KRS: 0000174572

Historia gospodarcza

Wybrana kategoria
Historia gospodarcza
Pokaż kategorie
Laar_Estonski_cud_gospodarczy_small.jpg

Historia gospodarcza

Laar: Estoński cud gospodarczy

Estonia jest małym krajem położonym w Europie Północnej nad Morzem Bałtyckim, w miejscu gdzie krzyżują się Zachód i Wschód, Północ i Południe. Samuel Huntington twierdzi, że granica Estonii jest granicą cywilizacji zachodniej — miejscem gdzie ścierają się cywilizacje. To sprawiło, że Estonia stała się interesującym miejscem dla historyków, ale problematycznym dla żyjących tam ludzi.

Carden_Horwitz_Eugenika_najwyższy_stopień_postępowej_inżynierii_społecznej_small.jpg

Historia gospodarcza

Carden, Horwitz: Eugenika, najwyższy stopień postępowej inżynierii społecznej

Zgodnie z obowiązującą wersją historii ery postępowej, oświecone władze wkroczyły do akcji i rozpoczęły regulację rynku dóbr, pracy oraz kapitału, dzięki czemu uchroniły nieszczęsne masy przed niestałością nieograniczonego kapitalizmu wolnorynkowego. Pomimo powszechnego przyjęcia tej narracji tamtych wydarzeń istnieje wiele powodów, by zastanowić się, czy we właściwy sposób opisuje ona motywacje i nadzieje reformatorów ery postępowej.

Clarke_Śmierć-francuskich-oszczędności-historia-rosyjskich-obligacji_male.jpg

Historia gospodarcza

Clarke: Śmierć francuskich oszczędności - rosyjskie obligacje 1880-1996

Pierwsze rosyjskie obligacje sprzedane we Francji w 1867 r. miały na celu sfinansowanie budowy linii kolejowej. W 1888 r. rząd francuski zdecydował się na sojusz z Rosją i na zachęcenie tej części francuskiego społeczeństwa, która oszczędzała, do inwestycji w rosyjską infrastrukturę. Od 1887 r. do 1913 r. 3.5% francuskiego produktu narodowego brutto zainwestowano w Rosji. Stanowiło to jedną czwartą wszystkich prywatnych inwestycji zagranicznych.

McMaken_Hodowcy-bydła-a-imperium-na-amerykańskim-Zachodzie_male.jpg

Historia gospodarcza

McMaken: Hodowcy bydła a imperium na amerykańskim Zachodzie

"Niedawno oczy Ameryki zwróciły się ku farmie bydła nieopodal Bunkerville w stanie Nevada, gdy doszło tam do militarnego oblężenia, podczas którego dziesiątki agentów federalnych, m.in. w helikopterach, z bronią maszynową i snajperską, wylądowały na ranczu, by dokonać przejęcia bydła, schwytać ludzi, i ogólnie pokazać, kto tu rządzi".

hiperinflacja-we-Francji_male1.jpg

Historia gospodarcza

Hollenbeck: Droga rewolucyjnej Francji do hiperinflacji

Francuska hiperinflacja z 1790 roku pokazuje jeden ze sposobów, w jaki inflacyjna polityka pieniężna staje się niemożliwa do opanowania w warunkach stagnacji gospodarczej i zadłużenia oraz w obliczu grup nacisku, które czerpią z niej korzyści oraz żądają łatwego pieniądza.

PRL_tabliczka.jpg

Historia gospodarcza

Kosicki: Polska transformacja - sukces czy porażka?

Z okazji Święta Wolności prezentujemy pracę Macieja Kosickiego na temat polskiej transformacji ustrojowej, która została wyróżniona w IV edycji konkursu Młody Ekonomista organizowanego przez Towarzystwo Ekonomistów Polskich.

200px-Nicholas_Barbon_male.jpg

Historia gospodarcza

Barbon: Dyskurs o handlu (fragment)

Przyczyny, dla których wielu ludzi nie ma prawdziwego pojęcia handlu, są takie, iż myślą oni o poszczególnych częściach handlu, które są zasadniczo powiązane z ich interesem; a poznawszy zasady i prawa kształtujące tę szczególną część, stosują te same pojęcia do wielkiego ciała handlu, nierozważanie różnych zasad proporcji pomiędzy ciałem a jego częściami, daje bardzo przykre poczęcie; i tak jak ci, którzy dobrze nauczyli się rysować oko, ucho, rękę i inne części ciała (nie znając praw symetrii), gdy połączą je razem, tworzą bardzo zdeformowane ciało.

szwecja_male.jpg

Historia gospodarcza

Bylund: Jak rządowe cięcia wydatków położyły kres depresji w Szwecji

Szwecja to bardzo interesujący kazus do badań. Istotnie mamy, o czym uświadamia nas wielokrotnie Krugman, wiele do nauki z przypadku szwedzkiego: począwszy od długotrwałej ery wzrostu gospodarczego dzięki wolnym rynkom, zakończywszy na powstaniu oraz upadku państwa opiekuńczego. Zaledwie ostatnio odbudowana finansowa siła kraju oraz jego zdolność opierania się globalnej recesji są wynikiem nie silnego państwa opiekuńczego, jak uważa Krugman, lecz długookresowego ograniczania rozbudowanej opieki, którą keynesiści tak często gloryfikują.

hiperinflacja_male.jpg

Historia gospodarcza

Polleit: Hiperinflacja weimarska

Hipeinflacja weimarska pokazuje, że pusty papierowy pieniądza nie działa i nawet politycznie niezawisły bank centralny nie zapewnia wiarygodnej ochrony przed jego destrukcją.

europejski-cud_male.jpg

Wzrost gospodarczy

Raico: Europejski cud

Postęp gospodarczy Zachodu wynikał z tego, że powstały tam instytucje i wartości, które sprzyjały własności prywatnej i rynkowi, ograniczały arbitralność i drapieżność państwa, a także wspierały innowacyjność i poczucie możliwości poprawy swojego losu poprzez uczestnictwo w rynku.

kolonializm-ameryka.jpg

Historia gospodarcza

Dobado: Dziedzictwo kolonialne wcale nie takie złe

Panuje powszechne przekonanie, że powolny wzrost i duże nierówności społeczne były głównymi problemami rozwoju gospodarczego hiszpańskojęzycznej części Ameryki w XIX i XX wieku. Popularny jest również pogląd głoszący, że oba te problemy stanowiły istotną część hiszpańskiego „dziedzictwa kolonialnego”. Jednak, co zaskakujące, podstawy takiej interpretacji są mocno ograniczone, żeby nie powiedzieć nieistniejące.

szwedzki-mit_male.jpg

Historia gospodarcza

Karlsson: Szwedzki mit

Szwedzki system gospodarczy z wysokimi podatkami i dużym państwem opiekuńczym często jest wychwalany w mediach. Rzekomy sukces szwedzkiej gospodarki pozwolił etatystom ze Szwecji i spoza niej na twierdzenie, że wysokie podatki i ogromne państwo socjalne sprzyja dobrobytowi. W celu pełnego zrozumienia tego błędu powinniśmy dokonać przeglądu historii szwedzkiej gospodarki.

Hutt_system-fabryk_male.jpg

Historia gospodarcza

Hutt: System fabryk na początku XIX w.

Ludzie wchodzili do fabryki i widzieli małe fabryczne rączki zajęte monotonną rutyną, i myśleli: „Jak dalece bardziej zachwycające byłoby nieskrępowane hasanie nóżek na zboczu wzgórza, widok zielonej łąki z jej cekinami jaskrów i stokrotek, pieśń ptaka i bzyczenie pszczoły", lecz w rzeczywistości dzieci ginęły na wsi z głodu w ziemiankach albo przydrożnych rowach.

Anderson_Hill_Nie-taki-dziki-Dziki-Zachod_male.jpg

Prawo własności

Anderson, Hill: Amerykańskie doświadczenie z anarchokapitalizmem: Dziki Zachód nie tak bardzo dziki

Dziki Zachód postrzegany jest często jako miejsce niezwykle chaotyczne, gdzie szacunek dla własności i życia był niewielki. Nasze badania wskazują, że to przekonanie jest błędne: respektowano prawa własności i zachowywano porządek społeczny. Prywatne agencje zapewniały niezbędną podstawę do utrzymania zorganizowanego społeczeństwa, w którym chroniono własność i rozwiązywano konflikty.

McMaken_dziki-zachod_male.jpg

Historia gospodarcza

McMaken: Dziki Zachód - Dziedzictwo pokoju?

Czy Zachód był miejscem, w którym ledwie dało się żyć, a dookoła roiło się od narwanych wykolejeńców, oszalałych Indian i tyrańskich kapitalistów? Większość dowodów wskazuje, że nie. Nikt nie stwierdzi z powagą, że ogół dziewiętnastowiecznego społeczeństwa żył w luksusie, ale — jak wykazano — problem konfliktów etnicznych, zabójstw i przemocy domowej dotyczył Pogranicza w  stopniu nie większym niż wschodniej części USA.

Jasay_dziedzictwo-socjalizmu_male2.jpg

Teksty

Jasay: Dziedzictwo socjalizmu w Rosji

Dlaczego tak bogaty kraj jest zarazem tak biedny? Dlaczego Rosja została tak daleko w tyle za innymi państwami? Dlaczego nie jest w stanie lepiej wykorzystać swojego oczywistego potencjału gospodarczego?

WKAVIII_ikona.jpg

Tłumaczenia

Rothbard: Rząd i produkt narodowy w latach 1929 – 1932

Wydatki mogą służyć tylko zmierzeniu wartości produktu w sektorze prywatnym, ponieważ w tym przypadku pieniądze są wydawane dobrowolnie w zamian za świadczone usługi. Zupełnie inaczej sytuacja przedstawia się w wypadku rządu: rząd pozyskuje pieniądze, stosując przymus, a jego wydatki niekoniecznie muszą mieć związek z usługami, które świadczy na rzecz sektora prywatnego. Nie istnieje metoda, która umożliwiałaby nam oszacowanie wartości tych usług. Ponadto wydatki, które byłyby preferowane przez obywateli, stają się mniejsze o każdego dolara skonfiskowanego przez rząd.

Tłumaczenia

Rothbard: Koniec kadencji Hoovera

Herbert Hoover reagował na wyzwania Wielkiego Kryzysu działaniami szybkimi i zdecydowanymi, które podejmował właściwie przez całą kadencję, wcielając w życie „największy program ataku i obrony” przeciw kryzysowi, jaki kiedykolwiek powstał w Ameryce. W dzisiejszych kategoriach „postępu” powinien zakończyć kadencję jako zwycięski bohater. Tymczasem zostawił Amerykę zupełnie zrujnowaną, pogrążoną w najdłuższym i najdotkliwszym kryzysie w dziejach.

Teksty

Eucken: Znaczenie polityki monetarnej na przykładzie Niemiec w okresie 1914–1948

Historia niemieckiej waluty w ostatnich 50 latach była przepełniona dramaturgią. Okres waluty złotej zakończył się w 1914 r., potem mieliśmy dwie wielkie inflacje w okresach 1914–1923 i 1936–1949. Zakończyły je dwie duże reformy walutowe. Również znaczna deflacja w pomiędzy 1929 i 1933 r. spowodowała istotne problemy, choć innego rodzaju.

Tłumaczenia

Rothbard: Inflacja a teoria ekonomii

Koncepcja stabilnego poziomu cen nie jest tak bardzo szkodliwa, gdy ceny akurat rosną. Wtedy może się okazać pomocna obrońcom zdrowego pieniądza, którzy chcieliby powstrzymać boom. Kiedy jednak ceny spadają, a zwolennicy programu stabilizacji domagają się zwiększenia podaży pieniądza wtedy owa koncepcja staje się bardzo niebezpieczna. Niestety, wówczas również koncepcja stabilizacji znacznie zyskuje na popularności.

Teksty

Earle: O Krugmanie i Dioklecjanie

W ubiegłym roku odbyła niezwykle interesująca debata w Bloomberg News, w której Ron Paul, kandydat na prezydenta USA i czołowy orędownik szkoły austriackiej, zmierzył się z Paulem Krugmanem — felietonistą ekonomicznym New York Timesa oraz niedawnym laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii.


Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.