Źródło: humanprogress.org
Tłumaczenie: Tomasz Kłosiński
Irlandia może być dobrym studium przypadku jeśli chodzi o rozwój. Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) plasuje ten kraj na drugim miejscu na świecie pod względem rozwoju społecznego – na równi ze Szwajcarią i tylko za Norwegią.
Źródło ilustracji: https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI
Dochody w Irlandii są obecnie jednymi z najwyższych na świecie, a dochody pracowników nadal rosną w ujęciu realnym. Kraj ten ma jedną z najlepiej wykształconych populacji, ponieważ połowa wszystkich dorosłych w wieku produkcyjnym ukończyła studia wyższe. Irlandczycy są też najzdrowszymi ludźmi w Europie, żyjąc tylko dwa lata krócej niż najdłużej żyjący Japończycy.
Nic dziwnego, że wysoki poziom dobrobytu jest widoczny w społeczeństwie: 97% zgadza się lub zdecydowanie zgadza się, że są ogólnie zadowoleni ze swojego życia. Gdy Irlandia zbliża się do setnej rocznicy niepodległości w 2022 r., jej mieszkańcy mają wiele powodów do zadowolenia – i wiele do przekazania światu.
Setki badań naukowych zaczęły wyodrębniać czynniki, które przyczyniają się do dobrobytu na poziomie społecznym. Czynniki te obejmują zaspokajanie podstawowych potrzeb ludzkich, takich jak rozwój gospodarczy i opieka zdrowotna, ale także czynniki społeczne i poznawcze, jak wyższy poziom edukacji, czas wolny czy zaufanie interpersonalne.
Psycholog Abraham Maslow jest najbardziej znany z określenia hierarchii ludzkich potrzeb. W mojej nowej książce, In Fact: An Optimist's Guide to Ireland at 100 („W gruncie rzeczy: Przewodnik optymisty po Irlandii na setną rocznicę niepodległości”), wykorzystuję najnowsze wyniki badań i łączę je z modelem Maslowa, aby stworzyć hierarchię potrzeb narodowych. Rezultatem jest plan dobrobytu narodowego.
Na samym dole hierarchii znajdują się potrzeby fizjologiczne – najbardziej podstawowe, niezbędne do przetrwania człowieka. Rozwój gospodarczy zapewnia środki finansowe, dzięki którym obywatele mogą o siebie zadbać, oraz umożliwia państwu wkroczenie do akcji w celu zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa dochodów, jeśli nie są w stanie samodzielnie tego zrobić. Dobry system opieki zdrowotnej i zdrowe środowisko naturalne pomagają nam żyć zdrowiej i dłużej.
Następne w kolejności są potrzeby bezpieczeństwa, które w kontekście krajowym obejmują zapewnienie solidnych rządów prawa, brak korupcji, dobrą jakość rządzenia i stabilność polityczną. Potrzeba miłości i przynależności jest zaspokajana poprzez wysokie zaufanie interpersonalne i silne więzi społeczne. Uwzględniam tutaj urbanizację, ponieważ życie w mieście – chociaż zaspokaja kilka istotnych potrzeb – przede wszystkim zmniejsza izolację i ułatwia ludziom nawiązywanie relacji towarzyskich.
Potrzeby związane z poczuciem własnej wartości obejmują pragnienie bycia uznawanym przez innych i szanowanym. Wolności osobiste i polityczne umożliwiają jednostkom wyrażanie własnego zdania. Wysoki poziom demokracji zapewnia, że mogą oni wpływać na sposób zarządzania krajem. Uważam, że globalizacja również idealnie tu pasuje. Wolny handel zapewnia korzyści finansowe, które pomagają ludziom zaspokajać ich potrzeby fizjologiczne, a otwarte, zaangażowane na arenie międzynarodowej społeczeństwo pozwala swoim obywatelom wnosić wkład w sprawy międzynarodowe i być rozpoznawanym na arenie światowej.
Późniejsze prace Maslowa dodały do jego hierarchii potrzeby poznawcze i estetyczne – potrzebę wiedzy, zrozumienia i piękna. Większa edukacja przynosi korzyści osobiste, ale wysoko wykształcona populacja przyczynia się również do dobrobytu narodowego, umożliwiając krajowi większe korzyści z globalizacji. Może również pomóc w poszerzaniu wolności, kładąc nacisk na tolerancję i wyższe standardy rządzenia. Uwzględniam tu również spędzanie wolnego czasu, ponieważ często ludzie wykorzystują swoje talenty, by przynosić korzyści swoim społecznościom, np. tworząc sztukę lub muzykę, trenując sport lub po prostu uczestnicząc w wydarzeniach kulturalnych i stołując się poza domem.
Na szczycie hierarchii Maslow zidentyfikował potrzebę samorealizacji i transcendencji, czyli realizacji własnego pełnego potencjału i potrzebę wyjścia poza siebie, by pomagać innym. Kwitnące społeczeństwo, wysoki poziom hojności i powszechne poczucie sensu są tego świadectwem.
Wynikający z tego plan dobrobytu narodowego może pomóc decydentom w poprawie życia ich obywateli. Wyjaśnia, w jaki sposób polityka prowadzona w Irlandii przyczyniła się do poprawy sytuacji ludności i dlaczego kraj ten awansował w rankingach ONZ szybciej niż jakikolwiek inny kraj rozwinięty w ostatnich dziesięcioleciach.
Realne dochody w Irlandii znacznie wzrosły, ubóstwo spadło, wydatki na zdrowie wzrosły, a zanieczyszczenie zmniejszyło się. Przestępczość jest na niskim poziomie i spada, a korupcja jest bardzo niska według międzynarodowych standardów.
Kraj utrzymuje wysoki poziom zaufania społecznego i interpersonalnego. Stał się jednym z najbardziej demokratycznych i zglobalizowanych miejsc na świecie, a swobody osobiste, które zapewnia swoim obywatelom, wzrosły w ostatnich latach skokowo. Irlandczycy są niezwykle dobrze wykształceni i bardzo hojni – zarówno jako jednostki, jak i pod względem pomocy rozwojowej.
Dowody, które przedstawiam w „In Fact” pokazują, że irlandzkie społeczeństwo rozkwita. Oczywiście przed krajem stoi dziś wiele wyzwań, ale żadne wcześniejsze pokolenie nie było w stanie lepiej przyczynić się do poprawy sytuacji swoich wspólnot, kraju i świata.
Decydenci polityczni w innych miejscach mogą zastosować ten plan do oceny wpływu wyborów politycznych na dobrobyt. Chociaż Maslow postrzegał swoją hierarchię jako liniowy postęp od jednego poziomu potrzeb do drugiego, w kontekście krajowym możliwe jest – i preferowane – równoległe zajęcie się wieloma elementami poprzez uzupełniające się inicjatywy.
Jednakże można stwierdzić, że postęp został osiągnięty tylko wtedy, gdy go zmierzymy. Irlandia dołączyła do innych krajów, opracowując zestaw wskaźników dobrobytu, które pozwolą administracjom na wyznaczanie celów i śledzenie postępów. Zachęcam innych do rozpoczęcia tej samej podróży w celu oceny postępu społecznego w ich własnej jurysdykcji.
