Autor: Mateusz Machaj
Machaj: Imperialne interpretacje rewolucji przemysłowej w Anglii
Rewolucja przemysłowa jest symbolem gwałtownego przełomu w filozofii gospodarowania, który dokonał się w osiemnastowiecznej gospodarce Wielkiej Brytanii. Fakt ten stał się początkiem nowej ery w dziejach człowieka, którą Joel Mokyr trafnie określa mianem „gospodarki oświeconej”. W wyniku owego ekonomicznego oświecenia (w szczególności społeczności „zachodnich”) nastała największa w historii aprobata dla idei aktywnego przedsiębiorczego działania
Machaj: Ekonomiczne kontrowersje wokół poziomów płac
Wykład Mateusza Machaja wygłoszony podczas IV Szkoły Ekonomicznej Instytutu Misesa (Karpacz, marzec 2017 r.)
Machaj: Rynkowa stopa procentowa a system cenowy
Zagadnienie stopy procentowej ma długą historię i zawsze budziło wiele emocji, ponieważ dotyczyło kosztów kredytu. Ostatnio dyskusje na ten temat, zwłaszcza w teorii neoklasycznej, nabrały charakteru sofistycznych sporów, w których trudno doszukać się związku z rzeczywistością.
Machaj: McCloskey i dzieje kapitalizmu
Instytut Misesa pracuje obecnie nad wydaniem niezwykle ważnej książki autorstwa Deirdre McCloskey o „godności burżuazji”, która omawia rozmaite teorie na temat wzrostu gospodarczego ostatnich 200 lat. Jakub Wozinski w swojej niedawnej notce wyraził swoje zastrzeżenia wobec tez McCloskey, kwestionując sens wydawania tej książki jako rzekomo nieaustriackiej. W zasadzie jego zarzut jest przemieszaniem dwóch stanowisk: (1) McCloskey myli się w krytyce konkurencyjnych teorii, próbujących wytłumaczyć wielki wzrost gospodarczy od ok. 1800 roku, oraz (2) McCloskey jest w swojej krytyce nieaustriacka. Obydwie tezy są w moim przekonaniu błędne.
Machaj: Shadowstats a pomiar prawdziwej inflacji
Rządy lubią fałszować obraz rzeczywistości. Pozwala to im na dłuższe trwanie i realizację politycznych celów. Jednym z takich fałszów obrazu rzeczywistości mogłoby być raportowanie inflacji niższej niż „rzeczywista” (cokolwiek miałoby to znaczyć). Mogłoby to się opłacać ze względów wizerunkowych, a także finansowych, gdy chodzi o beneficjentów środków publicznych, których wypłaty są indeksowane o wskaźniki inflacji. Z samej jednak hipotetycznej możliwości i motywów do manipulacji jeszcze nie wynika, że na pewno są one dokonywane.
Machaj: Petycja detalistów przeciwko śmieciowym umowom sprzedaży
Polska przedsiębiorczość stoi na skraju zapaści. Wszystko za sprawą obecnie istniejącego prawa, które pozwala na skandaliczne i moralnie niedopuszczalne śmieciowe umowy sprzedaży, rujnujące naszych sprzedawców detalicznych. Czas wreszcie przerwać milczenie i dumnie razem zmienić prawo stanowione tak, aby owe śmieciowe umowy sprzedaży na zawsze zniknęły z życia społecznego.
Machaj: Marksizm – dzień sądu
Z pracami Karola Marksa o ekonomii jest podobnie jak z piosenką Lennona: chwytają za serce bez patrzenia na tekst. Co więcej, ów chwyt za serce odbywa się pod pozorem chłodnej i przemyślanej analizy. Naturalnie w samym chwytaniu za serce i graniu na emocjach w analizie społeczno-ekonomicznej nie ma nic złego, gdyż większość wybitnych i znanych myślicieli starała się to robić. Ma to jednak sens o tyle, o ile emocje nie stają się nieustannym i nawykowym sposobem zamykania oczu na oczywiste wypaczenia i błędy w analizie.
Machaj: Od młocarni do Ubera i dalej
Kilka dni temu doszło w Polsce do ataku na samochody kierowców Ubera. Napastnicy wylewali na ich pojazdy śmierdzącą ciecz. Warto zdać sobie sprawę z tego, że takowe siły społeczne — prowadzące niejednokrotnie do wandalskich zachowań — nie są niczym nowym w historii ludzkości. W gruncie rzeczy są znane już od setek lat i od setek lat utrzymywały bardzo niski poziom życia gospodarczego.
Machaj: Koniunktura gospodarcza i handel zagraniczny – Rozdział podręcznika „Wolna przedsiębiorczość”
ednym z podstawowych terminów ekonomicznych jest koniunktura. Jest to często stosowany termin specjalistyczny, który oznacza całokształt wszelkich czynników i okoliczności gospodarczych decydujących o sytuacji ekonomicznej w danym kraju. Gdy mówimy o dobrej (lub złej) koniunkturze, to mamy na myśli pozytywną (lub negatywną) sytuację w sferze, którą omawiamy. Stąd możemy mówić na przykład o koniunkturze na giełdzie, czy koniunkturze w sektorze eksportowym, dobrej koniunkturze w budownictwie etc.
Machaj: Seminarium o ilościowej teorii pieniądza – Szkoła Ekonomiczna 2016
Karpacz, 13-17 stycznia 2016 r.