Autor: Ryan McMaken
Źródło: mises.org
Tłumaczenie: Agata Liberska
Wersja PDF
Mises nie mógł oczywiście przewidzieć tego konkretnego konfliktu, który ma teraz miejsce na Ukrainie, można jednak dostrzec w nim podobieństwo do innych sporów w państwach wieloetnicznych, których wielokrotnie byliśmy świadkami: co najmniej dwie grupy walczą o kontrolę centralnej władzy państwowej, która dałaby jednej z tych grup etnicznych lub językowych możliwość zmiażdżenia tej drugiej.
Podobne konflikty miały miejsce w Stanach Zjednoczonych (niektóre z nich były sporami między grupami etnicznymi, a inne nie), natomiast dziś widzimy go na Ukrainie. Wszędzie, gdzie istnieje silna władza państwowa, będą o nią walczyć różne frakcje. I jak zauważył Mises, dopóki władza państwowa istnieje, jedynym wyjściem z tej sytuacji jest osłabienie potrzeby i pragnienia kontrolowania tej władzy, co można osiągnąć tylko przez jej osłabienie.
W swojej książce Liberalizm w tradycji klasycznej (wyd. polskie 2009, s. 167), Mises pisał:
Współczesny imperializm tym różni się od ekspansjonistycznych tendencji księstw absolutnych, że jego siłą napędową nie są członkowie rządzącej dynastii, ani nawet szlachta, biurokracja, czy korpus oficerski armii żądnej osobistego wzbogacenia i wywyższenia dzięki rabunkowi zasobów podbitych terytoriów, lecz masy ludzi widzące w nim najwłaściwszy sposób na zachowanie narodowej niepodległości. W skomplikowanej sieci antyliberalnych programów politycznych, które tak rozciągnęły funkcje państwa, że zabrakło niemal miejsca na ludzką działalność wolną od rządowych ingerencji, próżno mieć nadzieję na choćby umiarkowanie zadowalające rozwiązanie problemów politycznych terenów, na których członkowie kilku narodowości żyją ramię w ramię. Jeśli rządy na tych terytoriach nie są sprawowane w całkowitej zgodzie z postulatami liberalnymi, to nie może być nawet mowy o zbliżeniu się do równego traktowania przez prawo różnych grup narodowych. Mogą tam być wówczas tylko rządzący i rządzeni. Wybór istnieje tylko między tym, czy będzie się młotem, czy kowadłem. Tak oto walka o tak silne państwo narodowe, jak to tylko możliwe — mogące rozciągnąć swą kontrolę na tereny o mieszanej narodowości — staje się niezbędnym warunkiem narodowej samoobrony (tłum. Sz. Czarnik, wyróżnienie dodane przez autora tekstu).
