Zasadnicze dla teoretycznego stanowiska w ekonomii prace S. Grabskiego powstały na przełomie XIX i XX wieku, oraz w pierwszej dekadzie wieku XX. Dotyczyły one różnych problemów ekonomii; najbardziej znaczący jest wkład S. Grabskiego do zagadnień metodologii ekonomii (teorię ekonomii nazywał S. Grabski „ekonomią społeczną”). Na uwagę zasługuje również naszkicowana wówczas oryginalna teoria rozwoju społeczno-gospodarczego. Rozwijał on również swoistą teorię wartości, próbując połączyć analizę historyczną z elementami ujęcia subiektywistycznego. Czytaj dalej
Dynamiczne rozumienie pojęcia efektywności możemy znaleźć już w pracach hiszpańskich scholastyków, liczących sobie czterysta lat. Tę scholastyczną tradycję rozwinęli badacze z austriackiej szkoły ekonomii. Efektywność pojmowana dynamicznie, czyli jako zdolność do koordynacji i kreatywności jest kluczem do zrozumienia wielu gospodarczych i etycznych problemów. Czytaj dalej
Juan de Mariana był hiszpańskim scholastykiem. Z powodu swoich poglądów politycznych i wierności wyznawanym zasadom przylgnęła do niego łatka "ekstremisty". Mariana zasłynął rozwinięciem teorii tyranii oraz analizą procesu psucia pieniądza. Nie kryl także, jakie wnioski płyną z jego teorii dla oceny bieżących działań politycznych, co sprowadzało na niego niemałe kłopoty. Czytaj dalej
Sława Szkoły Austriackiej w dwudziestych i trzydziestych latach XX wieku opierała się na jej niezłomnym oporze wobec głównych intelektualnych nurtów tego czasu: państwa dobrobytu (welfarism), kolektywizmu i centralnego planowania. Austriaccy ekonomiści zwalczali te trendy, argumentowali na rzecz prawdziwie wolnego społeczeństwa – koniecznie w oparciu o prywatną własność i kapitalizm – i płacili za to wysoką cenę. Czytaj dalej
W przedmowie do nowego, amerykańskiego, wydania swoich "Głównych murtów marksizmu" Leszek Kołakowski celnie zauważa, że doktryny filozoficzne, które przez długi czas cieszyły się znaczną popularnością nigdy do końca nie wymierają. Nawet z pozoru odrzucone przez główny nurt, zmieniają tylko swój styl oraz język i nadal przenikają rozmaite dziedziny kultury, wciąż zdolne budzić w ludziach tę samą nadzieję lub ten sam strach, co dawniej. Czytaj dalej
Jedną z bardziej znanych legend jest ta o Misesie nietolerancyjnym i dogmatycznym, zupełnie nie akceptującym odrębności poglądów. Głównym dowodem przeciw niemu ma być to, że w trakcie jednej z debat Mont Pelerin Society (podobno stowarzyszenia klasycznych liberałów) Austriak wstał i powiedział stanowczym głosem: „Jesteście bandą socjalistów”, po czym opuścił pokój. O zdarzeniu tym opowiedział jeden z uczestników owego spotkania Milton Friedman, który ze względu na ogromną niechęć do austriackiej teorii starał się podkreślać rzekomą nietolerancyjność Misesa wobec ludzi o odmiennych przekonaniach. Czytaj dalej
Powszechny jest w środowisku akademickim pogląd, że John Maynard Keynes był modelowym klasycznym liberałem w duchu Locke'a, Jeffersona i Tocqueville'a. Zwykło się uważać, że podobnie jak oni, Keynes był szczerym, przykładowym wręcz zwolennikiem wolnego społeczeństwa. Jeśli w sposób oczywisty różnił się on od klasycznych liberałów w pewnych ważnych kwestiach, to tylko dlatego że starał się on przystosować istotę idei liberalnej do nowych warunków gospodarczych. Czytaj dalej
Szkoła austriacka ma się naprawdę dobrze. Czytaj dalej
W ciągu ostatnich kilku lat grupa badaczy (z których większość można nazwać „prawicowymi katolikami”) podjęła się rewizji powszechnych opinii na temat narodzin ekonomii i kapitalizmu, według których leseferystyczna myśl ekonomiczna i wolnorynkowa polityka gospodarcza, dzięki którym nastąpił rozwój kapitalizmu, powstały wskutek zrzucenia kajdan średniowiecznego katolicyzmu. Czytaj dalej
Tytuł artykułu to oczywiście żart (choćby dlatego, że Nagroda Nobla nie jest przyznawana pośmiertnie). Tegorocznym laureatem został Edmund Phelps za "analizę międzyokresowej wymienności w polityce makroekonomicznej". Z punktu widzenia głównego nurtu jest to nagroda jak najbardziej zasłużona: w każdym podręczniku makroekonomii znajdziemy potwierdzenie, że Phelps wiele wniósł do tej dziedziny wiedzy. Mowa o tak zwanym rozróżnieniu na krótko- i długookresową krzywą Phillipsa. Czytaj dalej
