Wspieraj Instytut Misesa w 2025 roku!
19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

Teoria ekonomii

Wybrana kategoria
Teoria ekonomii
Pokaż kategorie

Tłumaczenia

Tucker: Kooperacja, czyli jak wolny rynek przynosi korzyści wszystkim ludziom

W tekście spróbujemy wyjaśnić ideę podziału pracy, znaną również jako teoria przewagi komparatywnej lub teoria kosztów komparatywnych, a także pod pojęciem prawa asocjacji. Nazywajcie ją jak chcecie, ale idea ta stanowi chyba najistotniejszy wkład ekonomii w zrozumienie człowieka. Jest to prawo — takie samo jak prawo grawitacji, ale inne od tego, które nakazuje kierowcom ograniczenie prędkości — które wyjaśnia, dlaczego ludzie ze sobą współpracują oraz ukazuje wszechobecność warunków, które do tej współpracy prowadzą.

Tłumaczenia

Kaza: Szkoła austriacka w badaniach cykli koniunkturalnych Narodowego Biura Badań Ekonomicznych

Komitet Datowania Faz Cyklu NBER-u uważany jest przez ekonomistów za nieoficjalnego arbitra w temacie cyklicznych punktów zwrotnych w Stanach Zjednoczonych. Niektóre badania kwestionują metodologię i stosowanie punktów zwrotnych przez NBER, jednak wielu ekonomistów uznaje opracowaną przez Komitet chronologię cykli koniunkturalnych, której początki sięgają 1854 r.

Working papers

Czarniecki: Inercja działania

Zastanawiając się nad uwagami do artykułu o teoremacie przełączenia, doszedłem do wniosku, że można wykazać nie tylko sztuczność konstrukcji teorematu przełączania, ale także naturalną tendencję do utrzymywania jednostajnego strumienia procesów produkcyjnych.

Tłumaczenia

Murphy: Hura! Kryzys się skończył!

Czasami aż wstyd być profesjonalnym ekonomistą. W poniedziałek Narodowe Biuro Badań Gospodarczych (National Bureau of Economic Research – NBER) oficjalnie oświadczyło, że kryzys w USA skończył się 15 miesięcy temu.

Tłumaczenia

Cwik: Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego z punktu widzenia finansów przedsiębiorstwa

W tym artykule pokażemy (z punktu widzenia finansów przedsiębiorstw), w jaki sposób firmy, odpowiadając na sygnały rynkowe, błędnie inwestują w nieopłacalne projekty. Zademonstrujemy jak przedsiębiorstwo może przejąć nieopłacalną inwestycję od innego przedsiębiorstwa i zmienić ją w opłacalne przedsięwzięcie. Potem wskażemy, jak wnioski płynące z teorii austriackiej mogą (poprzez proces likwidacji) wesprzeć naprawę gospodarki.

Tłumaczenia

Murphy: Forma oszczędności ma konsekwencje

Chociaż ekonomiści ze szkoły austriackiej zgadzają się ze sobą co do większości „ważnych” zagadnień, to ciągle istnieją pewne sporne kwestie. Zażarta dyskusja dotyczy m.in. gospodarczych korzyści (lub ich braku) płynących z funkcjonowania bankowości opartej na cząstkowej rezerwie. Prawie każdy z nas uważa, że obecny system finansowy — skartelizowany i podtrzymywany przez państwo — powoduje nadmierną inflację i cykle koniunkturalne.

Working papers

Czarniecki: Teoremat „Przełączenia”

Przeglądając podręcznik „Teoria Ekonomii” Marka Blauga znalazłem opis argumentacji Samuelsona, która rzekomo obala teorię kapitału Bohm-Bawerka. Sprawa jest poważna, gdyż argumentacja ta powielana od roku 1966 w kolejnych edycjach popularnego podręcznika, godzi w podstawy teoretyczne szkoły austriackiej.

Tłumaczenia

Tempelman: Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego i globalny kryzys finansowy: wyznania ekonomisty głównego nurtu

Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego może rościć sobie prawo do bycia najbardziej wiarygodnym wyjaśnieniem ostatniego globalnego kryzysu finansowego i ekonomicznego. Wielu ekonomistów głównego nurtu zaczęło analizować kryzys — prawdopodobnie nieświadomie — używając terminologii jakby żywcem wyjętej z teorii fluktuacji gospodarczych Misesa, Hayeka i Garrisona. Nawet zaawansowane badania ekonomiczne dźwigni finansowej i płynności konceptualnie dają niewiele więcej niż opracowanie zarysu austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego.

Tłumaczenia

Rajsic: Mierzenie niemierzalnego

Wielu teoretyków próbowało wytłumaczyć, dlaczego niektóre narody są bogatsze od innych. Jedno z ostatnich wyjaśnień — zaproponowane przez psychologa Richarda Lynna — jest jednocześnie niezwykłe i zatrważające.

Tłumaczenia

Finegold Catalan: Dzięki Bogu za kapitalizm

Wielu ludzi uważa kapitalizm za grę o sumie zerowej, w której bogaty Zachód wykorzystuje kraje Trzeciego Świata. Bogacenie się niektórych krajów następuję według nich wyłącznie kosztem biedniejszych państw, zaś wzbogacenie się jednego kraju jest równoznaczne ze zubożeniem krajów biednych. Tymczasem kapitalizm nie jest źródłem ubóstwa, lecz procesem, w którym jednostka dąży do własnego dobrobytu. Ci, którym zależy na dobrobycie krajów Trzeciego Świata, powinni uznać kapitalizm za środek do osiągnięcia tego celu.

Tłumaczenia

Kahler: Spekulanci, głupcze!

Podczas gdy przedstawiciele europejskich rządów obwiniają spekulantów za problemy finansowe instytucji publicznych, ekonomiści powinni otwarcie wystąpić i wyjaśnić, że spekulacja jest w rzeczywistości korzystnym i niezbędnym działaniem w społeczeństwie wolnorynkowym.

Tłumaczenia

Krawisz: Czym jest konkurencja

Konkurencja pomiędzy ludzkimi pragnieniami oraz konkurowanie o dostępne dobra konsumpcyjne występują w każdym systemie gospodarczym. Na wolnym rynku istnieje konkurencja pomiędzy wytwórcami dóbr, która jest dobrodziejstwem dla ludzkości. W sferze rządowej konkurencja oznacza zaś powiększanie problemów związanych z siłową interwencją, a nie ich eliminację.

Tłumaczenia

Tucker: Społeczeństwo dobroczyńców

Bez wątpienia jeszcze dziś dokonasz wymiany handlowej. Niech to będzie okazja do refleksji nad wspaniałą dynamiką, jaka się za nią kryje. Możesz powiedzieć „dziękuję”. Osoba, która weźmie pieniądze od ciebie może także powiedzieć „dziękuję”. Występowanie takich właśnie sytuacji w największym stopniu przyczynia się do pokoju i dobrobytu po tej stronie nieba.

Tłumaczenia

Murphy: Dziura w bańce Eugene’a Famy

Chociaż chicagowscy i austriaccy ekonomiści stoją po jednej stronie w wielu kwestiach dotyczących polityki gospodarczej — w szczególności jako przeciwnicy rozwiązań Keynesowskich — ostatni wywiad z Famą ukazuje znaczące różnice między aparatem teoretycznym obu szkół.

Tłumaczenia

Rothbard: Dlaczego istnieją cykle koniunkturalne?

Teoria Misesa, tak jak kiedyś teoria klasyków, została odrzucona przez badaczy głównie z jednego powodu: Mises przyczynę cykli upatruje w interwencjach w wolny rynek, podczas gdy wszyscy inni badacze uważają, że cykl jest nieodwołalnie związany z systemem kapitalistycznym.

Tłumaczenia

Machlup: Jak myśleć o stratach?

Indywidualny kapitalista lub spekulant może ponosić straty na giełdzie, jednak kwestia, czy samo “społeczeństwo” może ich doznawać, pozostaje wysoce wątpliwa. (...) Nurtuje nas raczej pytanie, czy straty jednostki na krajowym rynku giełdowym stanowią stratę dla społeczeństwa, do którego ta osoba należy.

Tłumaczenia

Kahler: Czy innowacje wywołują cykle koniunkturalne?

Schumpeter ma rację twierdząc, że jedną z głównych charakterystyk przedsiębiorczości i kapitalizmu jest zdolność innowacyjnego myślenia. Jednak nie jest to coś, co uruchamia cykl koniunkturalny. Cykliczne kryzysy pojawiają się jedynie wtedy, gdy nowe innowacje są finansowane ekspansją fiducjarnych pieniędzy, a nie dobrowolnymi oszczędnościami.

Tłumaczenia

French: Dług produktywny kontra dług nieproduktywny

Krach kredytowy w toku. Małe i duże firmy przekonują się, że ich bankierzy pozostają nad wyraz skąpi w następstwie finansowych kłopotów 2008 roku. (...) liczba kredytów udzielonych przez banki w całych Stanach zmniejszyła się o 210,4 miliarda dolarów w trzecim kwartale 2008r. Jest to największy kwartalny spadek odkąd FDIC zaczął zbierać dane o pożyczkach w 1984r.

Working papers

Wiśniewski: O blaskach i cieniach demokratycznego podejmowania decyzji gospodarczych

(...) deklaratywne uwielbienie dla demokracji w świecie nie wydaje się słabnąć – nieczęsto słyszy się stwierdzenia, że świat stał się już zanadto demokratyczny; przeciwnie – bezustannie słyszy się głosy, że demokracji jest wciąż za mało, przy czym wypowiedzi takie zdają się padać coraz częściej w odniesieniu do kontekstu nie politycznego, a gospodarczego. Cóż dokładnie miałyby jednak oznaczać wspomniane nawoływania do „demokratyzacji gospodarki”?

Tłumaczenia

Tucker: Cukierkowa ekonomia

Dale Steinreich napisał kiedyś, że Halloween ma „socjalistyczny posmak“, ponieważ „rozbójniczo nastawieni osobnicy nachodzą nieproszeni twoje domostwo, żądają twej własności i zastraszają wykonaniem bliżej nieokreślonego psikusa jeśli nie zgodzisz się im zapłacić. Tak w skrócie działa rząd".

Working papers

Wozinski: Etyka jako kodeks prawa własności w ujęciu Hansa-Hermanna Hoppego

Kształt współczesnych teorii etycznych wyznaczony jest przez spór rozmaitych kierunków, takich jak: eudajmonizm, deontologizm czy też personalizm. Bardzo często można też spotkać się z postulatem braku jakichkolwiek norm, który ma być rezultatem niewspółmierności ludzkich siatek pojęć oraz mnogości narracji.


Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.