Tag: Friedrich Hayek
Hayek: Kapitalizm dał życie proletariatowi
Jeśli zapytamy, co przede wszystkim ludzie zawdzięczają moralnym praktykom tych, których nazywa się kapitalistami, odpowiedź brzmi: ich własne życie. Socjalistyczne koncepcje wiążące powstanie proletariatu z wyzyskiem grup, które wcześniej były zdolne do samodzielnej egzystencji, są zupełną fikcją. Większość ludzi tworzących dziś proletariat nie byłaby w stanie egzystować, gdyby inni nie zapewnili im środków do życia.
Wójcik: Obrona liberalnej doktryny gospodarczej. Myśl polityczna Ludwiga von Misesa oraz Friedricha A. von Hayeka.
Napisana przeze mnie praca skupia się na jednym z nurtów politycznych - liberalizmie. Praca przedstawia rozwiązania liberalne jakie proponowali dwaj myśliciele: Ludwig von Mises i Friedrich August von Hayek. Celem pracy jest ukazanie jak idea liberalna wprzęgnięta została w całościową wizję społeczeństwa ze szczególnym wskazaniem na rolę jednostki w tworzeniu obszaru wolności. Pierwszy rozdział pracy przedstawia założenia myśli liberalnej, jej rozwój i najważniejsze cechy. W kolejnych rozdziałach opisane zostały najważniejsze wartości jakie reprezentowali obaj liberałowie: ich dzieła i idee.
Hayek: Postęp techniczny a nadmierna zdolność wytwórcza
Przedstawiamy odczyt Hayeka wygłoszony w Towarzystwie Ekonomistów i Statystyków Polskich w Warszawie 20 kwietnia 1936 r. Hayek mówił tam: "właściwem zagadnieniem, którem pragnę się zająć, jest pytanie, czy gospodarstwo wolno-konkurencyjne korzysta w zupełności z tych możliwości podniesienia ogólnego stanu dobrobytu, jakie otwiera przed nami postęp techniczny, czy też, jak to wielokrotnie podkreślano, nasz ustrój gospodarczy nie pozwala na całkowite wykorzystanie istniejących możliwości i że przy systemie racjonalnie prowadzonej gospodarki planowej dochód nasz mógłby być wielokrotnie wyższy".
Hayek: Moralny nakaz rynku
Jeżeli więc jest prawdą, że ceny są sygnałami, które umożliwiają nam dostosowanie naszych działań do nieznanych wydarzeń oraz potrzeb, to bezsensowne jest przekonanie, że można kontrolować ceny. Nie można ulepszyć sygnału, jeżeli nie wiemy, co sygnalizuje.
Hayek: Ekonomia obfitości
J.M. Keynes stworzył system ekonomiczny, opierając się na przekonaniu, że nie istnieje zjawisko rzadkości dóbr. Jego zdaniem człowiek sam odpowiada za rzadkość produktów, gdyż ludzie nie chcą sprzedawać swoich usług czy wytworzonych dóbr poniżej arbitralnie ustalonego poziomu cen. Sposób wyznaczania owych cen nie został jednak wyjaśniony przez Keynesa. Przyjmuje w swojej książce, że cena towarów pozostaje niezmiennie na poziomie determinowanym przez dane historyczne. Wyjątkiem są sporadyczne okresy, gdy osiągane jest „pełne wykorzystanie zasobów” i różne dobra stopniowo stają się rzadkimi i drożeją.
Hayek: Pozory wiedzy
Okoliczności, w jakich wygłaszany jest ten wykład — w połączeniu z głównym problemem, z jakim muszą zmierzyć się ekonomiści — sprawiły, że nie miałem wątpliwości, jaki temat dziś poruszyć. Z jednej strony, niedawne ustanowienie Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii stanowiło znaczący krok w kierunku zdobycia przez ekonomię podobnego uznania i prestiżu, jakimi cieszą się w oczach opinii publicznej nauki przyrodnicze. Z drugiej strony, ekonomiści wzywani obecnie, by uwolnić świat od problemu przyspieszającej inflacji, to ci sami ludzie, którzy — trzeba to uczciwie przyznać — jeszcze niedawno rekomendowali działania, które tę inflację spowodowały. Nie mamy wielu powodów do dumy: nasza profesja doprowadziła do znacznego zamieszania.
Hayek: Ku wolnorynkowemu systemowi walutowemu
Myślę, że jeśli kapitalistom pozwolono by zaopatrywać się samemu w pieniądz, którego potrzebują, porządek konkurencyjny już dawno przezwyciężyłby główne wahania aktywności gospodarczej i przedłużających się okresów depresji. W chwili obecnej zostaliśmy oczywiście doprowadzeni przez oficjalną politykę walutową do sytuacji, w której rozdysponowanie zasobów jest tak niewłaściwe, że nie macie co liczyć na szybką ucieczkę od obecnych problemów, nawet jeśli wprowadzilibyśmy nowy system walutowy.
Hayek: Przemowa w czasie bankietu noblowskiego
Skoro nagroda imienia Alfreda Nobla została również ustanowiona w dziedzinie ekonomii, nie pozostaje mi nic innego jak być w najwyższym stopniu wdzięcznym za wybór mojej osoby jako jednego z jej laureatów. Muszę jednak przyznać, że gdyby spytano mnie, czy ustanawiać Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii, byłbym zdecydowanie przeciwny.
Hayek: Precz z prawnym środkiem płatniczym
Zgodę społeczeństw na trwanie państwowego monopolu na pieniądz można wytłumaczyć tylko istnieniem mitu, jakoby ta rządowa prerogatywa była konieczna. Kiedy jednak zaczniemy przyglądać się uważnie takiemu poglądowi, zobaczymy na jak kiepskich fundamentach się opiera.
Hayek: Planowanie, nauka i wolność
W ostatnich latach można było zaobserwować wzrost znaczenia ruchu, który opowiada się za „planowaniem gospodarczym". Owo planowanie jest jednak rozwiązaniem znacznie gorszym niż system cen rynkowych i wolnej konkurencji.