Kategoria: Etyka
Wiśniewski: Wpływ teorii makroekonomicznych na etyczną jakość praktyki finansowej
Na czym polega zależność między ekonomią a etyką?
Tucker: „Joker” i ideologia destrukcjonizmu
„Były to najtrudniejsze dwie godziny, jakie spędziłem w kinie...”.
Wiśniewski: Etyka gospodarcza jako refleksja nad jakościowym potencjałem działalności ekonomicznej
Skąd bierze się konfliktowe postrzeganie relacji między celami ekonomicznymi a etycznymi?
Galles: Czy współpraca może zastąpić konkurencję?
Czy jako społeczeństwo powinniśmy współpracować zamiast konkurować?
Wiśniewski: Libertarianizm, monoteizm, wolna wola i wolność osobista
Libertarianie o przekonaniach materialistycznych oraz intelektualnie pokrewne im osoby (np. zwolennicy filozofii Maxa Stirnera lub Ayn Rand) zdają się czasem zadawać libertarianom akceptującym monoteistyczną wizję rzeczywistości następujące pytanie: skoro rozumiecie doskonale, dlaczego centralne sterowanie społeczeństwem jest skazane na porażkę, skąd bierze się u was akceptacja wizji rzeczywistości opartej na możliwości centralnego sterowania wszechświatem?
Tucker: Jan Paweł II a sprawa wolności
W 1991 roku ukazała się encyklika Jana Pawła II Centesimus Annus, która od razu okazała się bardzo znacząca. Była ona odpowiedzią na pytania o przyszłość krajów postkomunistycznych w Europie, a także dotykała bardziej ogólnych pojęć, takich jak wolność, społeczeństwo i wiara. Dokument ten stanowi najdalej idące w naszej epoce zastosowanie przez Kościół katolicki idei klasycznego liberalizmu, zwłaszcza pod względem ich wykorzystania w sferze ekonomicznej.
Heydel: Teoria ekonomii i etyka
Ekonomia wydaje się wielu ludziom niemoralną. Głosi jakoby bezlitosny egoizm i walkę o dobra materialne. Taki pogląd wynika z nieporozumienia. Nauka ekonomii opiera się na stwierdzeniu, że każdy rozsądny człowiek chce jak najlepiej zaspokoić swoje potrzeby. Ale ekonomia nie ogranicza tych potrzeb do jednej jakiejś grupy. Można odczuwać jako potrzebę zarówno najgrubsze użycie i pokrzywdzenie bliźniego, jak dobre wychowanie dzieci, dopomożenie rodzinie, rodakom, bliźniemu.
Gniadek: Społeczny wymiar własności prywatnej w gospodarce wolnorynkowej w ujęciu Ludwiga von Misesa
Nauczanie społeczne Kościoła od czasów papieża Leona XIII opowiada się za ograniczoną interwencją państwa w sferze gospodarczej. Interwencja taka musi mieć zawsze na względzie dwie granice: godność ludzkiej osoby i dobro wspólne całego społeczeństwa. Wielu komentatorów katolickiej nauki społecznej widzi w tym narzędzie przeciwstawienia się nadmiernemu indywidualizmowi społecznemu i liberalizmowi gospodarczemu. Ludwik von Mises, austriacki ekonomista i filozof, największy obrońca kapitalizmu i krytyk socjalizmu w XX w., twierdzi, że w gospodarce wolnorynkowej posiadanie środków produkcji zawsze wiąże się z obowiązkiem społecznym i interwencja pastwa w żadnym wypadku nie jest tu konieczna.
Cochran: Etyka nieuznania długu publicznego
„Dywidenda pokoju” z końca Zimnej Wojny i sztuczny dobrobyt powstały z dwóch boomów gospodarczych wykreowanych przez Fed, przyczyniły się do tego, że problem wydawał się mniej pilny, co pozwoliło politykom odłożyć go w kąt.
Galles: Z miłości do pieniędzy?
Często słyszy się krytykę gospodarki rynkowej opartą na zarzucie, że w zbyt dużym stopniu polega na pieniądzach — jakby kosztem jej istnienia był zanik zachowań altruistycznych. Słyszałeś kiedyś frazę: „robię to tylko dla kasy”? Tak jakby dbanie o własny interes było czymś, co może zdegradować transakcje korzystne dla wszystkich uczestników rynku do roli przestępstwa. Takie rozumowanie sugeruje, że pokładanie nadziei w gospodarce rynkowej opartej na zasadzie samoposiadania i własności prywatnej jest równoznaczne ze stworzeniem świata, w którym ludzie robiliby wszystko wyłącznie dla pieniędzy i straciliby zdolność definiowania swoich relacji z innymi na jakiejkolwiek innej płaszczyźnie.