KRS: 0000174572
Powrót
Audio

Lewiński: Stress testy gwoździem do trumny austriaków

18
Jan Lewinski
Przeczytanie zajmie 4 min
Pobierz w wersji
PDF

Autor: Jan Lewiński
Wersja PDF

Posłuchaj komentarza w wersji audio (mp3, 10,3MB).

stress testy

Najtęższym ekonomicznym umysłom naszej dekady udało się wreszcie dostosować modele ekonomiczne do czasów kryzysu. Krytykowani za oderwanie od rzeczywistości ze wszystkich stron — przez Josepha E. Stiglitza, Nouriela Roubiniego, Nassima Taleba, a na końcu przez szkołę austriacką (zwolenników Ludwiga van Milesa) — postanowili wreszcie pokazać, na co ich stać. Ich szybka reakcja sprawiła, że niedowiarkowie zadrżeli. Czy to koniec szkoły austriackiej? Obawiam się, że tak.

 

Stress testy gwoździem do trumny austriaków

Opinia publiczna może odetchnąć z ulgą, a ekonomistom austriackim pozostał tylko płacz i zgrzytanie zębów. Chodzi oczywiście o przeprowadzone już dwukrotnie przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) stress testy systemu bankowego, które pokazały, że europejskim bankom nie grozi nawrót zawirowań gospodarczych.

Stress testy są nowoczesnym narzędziem, sprawnie zastępującym test rynkowy. Jak wiadomo, na nieuregulowanym, chaotycznym rynku instytucje są konfrontowane z rzeczywistością w sposób nieuporządkowany, znajdują się poza kontrolą jakichkolwiek sensownych ośrodków władzy. Co więcej, owe rynkowe „testy” są niezwykle brutalne, ponieważ instytucja, która radzi sobie gorzej niż inne, upada lub jest przejmowana przez konkurentów — jak w świecie dzikich zwierząt. W ten sposób mogą upaść instytucje bardzo potrzebne społeczeństwu — nawet jeśli społeczeństwo nie zdaje sobie z tego sprawy.

Dlatego zamiast pozwalać po prostu upaść instytucjom kredytowym, lepiej jest się zawczasu przygotować na wystąpienie ewentualnych problemów, sprawdzając odporność banków na zewnętrzne zawirowania. Taka metoda „próby ognia” pozwala odkryć, czy dany bank ma odpowiedni poziom środków (badana jest zarówno wypłacalność, jak i bieżąca płynność finansowa), wystarczający do finansowego poradzenia sobie z nagłym szokiem gospodarczym. W przypadku ostatniego, lipcowego stress testu analizowano też skład portfela instytucji finansowych, np. sprawdzając, czy nie znajdują się tam aktywa uznawane za labilne (takie jak obligacje greckie czy portugalskie). Informacje o tym uzyskano za pomocą wiarygodnej i wielokrotnie sprawdzonej metody ankietowej.

Nie powinno to zresztą budzić naszych wątpliwości. Zauważmy, że jeśli chodzi o nasze podatki, bezpieczeństwo, zdrowie i dbanie o ochronę naszych danych osobowych, to także wierzymy urzędnikom, że zachowają się uczciwie i bez względu na interes własny będą chronić prawdę i kieszenie obywateli.

Pomińmy więc wzmianki o tym, że w ramach dyskrecjonalnej polityki bailoutów bankierzy mogą się starać oszukiwać opinię publiczną co do wartości swoich firm. Nie należy również ich podejrzewać o to, że mogliby się podjąć bardziej ryzykownych operacji finansowych ze świadomością, iż przez naciski finansowe czy nawet personalne przed kłopotami uchroni ich bailout. Te wątpliwości należy z gruntu odrzucić, bo na rynku funkcjonuje świetnie rozwinięty zestaw dobrych praktyk biznesowych.

 

Ratujmy nasze banki

Ekonomiści szkoły austriackiej muszą wreszcie przyznać, że prymitywny test rynkowy odchodzi w niepamięć na rzecz odnoszących wielkie sukcesy stress testów.

Jednym z takich sukcesów, pokazującym, jak należy chronić potrzebne społeczeństwu instytucje (ZDuBU), jest przypadek belgijsko-francuskiej instytucji finansowej Dexia. Dexia wpadła w opały, gdy okazało się, że w drugim kwartale straciła 4 miliardy euro na greckich obligacjach. Zamiast pozwolić tej firmie upaść, Belgia poświęci 4 miliardy euro należące do belgijskich podatników, aby ratować belgijską część banku. Niedowiarkowie twierdzą, że Belgii nie będzie stać na ratowanie Dexii, jednak pamiętajmy, że bank ten jest instytucją społecznie potrzebną — daje pracę 35,2 tys. pracowników, świadcząc m.in. usługi finansowe (w szczególności kredytowe) państwu i lokalnym urzędom.

Dlaczego przypadek Dexii jest gwoździem do trumny szkoły austriackiej? Rzecz w tym, że okazało się, iż test rynkowy skazujący firmę na bankructwo jest kompletnie pozbawiony wartości merytorycznej. Przecież jeszcze w lipcu Dexia bardzo dobrze wypadła w specjalnie przygotowanych na kryzysową okazję, zaostrzonych stress testach, zdobywając wysoką 11. notę wśród najlepiej przygotowanych do kryzysu banków (na 91 instytucji obejmujących ponad 65% aktywów europejskiego sektora bankowego).

Na koniec warto dodać, że instytucje państwa chcą doskonalić już i tak doskonałe narzędzie stress testów. EBA kilka dni temu zadeklarował, że wykona tajne stress testy (zauważmy tę daleko idącą chęć zachowania przejrzystości działań — choć same stress testy są tajne, to ich przeprowadzenie ogłoszono wszem wobec), które będą jeszcze bardziej rygorystyczne niż poprzednie. Skoro poprzednie były już specjalnie rygorystyczne, to wniosek jest jeden. Rygor zostanie tu podniesiony do kwadratu. A kwadrat to wiele.

Jak to będzie wyglądać? Metoda jest szalenie zaawansowana: tym razem zakładany jest scenariusz bankructwa Grecji. Wpłynie to znacząco na tajną metodologię badań — w poprzednich testach pominięto bowiem ryzyko utrzymywania obligacji, testując jedynie możliwość strat w portfelu instrumentów służących minimalizacji ryzyka finansowego. Choć wtedy zignorowano główne czynniki ryzyka (o kłopotach Grecji wiedzieli wszyscy), to tym razem na pewno będzie inaczej.


Podobał Ci się artykuł? Chcesz czytać ich więcej? Wesprzyj mises.pl!


Kategorie
Audio Bankowość Komentarze Kryzysy bankowe Teksty

Czytaj również

32.png

Ludzkie gadanie

W jakim stanie jest dziś polska polityka fiskalna?

Finanse publiczne pod lupą – dr Benedyk przedstawia problemy polskiego budżetu.

miniaturka-1.png

Ludzkie gadanie

Teoria pieniądza doby inflacji

Zapraszamy do wysłuchania najnowszego odcinku podkastu dra Mateusza Benedyka.

7.png

Ludzkie gadanie

Przedsiębiorcze państwo po polsku. Słuchaj naszego podkastu

W najnowszym odcinku „Ludzkiego gadania" dr Mateusz Benedyk i Marcin Zieliński pochylają się nad tematem efektywności państwowej ingerencji w rynek.

Witold-Kwaśnicki.-Wspomnienie.png

Aktualności

Prof. Witold Kwaśnicki – wspomnienie. Słuchaj naszego podkastu

Zapraszamy do odsłuchania najnowszego odcinka naszego podkastu.


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Komentarze 18
WP

Świetny tekst, co do Ludwiga van Milesa to polecam rzucić okiem tutaj
http://www.fijor.com/2008/10/31/wywiad-z-milesem-davisem/
epizod na lotnisku pokazuje co to był za gość i kim muszą być jego zwolennicy

Odpowiedz

Abgan

@WP: Zdajesz sobie sprawę, że Miles Davis to zupełnie inna osoba niż Ludwig von Mises? Ten pierwszy to czarny muzyk jazzowy, Amerykanin, a ten drugi to biały ekonomista, Austriak, który zmarł w 1973 roku, więc 10 lat sprzed epizodu na lotnisku który opisał pan Fijor.

Odpowiedz

Abgan

Ojej... no to się popisałem, przegapiłem linka w tekście artykułu. Tzn. linka widziałem, ale nie spojrzałem dokąd prowadzi.

Errare humanum est...

Odpowiedz

Dejwid

Co to? Jakieś spóźnione prima aprillis?

Odpowiedz

Jakub Rawek

Czy Pan Lewiński nie opiera się na zbyt optymistycznych założeniach - "na rynku funkcjonuje świetnie rozwinięty zestaw dobrych praktyk biznesowych."? Poza tym jak można mówić, że stress testy są doskonałe, skoro dość porządnie pomyliły się, nie zakładając ew. bankructwa Grecji?

Odpowiedz

Jakub Rawek

Może ten artykuł jest jakimś stress testem na czujność czytelników?;)

Odpowiedz

Dominik Jaskulski

Świetny tekst janek!! :-)

Znajdzie się na bankierze? :)

Odpowiedz

Arch

Zechce ktoś mi wytłumaczyć ten tekst? Nie zrozumiałem go zbytnio :/ O co chodzi z panem Ludwigiem van Milesem, skoro odnośnik prowadzi do wpisu o Miles Davisie? Ogólnie to ja chyba nie mam poczucia humoru, bo reszty też nie załapałem :P Brzmi trochę jak parodia propagandy socjalnej :P

Odpowiedz

Przemek Hankus

Autor chyba nie ma pojęcia albo nigdy nie słyszał o pojęciach takich, jak moral hazard czy też too big to fail...

Odpowiedz

fender

Skoro komentarze i tak nie pokazują się od razu, bo są moderowane, to może w celu zaoszczędzenia i tak już lewego sita (czy też szita) moderatorskiego, zespół informatyków witryny powinien zamieścić mały teścik na inteligencję, którego zdanie przypisuje wartość 'true' do parametru 'visibility' pola tekstowego do wpisania komentarza?

Odpowiedz

arkazy

Szanowni czytelnicy, czy naprawdę nie dostrzegacie ironii w tym artykule? :)

Odpowiedz

petro

@2, 5, 8, 9:
Co to, onet.pl? O.o

Odpowiedz

Stanisław Kwiatkowski

chyba trzeba dodać kategorię "humor" :)

Odpowiedz

Marek Bernaciak

Ech... trzeba było napisać od początku DUŻYMI LITERAMI, że to paszkwil i żart. Jak widać, niektórzy potraktowali go serio, a jeszcze nie doszło do GW... oni na pewno potraktują to serio o powołają się na Instytut Misesa!
A swoją drogą, tekst znakomity i brawurowo napisany! Gratulacje dla autora!

Odpowiedz

Jakub Rawek

@12
Tak, tak, onet.pl i gazeta.pl.
@14
Już lecę na Czerską.

Odpowiedz

Marek Bernaciak

Panie Jakubie, to trzeba im dowieźć? Ja myślałem, że chociaż szkoleniowo czytają tutaj?

Odpowiedz

tomichmiel

A propos Czerskiej, kilka dni temu odbywały się tam warsztaty o pozycjonowaniu się w mediach i prelegent zapytał publiki: Jakie są media? Podpowiem, że na literę "n". -chodziło o "niesprawiedliwe"

W odpowiedzi ktoś z sali zawołał: "niemieckie!"

Odpowiedz

łysy

Świetne bo już się spawdza.

Odpowiedz

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.