Paszko: Umowa antyspołeczna – umowy społecznej analiza krytyczna
Rousseau projektując wolność, zaprojektował tyranię. I to tyranię najstraszniejszą z możliwych – w której „sami sobie to robimy”. Jeżeli to my sami sobie to robimy, to nie możemy nikogo oskarżać o to, co nas spotyka. My sami się bijemy, okradamy, gwałcimy i mordujemy.
Pogorzelski: Problem minaretów
Ci z lewej strony sceny politycznej słali gromy na niegościnność i brak tolerancji Szwajcarów. Ci z prawej byli bardziej podzieleni. Albo cieszyli się, że wreszcie ktoś zwrócił uwagę na problem muzułmańskiej mniejszości w Europie, albo martwili się zawczasu o wynik ewentualnego referendum odnośnie zakazu wznoszenia wież kościelnych. Jako że prawdziwi liberałowie z obojętnością przyglądają się jałowym zmaganiom lewicy i prawicy, proponuję, żebyśmy zastanowili się, czy takie referendum, jak w Szwajcarii, mogłoby odbyć się w społeczeństwie rządzącym się prawami własności.
Wojtyszyn: Państwo w koncepcjach Ayn Rand, Roberta Nozicka i Murraya Newtona Rothbarda
Zapraszamy do zapoznania się z pracą magisterską Radosława Wojtyszyna: "Państwo w koncepcjach Ayn Rand, Roberta Nozicka i Murraya Newtona Rothbarda".
Wiśniewski: O blaskach i cieniach demokratycznego podejmowania decyzji gospodarczych
(...) deklaratywne uwielbienie dla demokracji w świecie nie wydaje się słabnąć – nieczęsto słyszy się stwierdzenia, że świat stał się już zanadto demokratyczny; przeciwnie – bezustannie słyszy się głosy, że demokracji jest wciąż za mało, przy czym wypowiedzi takie zdają się padać coraz częściej w odniesieniu do kontekstu nie politycznego, a gospodarczego. Cóż dokładnie miałyby jednak oznaczać wspomniane nawoływania do „demokratyzacji gospodarki”?
Zonik: Przemoc zaklęta w prawie? Lysandera Spoonera spojrzenie na konstytucję i państwo – analiza krytyczna
Teza Spoonera jest prosta: żyjemy w stanie wojny – rząd jest tylko „bandą rabusiów”, a Konstytucja jedynie „świstkiem papieru”. Wojna zakończy się w momencie ustanowienia ładu naturalnego. Jak zauważył C. Williams, lektura prac Spoonera stawia czytelnika w trudnym położeniu, gdyż ma on do wyboru albo zostać konsekwentnym anarchistą, albo spróbować przedstawić jakiś kontrargument.
Rockwell: Triumf socjalizmu
Czy myślisz, że idee nie mają znaczenia, a to co ludzie myślą o sobie i o świecie, w którym żyją, nie ma żadnych konsekwencji? Jeśli tak, następujący tekst nie zaniepokoi cię ani trochę.
Mises: Wolność to niewola
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech naszych czasów jest skłonność do zmieniania znaczenia terminów politycznych. Ta semantyczna rewolucja polega na przekształcaniu tradycyjnego sensu słów tak, aby zaczęły oznaczać coś przeciwnego.
Machaj: Czy rządzą nami dyletanci?
Badania empiryczne przeważnie prowadzą do wniosku, że rządzącym najwyraźniej rządzenie w ogóle nie wychodzi, gdyż zamiast skutecznie rozwiązywać problemy, wywołują nowe, jeszcze poważniejsze.
Wojtyszyn: Szkoła prawa natury od Hugona Grocjusza do Johna Locke'a
Esej ukazał się w roku 2007, w zeszycie naukowym Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zapraszamy do lektury.
Wojtyszyn: Koncepcja państwa minimum Ayn Rand
Artykuł Radosława Wojtyszyna ukazał się w zeszycie naukowym Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zapraszamy do lektury.
Wiśniewski: Antyegalitaryzm w pigułce
Rozważania dotyczące swobody działania oraz jej ekonomicznej i etycznej oprawy to prawdopodobnie ostatni temat, o którym moglibyśmy powiedzieć, że nie poświęcamy mu wystarczająco wiele czasu. Równie ważne co przemyślenie stosownych spraw we własnym zakresie jest jednak również zachęcanie innych, żeby wstąpili na drogę logiki i zdroworozsądkowego oglądu ludzkiego działania.
Machaj: Dziennikowe boje
W dodatku do gazety „Dziennik”, „Europie”, pojawił się tekst przesławnej antykapitalistki, niejakiej Naomi Klein, autorki biblii antyglobalistów „No logo”.
Wiśniewski: Efekt zapadki i przyszłość wolności
Tzw. efekt zapadki, opisany najpełniej przez Roberta Higgsa, to zjawisko polegające na gwałtownym rozroście struktur rządowych w obliczu sytuacji kryzysowych, oraz na braku redukcji tychże struktur do dawnego poziomu w okresie pokryzysowym. Dotychczas badane metodą analizy historycznej, otwiera ono również szerokie – i wciąż prawdopodobnie nie w pełni wykorzystane – możliwości badawcze na płaszczyźnie prakseologicznej.
Iwanik: Widmo nadal krąży nad Europą
W tym roku minęło 160 lat od kiedy Marx i Engels dojrzeli widno krążące nad Europą. Chcąc uczcić tę piękna rocznicę, chciałbym podzielić się przemyśleniami na temat Manifestu komunistycznego i jego elementów wciąż żywych w programach dzisiejszych socjaldemokracji i w programach gospodarczych stronnictw o narodowej proweniencji.
Mises: Naród, państwo i gospodarka (fragmenty)
Przedstawiamy fragmenty tłumaczenia książki Ludwiga von Misesa "Naród, państwo i gospodarka".
Machaj: Odpowiedzialność polityków i urzędników
Ostatnio zacząłem się zastanawiać nad przykrą sprawą odpowiedzialności polityków i urzędników. Osoba prywatna ponosi dużo większą odpowiedzialność niż osoba publiczna. Przypomnijmy sobie słynną sprawę Kluski. Urzędnik podatkowy wymyślił sobie, że biznesmen ten powinien był zapłacić jakiś podatek. Nałożył w związku z tym na niego karę i zaległe odsetki. Kiedy jednak okazało się, że podatek został naliczony niesłusznie, urzędnik nie poniósł odpowiedzialności. Co więcej, w przypadku rozprawy o odszkodowanie, pieniądze dla poszkodowanego zostają wypłacone z budżetu, a więc z kieszeni samych obywateli, którzy nie są niczemu winni.
Gniadek: Chrześcijańska gościnność w Unii Europejskiej
W świecie, gdzie występuje podział na państwa, imigracja stwarza sztuczny problem. Napływ cudzoziemców w obręb granic państwowych i decyzja o wpuszczeniu takich osób lub ich wyjazd nie zależy już od decyzji prywatnych właścicieli, ale od rządu. Hans-Hermann Hoppe, przedstawiciel austriackiej szkoły w ekonomii i anarchokapitalista, wskazuje na dwie sytuacje, które mają miejsce na co dzień w świecie z państwowymi granicami, a do których nigdy nie doszłoby w ładzie anarchokapitalistycznym. Pierwsza sytuacja to przymusowe wykluczenie, które występuje wtedy, gdy rząd nie wpuści jakiejś osoby na teren swojego państwa, a istnieje choć jeden obywatel tego państwa, który chciałby przyjąć taką osobę na teren swojej posesji. Druga okoliczność to przymusowa integracja, która ma miejsce wtedy, gdy rząd wpuszcza na teren państwa kogoś, kogo nikt nie przyjąłby na teren swojej posesji.
Ludwig von Mises: Kapitalizm
Do tej pory wszystkie cywilizacje były oparte na prywatnej własności środków produkcji. W przeszłości cywilizacja i prywatna własność były ze sobą związane. Ci, którzy uważają, że ekonomia jest nauką doświadczalną, i mimo to postulują publiczny nadzór środków produkcji, przeczą sami sobie. Gdyby doświadczenie historyczne mogło nas czegoś nauczyć, to tego, że własność prywatna jest nierozerwalnie związana z cywilizacją. Nie istnieją dane, które by wskazywały, że socjalizm może zapewnić tak samo wysoki poziom życia jak kapitalizm.
Iwanik: Wrażliwe, niehumanitarne państwo
Gdy w Polsce sprawca wypadku – przez głupotę, nieuwagę lub beztroskę – pozbawia ofiarę jej zarobków, zdrowia lub życia, państwo nie umożliwia ofierze lub jej rodzinie sprawnego uzyskania pełnego zadośćuczynienia. Koszt tragedii ponosi więc ofiara wypadku i publiczny system opieki medycznej, czyli podatnik. Takie rozwiązanie zachęca potencjalnych sprawców do nierozważnego zachowania i zwiększa liczbę wypadków. Niehumanitarne traktowanie ofiar wypadków wynika z faktu, że wrażliwe społecznie państwo ingeruje w tysiące obszarów życia, a nie wypełnia sprawnie swojej podstawowej funkcji ochrony własności i nienaruszalności cielesnej obywateli.
Rothbard: Relacje międzyludzkie: agresja a własność
Omawialiśmy dotychczas wolne społeczeństwo, społeczeństwo oparte na pokojowej współpracy i dobrowolnych relacjach międzyludzkich. Istnieje jednak inny, przeciwstawny rodzaj relacji interpersonalnych: użycie przemocy i agresji przez jednego człowieka wobec drugiego. Przez przemoc rozumiemy akt naruszenia własności należącej do innej osoby, która nie wyraziła na to zgody. Agresja może być wymierzona we własność ciała (jak to się dzieje w przypadku napaści cielesnej) lub dóbr materialnych (w przypadku kradzieży i wtargnięcia na czyjąś posiadłość). W każdym z tych przypadków, napastnik narzuca swoją wolę – pozbawia innego człowieka wolności działania i ogranicza jego naturalne prawo do samoposiadania.
Rothbard: Relacje międzyosobowe — dobrowolna wymiana
Jeśli ktoś chce w pełni zrozumieć, jak wiele zawdzięczamy wymianie, niech pomyśli, co by się stało, gdyby w dzisiejszych czasach nagle zabroniono dokonywać wymiany czegokolwiek z kimkolwiek. Każdy zostałby zmuszony produkować wszystkie dobra i świadczyć wszystkie usługi sam sobie. Nie trudno sobie wyobrazić chaos, jaki by nastał w rezultacie – znaczną część ludzkiej rasy czekałaby śmierć z głodu, a pozostałych powrót do prymitywnych metod przetrwania.