Co się stało z naszą hierarchią wartości, skoro nauczyciel matematyki w liceum zarabia 40 tysięcy dolarów rocznie za przekazywanie młodemu pokoleniu wiedzy z dziedziny matematyki, a jakiś pyskujący egotyk dostaje 2 miliony dolarów za to, że potrafi rzucić małą białą piłką z naprawdę dużą prędkością? Czytaj dalej
Wraz z tragiczną śmiercią (w wypadku taksówki) Johna Nasha i jego żony, zaczęto analizować wkład Nasha w budowanie świadomości społecznej. Autorem najlepszej analizy, jaką do tej pory widziałem, jest John Cassidy. Mimo to nawet jego rozważania nie wyjaśniają dostatecznie jasno, co oznacza słynne pojęcie równowagi Nasha. W tym artykule podam kilka na tyle prostych przykładów, że każdy laik będzie w stanie zrozumieć, co Nash osiągnął w swojej 27-stronicowej dysertacji doktorskiej. Czytaj dalej
Ciekawa dyskusja toczy się między minarchistami i anarchokapitalistami. Jeśli chcielibyśmy przyporządkować tym ideom ich propagatorów, w szranki stanąć mogliby Ayn Rand i Murray Rothbard. Co prawda oboje byli zagorzałymi zwolennikami wolnego rynku, jednak podczas gdy Rothbard uważał, że wolny rynek mógłby zaopatrzyć nas nawet w prawo, policję i armię, Rand wyznawała koncepcję państwa jako „stróża nocnego”. Twierdziła, że z definicji, system praw własności i ich egzekwowania nie może być przedmiotem transakcji rynkowych. Czytaj dalej
Często otrzymujemy pytania o to, po które książki powinien sięgnąć ktoś, kto dopiero zaczyna swoją przygodę z ekonomią. Dotychczas zdecydowanie odpowiadaliśmy, że najlepsza na początek jest „Ekonomia w jednej lekcji” Henry’ego Hazlitta. Książkę Hazlitta oczywiście dalej polecamy, ale udało nam się wydać w tym roku dwie pozycje, które świetnie „Ekonomię w jednej lekcji” uzupełniają. Mowa tu o „Niepoprawnym politycznie przewodniku po kapitalizmie” Roberta Murphy’ego i „Ekonomicznym punkcie widzenia” Murraya Rothbarda. Te trzy książki do końca tego roku mogą Państwo kupić w promocyjnej cenie 97 zł 30 gr w ramach pakietu książek "Podstawy ekonomii". Czytaj dalej
Nakładem Instytutu Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa ukazał się właśnie Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie Roberta Murphy’ego. Ta zwięzła książka łączy w sobie trzy cechy, które sprawiają, że jest to niezbędna lektura dla każdego sympatyka wolnego rynku, jak i dla wszystkich, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę o funkcjonowaniu gospodarki. Po pierwsze, książka kompetentnie przedstawia podstawowe prawa rządzące gospodarką i pozwala zrozumieć funkcjonowanie np. rynku pracy czy systemu bankowego. Po drugie, robi to w sposób przystępny i atrakcyjny dla czytelnika. Nie jest to typowy podręcznik, ale dzieło napisane żywym językiem – z poczuciem humoru i pełne przykładów z historii. Po trzecie wreszcie, autor nie boi się dyskutować o rzeczach trudnych, przy których nawet radykalni zwolennicy wolnego rynku często ustępują w dyskusji etatystom i widzą sporo miejsca dla dobroczynnej rządowej interwencji. Czytaj dalej
Zachwycająca książka Roberta Murphy’ego to znacznie więcej niż typowa obrona kapitalizmu, choć Murphy zawarł w niej też standardowe tematy, np. wyjaśnia, dlaczego pensja minimalna oraz kontrola cen i czynszów nie sprawdzają się. Kiedyś wskazywanie mankamentów powyższych rozwiązań budziło kontrowersje, jednak dziś nawet podręczniki ekonomii głównego nurtu bez wahania je potępiają. Murphy wychodzi daleko poza te zagadnienia. Czytaj dalej
Rober Murphy opisuje postępy w dziedzinie teorii kapitału i wyjaśnia, dlaczego wielu dzisiejszych ekonomistów odniosłoby korzyść z lepszego zrozumienia natury kapitału. Kwestia ta jest ważna nie tylko dla podstawowej teorii podziału dochodu, lecz również dla zrozumienia złożonych tematów, takich jak cykle koniunkturalne. Czytaj dalej
Standardowa dyskusja na temat dyskryminacji zaczyna się od tego, że praktyki te są odrażające i należy je karać. Gdyby jednak przyjrzeć się bliżej, większość ludzi nie widzi problemu w dyskryminacji, która zgadza się z ich poglądami. Jeśli sprecyzujemy, czym dokładnie jest „zła” dyskryminacja, odkryjemy, że wolny rynek natychmiastowo, i współmiernie do wagi czynu, karze za takie praktyki. Czytaj dalej
Teoretyczna podstawa ekonomii podażowej jest prosta: ludzie reagują na bodźce. Poprzez pozwolenie przedsiębiorcom, inwestorom i pracownikom na zatrzymanie mniejszej części ich zarobków, podwyżki marginalnych stawek podatkowych zniechęcają do otwierania nowych firm oraz inwestycji i zmniejszają podaż pracy. Czytaj dalej
W swej klasycznej formie (np. Mises 1998, Rothbard 2004) austriacka teoria cyklu koniunkturalnego (ATCK) skupia się na zaburzeniach struktury produkcji poprzez obniżenie poziomu „rynkowej” stopy procentowej, czy też stopy zysku, poniżej jej „naturalnego” poziomu. Mises i jego uczniowie naturalnie zdają sobie sprawę z tego, że w realnym świecie występuje wiele stóp procentowych, zależnych od długości pożyczki oraz ryzyka niewypłacalności kredytobiorcy. Mimo to, standardowe przedstawienie ATCK (np. Garrison 2001) wciąż opiera się na różnicy pomiędzy stopą „naturalną” a „rynkową”. Czytaj dalej
