Kategoria: Historia gospodarcza
Przeklasa: Wojny Opiumowe – wojny handlowe nie takie łatwe do wygrania
Początkiem marca bieżącego roku prezydent Donald Trump zamieścił na portalu Twitter wpis, w którym w prostych słowach wyraził pogląd o potrzebie i banalnej prostocie prowadzenia wojen handlowych.
Christoff–Kurapovna: Liga Hanzeatycka – „imperium” handlu
Dawno, dawno temu na północy Europy istniało średniowieczne zjawisko, będące przedmiotem uniwersalnego mitu i fascynacji, podobnie jak uwodzicielskie republiki kwitnące na południu kontynentu: była to Liga Hanzeatycka funkcjonująca od połowy XIII do XVI wieku. „Hanza”, zwana również „Ligą”, zaczęła się jako traktat między Lubeką a Hamburgiem podpisany po to, aby „oczyścić z piratów i rabusiów drogę między Łabą i Trave”
Rapka: Kapitalizm powstał dzięki finansom
Jedno z najważniejszych pytań w ekonomii, jeśli nie najważniejsze, dotyczy tego, co spowodowało gwałtowny wzrost gospodarczy oraz podniesienie poziomu życia mas. Przez większość czasu istnienia ludzkości życie było krótkie, marne i biedne. Śmiertelność dzieci była wręcz niewyobrażalna. Działo się tak aż do XVI wieku, kiedy to gospodarka światowa zaczęła się integrować i nastąpiło przyspieszenie wzrostu gospodarczego, szczególnie w Anglii i Holandii.
Christoff–Kurapovna: Kolebki kapitalizmu – miasta-państwa Grecji i Włoch
Od dawna trwa ciągła debata akademicka na temat tego, czy „starożytna gospodarka”, odnosząc się głównie do Grecji, w ogóle istniała. W dziedzinie zdominowanej przez Marksa, marksistów, XIX–wiecznego socjologa Maxa Webera i takich renomowanych uczonych jak Sir Moses Finley, obraz ekonomicznego świata greckich poleis jest czymś bardzo statycznym.
DiLorenzo: Mit monopolu naturalnego
Twierdzenie, jakoby teorię monopoli najpierw opracowali ekonomiści, a dopiero potem została ona użyta przez ustawodawców do „uzasadnienia” przywileju monopolowego, jest mitem. W rzeczywistości monopole tworzono dziesiątki lat przed tym, kiedy teorię sformalizowali popierający interwencjonizm ekonomiści, którzy użyli jej później jako racjonalizacji ex post dla interwencji państwowej.
Przeklasa: Między Wilczkiem a Balcerowiczem
Kiedy wprowadzony 13 grudnia 1981 roku stan wojenny nie przyniósł spodziewanych efektów, a opozycja mimo przejścia do podziemia nie została złamana, konieczne stało się znalezienie innego rozwiązania narastającego problemu polityczno-gospodarczego.
Reed: Czy przypadek koncernu Standard Oil Rockefellera dowiódł, że tylko państwo jest zdolne przeciwstawić się monopolom?
Pośród wielu nieporozumień na temat wolnej gospodarki popularne jest przekonanie, jakoby leseferyzm z natury rzeczy sprzyjał powstawaniu monopoli. W ramach nieskrępowanego kapitalizmu — głosi zgrany refren — wielkie firmy konsekwentnie pochłaniają mniejsze, przejmują udziały w rynku i depczą konkurentów, aż z czasem wszyscy stąpający po ziemi stają się zależni od ich potęgi. Dynamiczny rozwój założonej przez Johna D. Rockefellera pod koniec XIX wieku firmy Standard Oil przedstawia się jako rzekomy przykład takiego obrotu sprawy.
McCloskey: Wpływ handlu niewolnikami i brytyjskiego imperializmu na rewolucję przemysłową był niewielki – rozdz. 26. książki „Burżuazyjna godność”
Z tego, że handel zagraniczny nie miał znaczenia, wynika, że znaczenia nie miały również poszczególne segmenty tego handlu — w każdym razie nie były na tyle duże, by wyjaśnić podwojenie dochodu realnego per capita w latach 1780—1860, a zwłaszcza wytłumaczyć późniejszą eksplozję, która przyniosła szesnastokrotny wzrost. I tak na przykład brytyjskiej czy europejskiej koniunktury nie mógł nakręcić handel niewolnikami, który stanowił dość mały wycinek brytyjskiego czy europejskiego handlu.
Zieliński: USA nie urosłyby bez europejskiego kapitału
Napływ zagranicznego kapitału w opinii większości ekonomistów przyspiesza rozwój gospodarczy. Pojawiają się jednak ostrzeżenia przed uzależnieniem się od zagranicznych inwestycji. Pouczająca jest historia gospodarki USA, które stały się potęgą gospodarczą przy wydatnym finansowaniu z zagranicy. Dodać tu warto, że zagraniczny kapitał w USA pochodził głównie z Wielkiej Brytanii — byłej metropolii.
McCloskey: Liczby mówią jednak za siebie – rozdz. 11. książki „Burżuazyjna godność”
My wszyscy — optymiści i względni pesymiści — zgadzamy się, że w pewnych partiach Wielkiej Brytanii około 1820 roku, plus minus czterdzieści lat, zaszło coś niewiarygodnie dziwnego, co wzbogaciło i zmieniło nasz świat. Dla większości (jeśli nie dla wszystkich) celów naukowych osadzenie radykalnej zmiany w okresie między 1780 a 1860 rokiem jest wystarczająco dokładne, zwłaszcza wziąwszy pod uwagę zdumiewającą skalę wzbogacenia, które miało wkrótce nadejść.