16 listopada, w wieku 94 lat, zmarł Milton Friedman, wielki ekonomista, jeden z twórców słynnej dziś chicagowskiej szkoły monetaryzmu, laureat nagrody Nobla w 1976 r. Profesor Friedman przejdzie do historii myśli ekonomicznej jako zwolennik teorii, zgodnie z którą to ilość pieniądza jest najważniejszym instrumentem polityki gospodarczej i jednocześnie główną determinantą takich zjawisk jak inflacja czy cykl koniunkturalny.
Milton Friedman był jednak nie tylko ekonomistą, lecz także wybitnym apologetą wolnego rynku, indywidualizmu i wolności osobistej. Autor słynnej, przetłumaczonej na polski, książki „Wolny wybór” uważał, że najważniejsze jest nie tyle przywiązywanie wagi do niedoskonałości rynku, co raczej pamiętanie o niewydajności rządu, szczególnie w sytuacjach, kiedy pragnie naprawić niewydajności rynku. Friedman opowiadał się za koniecznością zniesienia wszelkich kwot, ceł i ograniczeń handlowych. Krytykował zachodni model państwa dobrobytu jako współczesną hybrydę socjalizmu. Wierzył też, że przywilejem każdego człowieka jest z jednej strony wolność w podejmowaniu decyzji, a z drugiej konieczność ponoszenia za nie konsekwencji. Dlatego właśnie opowiadał się m.in. za legalizacją narkotyków, prostytucji oraz zniesieniem państwowego monopolu na licencjonowanie lekarzy, kierowców itd.
Profesor Friedman żywo interesował się sprawami Polski. Chwalił nasz kraj za przeprowadzenie odważnych reform gospodarczych, lecz dobitnie podkreślał, że przemiany własnościowe nie były dostatecznie głębokie, co zahamuje niepotrzebnie proces urynkowienia i rozwoju. Nie stronił też od krytyki środowiska solidarnościowego, uważając, że wciąż w zbyt dużym stopniu kieruje się poglądami socjalistycznymi i nie wyciąga wniosków z przeszłości. Profesor Friedman odradzał Polsce tworzenie banku centralnego (sugerując oparcie złotówki na marce lub dolarze), a także przyjęcie wspólnej waluty europejskiej.
Wczoraj zmarł wielki nauczyciel kapitalizmu. Jego odejście jest niepowetowaną stratą nie tylko dla rodziny oraz towarzystw naukowych, którym przewodniczył, lecz także dla wszystkich zwolenników wolności na świecie.
