Źródło: mises.org
Tłumaczenie: Mateusz Czyżniewski
Powrót do założeń szkoły austriackiej, zarówno w odniesieniu do teorii kapitału, jak i teorii monetarnej, a także w kontekście koncepcji związanych z teorią cyklu koniunkturalnego, jest absolutnie konieczny — Fritz Machlup.
Ekonomista Fritz Machlup (15 grudnia 1902 — 30 stycznia 1983) urodził się w Wiener Neustadt w Austrii jako syn Bertholda Machlupa, właściciela firmy produkującej tekturę. W 1920 r. wstąpił na Uniwersytet Wiedeński, gdzie studiował pod kierunkiem Friedricha von Wiesera i Ludwiga von Misesa (który w późniejszych latach mocno go wspierał). Jego praca doktorska na temat standardu wymiany złota została ukończona pod kierunkiem von Misesa w 1923 r. i opublikowana w 1925 r. jako Die Goldkernwahrung. Machlup ożenił się z Marianne (Mitzi) Herzog w 1925 r. z którą miał syna i córkę.
W 1922 r. Machlup został wspólnikiem w austriackiej firmie zajmującą się produkcją tektury, a w 1923 r. pomógł stworzyć korporację przemysłową produkującą tekturę na Węgrzech. W 1927 r. został członkiem austriackiego kartelu kartonowego. Machlup pełnił również funkcję skarbnika, a później sekretarza Austriackiego Towarzystwa Ekonomicznego oraz uczestniczył w słynnym seminarium von Misesa i interdyscyplinarnym seminarium Geistkreis.
Jako pracownik naukowy, będąc jeszcze w Austrii, Machlup opublikował w 1927 r. pracę na temat przyjęcia standardu wymiany złota w Europie, dwa ważne artykuły na temat skutków niemieckich reparacji wojennych oraz ważną pracę na temat rynku akcji i tworzenia kapitału w 1931 r. Gdy Austria i świat pogrążały się coraz bardziej w ekonomicznej depresji, Machlup napisał 150 artykułów prasowych popierających liberalną politykę gospodarczą.
W 1933 r. Machlup stał się beneficjentem stypendium Rockefellera, które pozwoliło mu wybrać się na uniwersytety Columbia, Harvard, Chicago i Stanford. Umożliwiło mu to nawiązanie kontaktu z większością czołowych przedstawicieli ekonomii w USA. W latach 1935-1947 był profesorem na Uniwersytecie w Buffalo i pełnił funkcję profesora wizytującego kolejno na: 1) Uniwersytecie Cornell (1937-1938); 2) Uniwersytecie Northwestern (1939); 3) Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley (1939); 4) Uniwersytecie Michigan (1941); 5) dwukrotnie na Harvardzie (1936 i 1938-1939) oraz 6) dwukrotnie na Stanford (1940 i 1947). Podczas działań wojennych Machlup pracował jako specjalny konsultant na Wydziale Powojennych Problemów Pracy Departamentu Pracy USA (1942-1943) oraz w Biurze Własności Cudzoziemskiej jako profesor wizytujący na Uniwersytecie Amerykańskim (1943-1946). W tym okresie tworzył niezwykle dużo, w tym opracował przełomowe artykuły dotyczące podaży i popytu na walutę obcą oraz wpływową pracę, która ujawniła ograniczenia keynesowskiego podejścia mnożnikowego do kwestii dewiz i dochodu narodowego. W 1946 r. Machlup bronił teorii ekonomii w badaniach dotyczących organizacji przemysłowej oraz ujawnił problemy związane z wykorzystaniem kwestionariuszy w badaniach empirycznych.
Fritz Machlup rozpoczął badania nad kwestią innowacji i wiedzy w 1950 r., co doprowadziło do publikacji The Economic Review of the Patent System (1958), ważnych artykułów opublikowanych kolejno w 1958 i 1960 r., The Production and Distribution of Knowledge in the United States (1962) oraz Education and Economic Growth (1970). Opublikował trzytomową pracę pt. Information through the Printed Word: The Dissemination of Scholarly, Scientific, and Intellectual Knowledge (1978) oraz pierwsze trzy tomy z planowanej dziesięciotomowej serii Knowledge: Its Creation, Distribution, and Economic Significance (1980, 1982, 1983).
Machlup był profesorem finansów międzynarodowych (na stanowisku im. Walkera) raz dyrektorem Sekcji Finansów Międzynarodowych na Uniwersytecie Princeton w latach 1960-1971. Był profesorem wizytującym na City University of New York (1963-1964), New York University (1969-1971), Osaka University (1970), University of Melbourne (1970) i konsultantem Departamentu Skarbu USA (1965-1977). W latach 50. pracował nad zagadnieniami międzynarodowej ekonomii monetarnej, a na początku lat 60. przedstawił kompleksową ocenę zbliżających się międzynarodowych problemów pieniężnych. W 1963 r. utworzył organizację naukowców znaną jako Bellagio Group w celu zbadania tego problemu, wypracowania akademickiego konsensusu oraz zaoferowania praktycznych rozwiązań. Jego sukces w realizacji tego przedsięwzięcia przyciągnął uwagę rządów i bankierów centralnych oraz zaowocował publikacją licznych książek i artykułów na temat międzynarodowego kryzysu walutowego, czy też metod jego rozwiązania. Robert Triffin nazwał go „niekwestionowanym intelektualnym liderem i mentorem naszych próżnych wysiłków na rzecz zreformowania rozpadającego się międzynarodowego systemu walutowego”. Jak na ironię, odrzucenie tradycyjnego standardu złota jako możliwego rozwiązania problemów monetarnych, co Machlup argumentował aspektami praktyki politycznej, doprowadziło do tymczasowego rozłamu z jego mentorem Ludwigiem von Misesem. Nie mniej jednak później, gdy Mises szukał wydawcy dla Ludzkiego Działania z 1949 roku, Machlup wstawił się w jego imieniu w Yale University Press. Wpływ Machlupa był decydujący w wydaniu tej wspaniałej książki, będącej kulminacją dokonań szkoły austriackiej.
W 1971 roku Machlup zaczął pracować na New York University. W 1972 roku opublikował pracę Optimum Social Welfare and Productivity wraz z Janem Tinbergenem, Abramem Bergsonem i Oskarem Morgensternem. Kontynuując swoje ogromne projekty dotyczące międzynarodowego systemu walutowego i ekonomii wiedzy, opublikował A History of Thought on Economic Integration (1977) i Methodology of Economics and Other Social Sciences (1978). Machlup zmarł w Princeton w stanie New Jersey wkrótce po ukończeniu prac nad trzecim tomem Knowledge.
Oprócz pełnienia funkcji w Nationalökonomische Gesellschaft (NOeG), Machlup był prezesem Southern Economic Association (1960), wiceprezesem (1956) i prezesem (1966) American Economic Association oraz prezesem International Economic Association (1971-1974). Był także aktywnym członkiem American Association of University Professors, publikując artykuły do Biuletynu na temat wolności akademickiej, praw własności i biznesu edukacyjnego oraz pełniąc funkcję prezesa tego Stowarzyszenia w latach 1962-1964. Fritz Machlup miał ogromny wpływ na rozwój ekonomii, wnosząc wkład w prawie każdej jej dziedzinie, dokonując kluczowych rozważań w polach metodologii, teorii czy polityki gospodarczej. Komitet Noblowski kilkakrotnie wymieniał nazwisko Machlupa jako kandydata do nagrody, a laureat Nagrody Nobla Theodore Schultz powiedział kiedyś, że był on „ekonomistą w każdym calu”.
Prace autorstwa Fritza Machlupa znajdują się w Hoover Institution on War, Revolution and Peace Archives na Uniwersytecie Stanforda. Jego biografia nie jest dostępna, ale wiele informacji na ten temat znajduje się w Breadth and Depth in Economics: Fritz Machlup-The Man and His Ideas, napisanej pod redakcją Jacoba S. Dreyera (1978). Lista jego prac znajduje się w Economic Writings of Fritz Machlup opracowanej pod redakcją George'a Bitrosa (1976). Jego wczesne prace nad językiem ekonomii zostały zebrane w Essays in Economic Semantics (1963, 1967, 1975). Do jego najważniejszych artykułów należą „The Commonsense of the Elasticity of Substitution” opublikowane w Review of Economic Studies, wyd. 2 (1935); „The Theory of Foreign Exchanges”, z Economica, wyd. 6, nr. 24 (1939) & wyd. 7 nr. 25 (1940); „Elasticity Pessimism in International Trade”, Economia Internazionale wyd. 3 (1950); „Concepts of Competition and Monopoly”, American Economic Review wyd. 45 (1955); „The Problem of Verification in Economics”, Southern Economic Journal wyd. 22 (1955); „Relative Prices and Aggregate Spending in the Analysis of Devaluation”, American Economic Review wyd. 45 (1955); „Theories of the Firm: Marginalist, Mangerial, Behavioral,” American Economic Review wyd. 57 (1967).
Źródło ilustracji: https://www.irwincollier.com/
