Filozofia polityki

Wybrana kategoria
Filozofia polityki
Pokaż kategorie
Rothbard_Nienawidzisz-panstwa_maly.jpg

Filozofia polityki

Rothbard: Czy naprawdę nienawidzisz państwa?

Dlaczego prawie wszyscy nasi leseferyści są zwolennikami ograniczonego rządu, nadętymi konserwatystami i „patriotami”? Jeśli przeciwieństwem „radykalnego” jest „konserwatywny”, to gdzie są nasi radykalni leseferyści? Jeśli nasi minimalni etatyści byliby rzeczywiście radykalni, to praktycznie nie byłoby między nami podziału. Podział w naszym ruchu nie przebiega między anarchistami i minarchistami, ale między radykałami i konserwatystami. Panie, daj nam radykałów ― nie muszą to być anarchiści.

220px-Courtois.jpg

Filozofia polityki

Curzon Price: Nieuzbrojeni bandyci

Nieuzbrojeni bandyci swobodnie poruszają się w zaawansowanych demokratycznych społeczeństwach, rabując populację i współdzieląc władzę z suwerenem. Mam na myśli, rzecz jasna, grupy interesu. „Ochrona przed siłami rynkowymi”, ktora uzyskuja, może być nadzwyczaj wartościowa. Nie trzeba do tego pełnego monopolu. Rynek na uwięzi, odpowiednio „chroniony” i z barierami wejścia, zupełnie wystarczy.

Rockwell_Wolnosc-zrzeszania-sie_male.jpg

Filozofia polityki

Rockwell: Wolność zrzeszania się

Prawa do wykluczenia używamy każdego dnia. Jeśli idziesz na lunch, część ludzi przychodzi, a część nie. Gdy organizujesz przyjęcie, dbasz, by uwzględnić pewnych ludzi i koniecznie wykluczasz innych. Niektóre restauracje oczekują i wymagają adekwatnego obuwia oraz koszuli, a nawet marynarki i krawata.

flag.jpg

Filozofia polityki

Powell: Jesteś anarchistą. Pytanie brzmi: jak często?

Klasyczni liberałowie długo debatowali nad tym, czy powinni opowiedzieć się za minimalnym państwem, czy za zupełnym jego brakiem. Niestety podchodzi się do tej debaty na zasadzie „wszystko albo nic”. Albo twierdzisz, że „minimum państwa jest konieczne zawsze i wszędzie”, albo że „państwo zawsze i wszędzie powoduje więcej szkody niż pożytku”. Taka polaryzacja jest błędem. Każdy, przynajmniej czasami, jest anarchistą.

220px-Schlossvaduz.jpg

Filozofia polityki

Young: Wolność i dobrobyt w Liechtensteinie. Analiza hoppeańska

Liechtenstein od dawna uznawany jest za jeden z najbardziej wolnych i najlepiej prosperujących krajów na świecie. Mimo to rozwój Liechtensteinu poddano analizie w niewielkim stopniu, ponieważ nieliczne istniejące badania prowadzono w języku niemieckim, przez co były one niedostępne większości amerykańskich uczonych. Ponadto wielu nie widziało potrzeby zajmowania się Liechtensteinem, postrzegając go jako wypadek historii z anachronicznym ustrojem politycznym. Monarchia Liechtensteinu, w odróżnieniu od monarchii w większości pozostałych państw europejskich, utrzymuje szeroki zakres władzy i bierze udział w codziennych działaniach rządu.

Wojtyszyn_fragment-doktoratu1.jpg

Filozofia polityki

Wojtyszyn: Wolnorynkowy porządek społeczny

Wielkim non sequitur popełnianym przez obrońców państwa, wliczając w to filozofów z nurtu klasycznego arystotelizmu i tomizmu, jest dokonywanie przeskoku ze stwierdzenia o konieczności istnienia społeczeństwa do stwierdzenia o konieczności istnienia państwa.

Sanchez_Falszywe-alternatywy_ikona.jpg

Teksty

Sanchez: Fałszywe alternatywy i prawdziwy dylemat

Im prędzej klasyczni liberałowie porzucą mętne podziały polityki partyjnej i przyjmą podziały naukowe proponowane przez Ludwiga von Misesa, tym większe szanse mają nasze wysiłki w wyjaśnianiu innym ludziom powagi wyboru, jaki leży przed nimi. Lewica kontra prawica, faszyzm kontra komunizm, wszystkie rzekome „trzecie drogi” (interwencjonizm, syndykalizm, korporacjonizm etc.) — to wszystko fałszywe alternatywy. Jak wykazał Mises, w polityce gospodarczej jest tylko jeden prawdziwy dylemat: „Albo kapitalizm, albo socjalizm: nie istnieje nic pośrodku”.

Tłumaczenia

Rajsic: Bezpaństwowa równowaga

Bezpaństwowe społeczeństwo rynkowe — spokojny układ społeczny oparty na dobrowolnych relacjach pomiędzy jednostkami, w którym nie występuje państwo — nie jest popularną koncepcją. Wielu ludzi uważa, że takiemu społeczeństwu brak jest zdolności do określania i egzekwowania praw własności, a to mogłoby skutkować chaosem, tyranią bogatych lub powrotem w stronę państwa. To przekonanie doprowadziło do powszechnego odrzucenia paradygmatu społeczeństwa bezpaństwowego.

MachineryOfJustice.jpg

Tłumaczenia

Darrow: Machina sprawiedliwości

Zło związane z sądzeniem i karaniem nie dotyka jedynie niefortunnej ofiary. Brutalizuje i odczłowiecza wszystkich, którzy mają z nim kontakt. Pod wpływem systemu karnego strażnicy więzienni, policjanci, szeryfowie, detektywi i wszyscy, którzy mają do czynienia z więzieniami, stają się bardziej gruboskórni względem innych. Niegodziwość wyrządzona bezbronnym więźniom odciska piętno zarówno na złapanych, jak i łapiących. Bycie świadkiem cierpienia i poniżenia w życiu więziennym niszczy wrażliwsze części duszy. Ludzie, którzy w swoim życiu są zwykle życzliwi, nie cofną się przed okrucieństwem w stosunku do pogardzanych, wyjętych spod prawa więźniów.

Teksty

Gordon: Czy istnieje prawo do secesji?

Jak wiedzą uczniowie Maculaya, klasyczny liberalizm opiera się na regule samoposiadania: każdy człowiek jest prawowitym właścicielem swojego ciała. Jednocześnie obok tego prawa, według klasycznych liberałów, poczynając od Locke'a, a na Rothbardzie kończąc, funkcjonuje prawo do zawłaszczenia mienia niczyjego.

Tłumaczenia

Darrow: Natura państwa

Początków państwa można upatrywać w najwcześniejszej historii rasy ludzkiej, kiedy to najsilniejszy dzikus pochwycił największą pałkę i tą bronią wymusił swoje rządy nad innymi członkami plemienia. Dzięki sile i sprytowi stał się wodzem i zaczął sprawować władzę nie dla ochrony słabych, ale dla uzyskania własnych korzyści. Jeden człowiek nie mógł samemu długo utrzymać plemienia w posłuszeństwie, więc wódz sprawił sobie pomocników. Zostali oni wybrani ze względu na swoją siłę oraz zdolności, a za swoją lojalność i pomoc otrzymali dużą część owoców władzy. Dobro publiczne nigdy nie było częścią planu tych barbarzyńskich wodzów. Masy były niewolnikami, których życiem i wolnością dysponowali silni.

Tłumaczenia

Higgs: Reżimowa niepewność

Reżimowa niepewność jest skomplikowaną kwestią. Żaden empiryczny wskaźnik nie potrafi jej w całości wychwycić, niektóre zaś potrafią ją nawet źle przedstawić. Tylko aktorzy grający na scenie potrafią go oszacować, choć ich szacunki będą całkowicie subiektywne. Jednakże poprzez ocenianie różnorodnych, bezpośrednich i niebezpośrednich dowodów, analitycy są w stanie lepiej docenić jego kontury, kierunek i wpływ na decyzje w sektorze prywatnych inwestycji.

Tłumaczenia

Sadowsky: Własność prywatna i kolektywna

Jedynym pouczającym sposobem analizowania problemów dotyczących ekonomii i własności jest skupienie się na jednostce, która jako jedyna jest prawdziwa. Ludziom źle służy tworzenie sztucznych bytów.

Teksty

Rudowski: Jak zreformować demokrację, by nie szkodziła gospodarce

Choć ustrój demokratyczny posiada wiele zalet, ma on też niestety tendencję do generowania licznych problemów natury gospodarczej. Niski wzrost PKB, wysokie bezrobocie, wysokie podatki i ogromny dług publiczny to typowe przypadłości współczesnych państw demokratycznych. Na szczęście można zmienić ten stan rzeczy bez rezygnacji z demokracji jako formy rządów.

Tłumaczenia

Röpke: Wolna gospodarka i ład społeczny

Przywrócenie szacunku i odpowiedniej dyscypliny w stosunku do prawa własności prywatnej jest jednym z najistotniejszych warunków trwałego sukcesu wszelkich naszych starań ku przywróceniu i utrzymaniu wolnej gospodarki i — co za tym idzie — wolnego społeczeństwa.

Tłumaczenia

Rüstow: Teologiczne korzenie leseferyzmu

Można w wielu aspektach nie zgadzać się z autorem, niemniej warto być może w okresie wielkanocnym zastanowić się nad teologicznymi korzeniami leseferyzmu.

Tłumaczenia

Gordon: Libertarianizm krwawiącego serca

Od ostrzeżenia Jerzego Waszygtona, by unikać niebezpieczeństw wyłącznych gospodarczych i militarnych paktów z innymi krajami... do propozycji poprawki konstytucyjnej Jamesa Madisona wymagającej od przywódców politycznych, aby zbierali fundusze z bieżących podatków, gdy chcą iść na wojnę (zamiast ukrywania kosztów pożyczania pieniędzy), zwolennicy ograniczonego rządu od dawna byli wśród najsilniejszych krytyków polityczno-militarnego establishmentu tak powszechnego we współczesnym USA... sama idea dużego, finansowanego z publicznych pieniędzy kompleksu militarno-przemysłowego jest wbrew istocie demokracji rynkowej.

Teksty

Rudowski: Skąd się biorą komunizm i socjalizm

Choć pojęcia komunizm i socjalizm powstały stosunkowo niedawno, odnoszą się do idei i zjawisk liczących tysiące lat. Należy podejrzewać, że ludzie „od zawsze” mieli skłonność do ulegania urokowi komunistycznych i socjalistycznych pomysłów naprawy świata. Lecz co może być tego przyczyną?

Tłumaczenia

Reisman: Dlaczego nazizm był socjalizmem oraz dlaczego socjalizm jest totalitaryzmem

Kiedy przypomnimy sobie, że w Niemczech rządziła Narodowo-Socjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza, uwagi Misesa o istnieniu socjalizmu w tym kraju mogą nie wydać się niczym szczególnym. Jaki system gospodarczy ma być bowiem w państwie, rządzonym przez partię ze słowem „socjalistyczna” w nazwie, jeśli nie socjalizm? Mimo to praktycznie nikt nie uważa nazistowskich Niemiec za państwo socjalistyczne. Dalece bardziej powszechnym jest mniemanie — jak uważali komuniści i inni marksiści — że reprezentuje ono pewną formę kapitalizmu.

Tłumaczenia

Rothbard: Libertarianizm w starożytnych Chinach

Między szóstym a czwartym wiekiem przed naszą erą w Chinach powstały trzy główne szkoły myśli politycznej. Najpóźniejsza z nich, naiwna szkoła legistów, zwyczajnie wierzyła w maksymalną siłę państwa i doradzała władcom, jak ją powiększać. Taoiści byli pierwszymi libertarianami na świecie, którzy wierzyli, że gospodarka i życie społeczne nie wymagają ingerencji rządu. Konfucjaniści znajdowali się zaś pośrodku drogi w tej zasadniczej kwestii.

Filozofia polityki

Nowakowski: O krytyce demokratycznych „zarządców” w filozofii politycznej Hansa-Hermanna Hoppego

Z dużą satysfakcją odnotowujemy, że tematyka libertariańska jest coraz częściej poruszana przez polskich autorów. Tydzień temu prezentowaliśmy książkę dr. Jurusia pt. "W poszukiwaniu podstaw libertarianizmu", zaś dziś publikujemy artykuł Pawła Nowakowskiego, doktoranta na Uniwersytecie Wrocławskim, poświęcony filozofii politycznej Hansa-Hermanna Hoppego.


Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.