Benedyk: Jak rząd (niechcący) zahamował wydatki
Niestety, rządzący chyba w końcu połapali się w czym rzecz...
Benedyk: Państwo stało się bardziej pazerne jeszcze w 2019 roku
Niestety, trzeci rok z rzędu wzrósł udział wydatków publicznych w PKB i dobił do 42%.
Machaj: Jak mądrze zaciskać pasa czyli wyższe podatki kontra niższe wydatki
Czy polityka zaciskania pasa polega na autentycznym zaciskaniu pasa, czy na sięganiu do kieszeni innych?
Rothbard: Problem działań doraźnych
odstawową wadą działań doraźnych jest skupienie się na jednym, zazwyczaj najbardziej pod względem politycznym chwytliwym aspekcie problemu i zignorowanie innych istotnych kwestii. W projekcie bonów oświatowych wskazuje się na okropieństwa szkół publicznych, pomijając bardziej ogólne i istotne kwestie, jak system edukacji z pieniędzy podatników czy rządowa kontrola nad wszystkimi szkołami, zarówno publicznymi, jak i prywatnymi. Sprzeciw wobec pomocy społecznej skupia się na tym, że podatnicy płacą ludziom za bezczynność, a pomija bardziej ogólne zagadnienie dotowania z podatków osób bezczynnych i niebezczynnych.
Benedyk: Finanse publiczne – o co warto toczyć spory?
Przy okazji zbliżających się wyborów parlamentarnych i w obliczu możliwych silnych przetasowań na scenie politycznej obserwujemy ostatnio liczne dyskusje o planach reformy finansów publicznych w Polsce. Wydaje mi się, że warto wskazać na kilka pryncypiów, którymi powinni się kierować zwolennicy wolnego rynku przy dyskusjach o kształcie finansów publicznych.
Benedyk: Łatanie dziury budżetowej po polsku
Spowolnienie światowej gospodarki po 2008 r. w połączeniu z wysokimi wydatkami infrastrukturalnymi przed EURO 2012 spowodowało, że lata 2009-2010 to czas niespotykanych wcześniej braków w finansach publicznych, sięgających nawet 7-8% PKB. Rządzący Polską zareagowali na ten kryzys systematycznym wzrostem obciążeń podatkowych: m.in. podniesiono podstawową stawkę VAT-u, podniesiono składkę rentową, wprowadzono specjalny podatek od wydobycia miedzi, ograniczono możliwość obchodzenia podatku od dochodów kapitałowych, podnoszono akcyzę na alkohol czy wyroby tytoniowe, próbuje się ograniczyć możliwości zatrudnienia na umowy opodatkowane mniej niż umowa o pracę.
Hollenbeck: Trzy podejścia do kwestii oszczędności budżetowych
Czytając prasę o tematyce finansowej, można odnieść wrażenie, że istnieją jedynie dwa stanowiska, jakie można zająć w dyskusji na temat oszczędności budżetowych: być jego zwolennikiem lub przeciwnikiem. W rzeczywistości istnieją trzy podejścia do kwestii oszczędności budżetowych. Jednym z nich jest model popierający duże wydatki rządowe oraz wysokie podatki (model Keynesa-Krugmana-Roberta Reicha). Kolejny to model Angeli Merkel, gdzie podatki są wysokie, a wydatki rządowe w dużym stopniu ograniczone. Trzecim z nich jest model austriacki, propagujący niskie podatki i niewielkie wydatki rządowe.
Tullock: Wydatki rządowe
3 listopada br w wieku 92 lat zmarł Gordon Tullock. Był profesorem prawa i ekonomii na George Mason University. Wraz z Jamesem M. Buchananem był pionierem kierunku w ekonomii zwanego teorią wyboru publicznego. Jest autorem książek z pogranicza ekonomii, prawa, politologii i historii: The Calculus of Consent (1962, wraz z Buchananem), The Logic of the Law, The Politics of Bureaucracy, The Social Dilemma, Autocracy, The Economics of Non-Human Societies, Rent Seeking oraz On Voting.
Benedyk: Strachy na lachy
Wbrew temu, co często słyszymy z ust naszych ministrów finansów, większe wydatki publiczne wcale nie mają zbawiennego wpływu na gospodarkę. W krótkim okresie mogą one sztucznie napompować statystyki PKB, jednak trwale paraliżują one inwestycyjne wysiłki przedsiębiorców.
Murphy: Co badania ekonomiczne mówią o programach oszczędnościowych i wyższych podatkach
Teoretyczna podstawa ekonomii podażowej jest prosta: ludzie reagują na bodźce. Poprzez pozwolenie przedsiębiorcom, inwestorom i pracownikom na zatrzymanie mniejszej części ich zarobków, podwyżki marginalnych stawek podatkowych zniechęcają do otwierania nowych firm oraz inwestycji i zmniejszają podaż pracy.
Bagus: Mit zaciskania pasa
Powszechne zaciskanie pasa jest niezbędnym warunkiem dla rozwoju sektora prywatnego oraz szybkiej odbudowy. Problemem Europy (i Stanów Zjednoczonych) nie jest zbyt wiele, lecz za mało programów oszczędnościowych, lub nawet ich całkowity brak.
Higgs: Przeciwko konwencjonalnym miarom rozrostu władzy państwowej
W krajach określanych przez rozmaite instytuty badawcze mianem "wolnych" z każdym dniem jest coraz mniej wolności. Niektóre z miar rozrostu władzy państwowej mają wbudowaną tendencję do ukazywania spowolnienia, nawet gdy bardziej kompleksowe badania wskazują na stabilny wzrost. Często konwencjonalne miary pomijają rozrastanie się aparatu państwowego, ponieważ został on przekierowany na kanały znajdujące się poza zasięgiem ich pomiaru.
Rothbard: Przesądy o sektorze publicznym
Sektor publiczny żywi się kosztem sektora prywatnego, niczego doń nie wnosząc; pasożytuje na prywatnej sferze gospodarki. To znaczy, że wydajne zasoby społeczeństwa nie zaspokajają potrzeb konsumentów, tylko są kierowane w kierunku przeciwnym do tych potrzeb i pragnień. Jest oczywiste, że sektor publiczny jest zaprzeczeniem produktywności, który nie dość, że nie dodaje nic do prywatnego sektora gospodarki, to jeszcze nawet konsumuje część jego dochodu.
MacKenzie: Mit funkcjonalnych finansów: Mises kontra Lerner
Często przypisuje się Keynesowi promowanie wydatków państwowych i deficytów w celu walki z bezrobociem. To jednak Abba Lerner rozwinął tę część keynesowskiego programu. Niewielu zdaje sobie sprawę z tego, że Ludwig von Mises wysuwał poważne argumenty przeciw propozycjom tego typu ponad dziesięć lat wcześniej, niż najważniejsza książka Keynesa została opublikowana.
Murphy: Koszt państwa
Krytycy interwencji państwowych często wytykają marnotrawstwo zasobów związane z różnymi regulacjami i projektami rządowymi. Jednak większość zwolenników wolnego rynku zdziwiłaby się, jak bardzo wzbogaciłby się przeciętny Amerykanin, gdyby państwo ograniczyło się tylko do ochrony obywateli przed kryminalistami i obcymi armiami.
Murphy: Fiskalne eufemizmy
Jednym ze sposobów, w jaki politycy radzą sobie z podejrzeniami o systematyczną kradzież, jest opisywanie swojej działalności przy pomocy eufemizmów. Ostatnio dwaj rzekomo wolnorynkowi ekonomiści zaproponowali podwyżkę podatków, nazywając ją cięciem wydatków.
Bitner: FOR o finansach publicznych
Podczas tegorocznego LSA (Letniego Seminarium Austriackiego) prof. Ryszard Bugaj przekonywał w trakcie dyskusji panelowej, że jedynym lekarstwem na narastające zadłużenie Polski jest podwyżka podatków. Powołał się przy tym na przykład prof. Leszka Balcerowicza, który jakiś czas temu ogłosił plan naprawy finansów publicznych, obejmujący cięcia wydatków jedynie na kilka miliardów.
Nülle: Dlaczego cięcia są tak trudne
Celem niniejszego artykułu jest analiza kluczowych czynników, które utrudniają przeprowadzenie redukcji wydatków. Wykorzystując wnikliwe prace badawcze oraz narzędzia analityczne austriackiej szkoły ekonomii a także moje własne doświadczenie w zajmowaniu się polityką fiskalną oraz gospodarczą na poziomie ustawodawczym, doszedłem do kilku wniosków.
Bitner: Debata oszczędnościowa – brakujący rozdział
W lipcu na łamach „Financial Times” oraz na stronie internetowej gazety toczyła się bardzo interesująca dyskusja na temat wprowadzenia w krajach rozwiniętych planów oszczędnościowych. Warto było ją śledzić, gdyż rzadko kiedy w masowych mediach można obserwować dyskusję na tematy związane z teorią ekonomii z udziałem światowej sławy specjalistów.
