KRS: 0000174572
Powrót
Bankowość centralna

Cochran: Bez wiwatów na cześć Yellen

1
John P. Cochran
Przeczytanie zajmie 6 min
Yellen_male.jpg
Pobierz w wersji
PDF

Autor: John P. Cochran
Źródło: mises.org
Tłumaczenie: Dariusz Koźbiał
Wersja PDF

Yellen


Choć niektórzy ekonomiści pozostający pod wpływem szkoły austriackiej, tacy jak Peter Boettke, przewidują, iż: „Z keynesistką Yellen u steru, należy spodziewać się więcej tego samego”, istnieją powody, aby wierzyć, że z punktu widzenia zdrowej waluty, stan polityki pieniężnej może się znacznie bardziej pogorszyć, aniżeli w wyniku tzw. Mondustrial Policy (połączenie założeń polityki pieniężnej i przemysłowej — przyp. tłum.) forsowanej przez Bena Bernankego. Szanse na zmniejszenie napuchniętego bilansu Fedu bez spowodowania jeszcze większych szkód w gospodarce i powrotu do rozsądniejszego, ale też nie najlepszego podejścia opartego na regułach w polityce pieniężnej, będą znacznie mniejsze w okresie, gdy szefem Fedu będzie Janet Yellen.

Dlaczego? Otóż niedawna nominacja Janet Yellen, mocno przekonanej o podwójnym mandacie Fedu, na szefa Systemu Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych, ożywiła jeden z argumentów keynesizmu głoszący, że inflacja jest lekarstwem na bezrobocie — tenże argument propagował w 2012 r. Paul Krugman[1]. Ekonomiści, tacy jak np. absolwent Uniwersytetu Princeton Alan Blinder, którego Dale Steinreich określił „swego rodzaju Paulem Krugmanem późnych lat 80.”, obserwują powoli postępujące ożywienie i dostrzegają nie politykę, która była szkodliwa i całkowicie nieskuteczna, lecz politykę, która była mniej skuteczna niż planowano z powodu złego zachowania bankowców. Zdaniem Blindera, bankierzy po kryzysie „zdecydowali się na bezpieczne przechowywanie bilionów dolarów w Fedzie, zamiast udzielać przy pomocy tych pieniędzy pożyczek — po tym jak ich chciwość ustąpiła miejsca strachowi”. Blinder podsumował to w następujący sposób: „Baza monetarna straciła swoją moc”. Banki, które przed 2008 r. nie posiadały praktycznie żadnych nadwyżkowych rezerw „(…) dysponują dziś ogromną sumą 2,5 biliona USD w nadwyżkach rezerw, za które Fed wypłaca oprocentowanie wynoszące 25 p.b. — w skali rocznej daje to 6,25 miliarda USD”[2].

Z perspektywy Blindera, pomimo ogromnych wysiłków Fedu pod kierownictwem Bernankego, problemem są: zbyt mała faktyczna ekspansja monetarna i zbyt niska inflacja, która mogłaby skutecznie pobudzić zastałą gospodarkę. Rozwiązanie Blindera jest podobne do zalecenia, aby zapanować nad obsesją zachowywania płynności, na którą Keynes kładł nacisk w Ogólnej teorii à la Silvo Gesell: ujemna stopa procentowa. Nie ujemne oprocentowanie całych sald gotówkowych, lecz tylko nadmiernych rezerw. I po problemie. Ekspansja monetarna i kredytowa powraca, nawet gdy bilans Fedu może maleć. Następnie wszyscy żyją długo i szczęśliwie, upajając się keynesowskim błogosławieństwem gospodarki w ciągłym boomie. Rozwiązanie to posiada jeden mały minus:

W mało prawdopodobnym przypadku, cięcia IOER (oprocentowania nadwyżkowych rezerw) ani nie dostarczyłyby żadnego bodźca, ani też nie pozwoliłyby Fedowi na zmniejszenie sumy bilansowej. Jednakże Fed byłby w ten sposób w stanie zbierać od banków ok. 6,25 miliarda USD z tytułu prowizji, zamiast płacić im przybliżoną równowartość tej kwoty w odsetkach — wahanie około 12,5 miliarda USD na korzyść podatników. Byłaby to pewna negatywna strona.

Jednak nawet nieaustriacy byli świadomi dwojakiego ryzyka będącego skutkiem nazbyt aktywnej polityki dyskrecjonalnej. Pierwsze niebezpieczeństwo polega na tym, że zarówno w perspektywie krótko-, jak i średnioterminowej niepewność co do polityki doprowadzi do powolnego wzrostu gospodarczego i niskiego poziomu zatrudnienia. Istnieją mocne empiryczne dowody na poparcie tego twierdzenia. Ale austriacy idą o krok dalej. Niepewność co do polityki jest jedynie częścią reżimowej niepewności, która paraliżuje gospodarkę (patrz tutaj i tutaj). Drugie niebezpieczeństwo, w perspektywie długoterminowej, to ryzyko wyższej inflacji, jeśli banki, jak życzy sobie tego Blinder, zaczną przekształcać nadwyżki rezerw w pożyczki i zwiększającą się podaż pieniądza. Austriacy wymieniliby jeszcze m.in.: ryzyko nowych baniek spekulacyjnych, niewłaściwe wykorzystanie środków, niepowodzenie przy odkręcaniu poprzednich błędnych inwestycji, nowe błędne inwestycje i nadmierną konsumpcję pożerającą kapitał, a także powrót cyklu koniunkturalnego[3]. Do austriaków i ich analizy ryzyka dalszego skupienia się na polityce pieniężnej skoncentrowanej na zmniejszaniu bezrobocia przyłączył się także Kevin Warsh — były członek Rady Gubernatorów Rezerwy Federalnej, wykładowca na uczelni Stanford's Graduate School of Business i wybitny wizytujący pracownik naukowy Instytutu Hoovera. W niedawnym artykule wstępnym (Finding Out Where Janet Yellen Stands) opublikowanego w mainstreamowej gazecie, jaką jest Wall Street Journal, dał się poznać jako jeden z nielicznych, o ile nie pierwszy nieaustriak, który skrytykował politykę Fedu i użył przy tym wyrażenie „błędna inwestycja”, argumentując:

Najbardziej widocznym ryzykiem luzowania ilościowego (QEang. quantitative easing) nie jest wybuch hiperinflacji. Długie okresy taniego pieniądza i dotowanych kredytów są powiązane z poważnymi błędami w alokacji kapitału i błędnymi inwestycjami — nie zapowiada to długoterminowego wzrostu czy stabilności finansowej. (wyróżnienie dodane)

Wall Street Journal słusznie podkreśla, że wraz z nominacją Yellen „do władzy nad Rezerwą Federalną powracają keynesiści — zwolennicy Tobina”, a także ugruntowane w keynesizmie przekonanie o  podwójnym mandacie Fedu. Rewolucja naturalnej stopy bezrobocia, która zmniejszyła wpływ keynesizmu na kształtowaną politykę i przyczyniła się do zmian w bankach centralnych, w których polityka zbytnio zaczęła koncentrować się na umiarkowanych celach inflacyjnych, i która także używała, pośrednio lub bezpośrednio, podejścia regułowego do polityki, będzie dalej podkopywana. Pomimo optymizmu Taylora powrót do tego podejścia, które powierzchownie wydawało się pomagać w wydobyciu światowej gospodarki ze stagflacji lat 70. i przyczyniło się do „wielkiego uspokojenia” — jak pokazała propozycja Blindera — nie wypali. Stanie się tak nie ze względu na to, że podejście to nie było poprawą w stosunku do keynesowskiej dyskrecjonalnej polityki pieniężnej, która podkreślała rolę podwójnego mandatu, lecz z powodu porażki reformatorów, którzy nie pojęli, że kreacja kredytu w sytuacji wzrostu gospodarczego w dalszym ciągu kieruje produkcję na złe tory, a co za tym idzie generuje cykle koniunkturalne[4].

Ekonomiści pod wpływem szkoły austriackiej konsekwentnie obarczali winą banki centralne (tutaj lub tutaj) za systematyczne destabilizowanie rynków finansowych i gospodarki. Richard Ebeling podsumował to następującymi słowami: „Stuletni rejestr osiągnięć Fedu charakteryzuje się częstym wahaniem między inflacją a recesją, wliczając w to: katastrofę wielkiego kryzysu lat 30., »nadmierny entuzjazm« późnych lat 90. i powiązaną z nim bańkę internetową, która pękła na początku pierwszej dekady XXI w., a także cykl koniunkturalny ostatniej dekady, z którego amerykańska gospodarka wciąż dochodzi do siebie”. Dla Ebelinga jest to zatem czas na zakończenie stulecia złego zarządzania bankiem centralnym w USA. Większa stabilność ekonomiczna i powrót do zrównoważonego rozwoju wymagają silnego pieniądza (tutaj lub tutaj), który ostatecznie jest możliwy do osiągnięcia poprzez zakończenie systemu banków centralnych. Nadszedł bowiem czas na denacjonalizację pieniądza, a nie na przywracanie regułowego podejścia w polityce.

 


[1] Zob. Paul Krugman, Janet Joy, http://krugman.blogs.nytimes.com, 1.01.2014 r., Phil Izzo, Economists See Nominee as Slightly More Dovish Bernanke, http://online.wsj.com, 1.01.2014 r., Justin Wolfers, Why I'm Very Happy About Janet Yellen, 1.01.2014 r., i The Yellen Bulls, http://online.wsj.com, 1.01.2014 r.

[2] Zob. Alan S. Blinder, The Fed Plan to Revive High-Powered Money, http://online.wsj.com, 1.01.2014 r.,

[3] Zob. Joseph T. Salerno, A Reformulation of Austrian Business Cycle Theory in Light of the Financial Crisis, http://mises.org/journals/qjae/pdf/qjae15_1_1.pdf, 1.01.2014 r. i Adrián O. Ravier, Rethinking Capital-Based Macroeconomics, http://mises.org/journals/qjae/pdf/qjae14_3_4.pdf, 1.01.2014 r.

[4] Zob. John P. CoChran, Hayek and the 21st Century Boom-Bust and Recession-Recovery, http://mises.org/journals/qjae/pdf/qjae14_3_1.pdf,1.01.2014 r.

Kategorie
Bankowość Bankowość centralna Teksty Tłumaczenia

Czytaj również

Shostak_Jak-pieniądz-znika-w-systemie-bankowości-z-rezerwą-cząstkową.jpg

Bankowość centralna

Hogan: Czy Fed płaci bankom, żeby nie pożyczały pieniędzy?

Niektóre skutki odsetek od nadmiernych rezerw były inne, niż się spodziewano.

Huerta-de-Soto_Ekonomiczne-następstwa-pandemii-ujęcie-austriackie.jpg

Interwencjonizm

Huerta de Soto: Ekonomiczne następstwa pandemii - ujęcie austriackie

Jaki jest i będzie wpływ pandemii na strukturę gospodarki?

Lacalle_Kontrola-krzywej-dochodowości-–-bańki-inwestycyjne-i-stagnacja.jpg

Dług publiczny

Lacalle: Kontrola krzywej dochodowości – bańki inwestycyjne i stagnacja

Banki centralne krajów rozwiniętych znalazły się w pułapce własnej polityki.

Rapka_Czy-bank-centralny-kontroluje-stopy-procentowe.jpg

Stopa procentowa

Rapka: Czy bank centralny kontroluje stopy procentowe?

Nie jest łatwo zrozumieć politykę monetarną...


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Komentarze 1
marcinach

Hmmm, czyli wraca stare. Keynesiści się chyba niczego nie nauczyli.

Odpowiedz

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.