Autor: Przemysław Rapka
Rapka: O koszcie alternatywnym i monetarnym
Niedawno na łamach Quarterly Journal of Austrian Economics odbyła się interesująca debata pomiędzy dwoma ekonomistami szkoły austriackiej — Eduardem Braunem i Davidem Howdenem.
Rapka: Indywidualizm to nie pogląd na ekonomię
Indywidualizm metodologiczny nie jest jedynie pewnym poglądem na funkcjonowanie gospodarki i społeczeństwa, ale jest również jedną z podstawowych zasad uprawiania nauk ekonomicznych, zajmujących się opisem i wytłumaczeniem procesu zachowań podmiotów rynkowych oraz wpływem na nie otoczenia, a także zjawisk gospodarczych różnej skali, czy to pojedynczej wymiany, czy też popytu całkowitego na konkretne dobro, struktury rynku a nawet zjawisk makroekonomicznych.
Rapka: Kapitalizm powstał dzięki finansom
Jedno z najważniejszych pytań w ekonomii, jeśli nie najważniejsze, dotyczy tego, co spowodowało gwałtowny wzrost gospodarczy oraz podniesienie poziomu życia mas. Przez większość czasu istnienia ludzkości życie było krótkie, marne i biedne. Śmiertelność dzieci była wręcz niewyobrażalna. Działo się tak aż do XVI wieku, kiedy to gospodarka światowa zaczęła się integrować i nastąpiło przyspieszenie wzrostu gospodarczego, szczególnie w Anglii i Holandii.
Rapka: O kilku problemach z funkcją użyteczności
Każdy, kto zapoznał się z najważniejszą książką Rothbarda, czyli „Ekonomią wolnego rynku”, z pewnością zauważył jego zdecydowaną niechęć wobec wykorzystywania matematyki w rozważaniach o teorii ekonomii. Dwie główne prace, w których Rothbard przedstawia swoje poglądy przeciw podejściu matematycznemu w ekonomii, to jego wspomniane już magnum opus oraz znany artykuł poświęcony teorii użyteczności oraz ekonomii dobrobytu ― Towards a reconstruction of utility and welfare economics.
Rapka: Konkurencja – u austriaków i w głównym nurcie
Ekonomiści szkoły austriackiej wielokrotnie krytykowali głównonurtowe (neoklasyczne) teorie konkurencji — głównie za ich nierealistyczne założenia (zwłaszcza w przypadku teorii konkurencji doskonałej) — za to, że są teoriami równowagowymi czy za nieuwzględnianie procesu rynkowego. Ogólne stanowisko austriaków wobec standardowych koncepcji konkurencji głosi, że teorie te zakładają zaistnienie określonego stanu na konkretnym rynku.
Rapka: Na czym polega znaczenie „Kalkulacji ekonomicznej w socjalizmie” Misesa?
Niedługo minie 100 lat od wydania niezwykle istotnego eseju Ludwiga von Misesa zatytułowanego Kalkulacja ekonomiczna w socjalizmie. Tym esejem Mises rzucił wyzwanie zwolennikom socjalizmu, aby pokazali, jak i przy użyciu jakich narzędzi można według nich kontrolować gospodarkę centralnie planowaną i kierować nią w warunkach braku własności prywatnej.