Jedna z największych zagadek współczesnej ekonomii finansowej głównego nurtu brzmi: dlaczego zdarzają się okresy szaleńczych fuzji i przejęć (ang. mergers and acquisitions, M&A) znanych jako fale fuzji? Powstała obszerna literatura poświęcona przyczynom przejęć i restrukturyzacji na poziomie pojedynczych firm czy sektorów gospodarczych, ale relatywnie mało uwagi poświęcono przyczynom obejmujących całą gospodarkę falom fuzji. Czytaj dalej
W pełni rozumiem, dlaczego dwa pokolenia ekonomistów (1870-1910) były zafascynowane koncepcją użyteczności krańcowej. Może ona bowiem ocalić świat. Uważam, że jeśli ktoś ją rozumie, jest bardziej cywilizowany. Jest bardziej przyjacielski, subtelny i wyrozumiały. Łatwiej wtedy zrozumieć siebie samego i ludzi, z którymi się żyje. Podkreśla ona kompleksowość ludzkich decyzji i pokazuje, dlaczego rządy są całkowicie niezdolne do racjonalnego zarządzania światem. Czytaj dalej
Ekonomiści klasyczni odrzucili pogląd, jakoby podaż i popyt na pieniądz miały jakikolwiek systematyczny wpływ na zagregowane bogactwo. Według Adama Smitha czynniki, które faktycznie determinowały wzrost gospodarczy to podział pracy i akumulacja kapitału ― czynniki realne, nie monetarne. Ekonomiści szkoły austriackiej zgadzali się z tymi zasadniczymi spostrzeżeniami, uzupełniając je w pewnych punktach. Czytaj dalej
Rozwijając austriacką teorię cyklu koniunkturalnego (ATCK), austriaccy ekonomiści skupili się jedynie na strukturze kapitału i rynkach kapitałowych, a pominęli kwestię ryzyka i powiązany z nim koncept aktywów rezerwowych czy „aktywów zabezpieczających”, będące przedmiotem rozważań Ludwiga Lachmanna w latach trzydziestych, czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku. Czytaj dalej
Co się stało z naszą hierarchią wartości, skoro nauczyciel matematyki w liceum zarabia 40 tysięcy dolarów rocznie za przekazywanie młodemu pokoleniu wiedzy z dziedziny matematyki, a jakiś pyskujący egotyk dostaje 2 miliony dolarów za to, że potrafi rzucić małą białą piłką z naprawdę dużą prędkością? Czytaj dalej
Twierdzenie, jakoby teorię monopoli najpierw opracowali ekonomiści, a dopiero potem została ona użyta przez ustawodawców do „uzasadnienia” przywileju monopolowego, jest mitem. W rzeczywistości monopole tworzono dziesiątki lat przed tym, kiedy teorię sformalizowali popierający interwencjonizm ekonomiści, którzy użyli jej później jako racjonalizacji ex post dla interwencji państwowej. Czytaj dalej
Każdy, kto zapoznał się z najważniejszą książką Rothbarda, czyli „Ekonomią wolnego rynku”, z pewnością zauważył jego zdecydowaną niechęć wobec wykorzystywania matematyki w rozważaniach o teorii ekonomii. Dwie główne prace, w których Rothbard przedstawia swoje poglądy przeciw podejściu matematycznemu w ekonomii, to jego wspomniane już magnum opus oraz znany artykuł poświęcony teorii użyteczności oraz ekonomii dobrobytu ― Towards a reconstruction of utility and welfare economics. Czytaj dalej
Ekonomiści szkoły austriackiej wielokrotnie krytykowali głównonurtowe (neoklasyczne) teorie konkurencji — głównie za ich nierealistyczne założenia (zwłaszcza w przypadku teorii konkurencji doskonałej) — za to, że są teoriami równowagowymi czy za nieuwzględnianie procesu rynkowego. Ogólne stanowisko austriaków wobec standardowych koncepcji konkurencji głosi, że teorie te zakładają zaistnienie określonego stanu na konkretnym rynku. Czytaj dalej
Pośród wielu nieporozumień na temat wolnej gospodarki popularne jest przekonanie, jakoby leseferyzm z natury rzeczy sprzyjał powstawaniu monopoli. W ramach nieskrępowanego kapitalizmu — głosi zgrany refren — wielkie firmy konsekwentnie pochłaniają mniejsze, przejmują udziały w rynku i depczą konkurentów, aż z czasem wszyscy stąpający po ziemi stają się zależni od ich potęgi. Dynamiczny rozwój założonej przez Johna D. Rockefellera pod koniec XIX wieku firmy Standard Oil przedstawia się jako rzekomy przykład takiego obrotu sprawy. Czytaj dalej
Niedługo minie 100 lat od wydania niezwykle istotnego eseju Ludwiga von Misesa zatytułowanego Kalkulacja ekonomiczna w socjalizmie. Tym esejem Mises rzucił wyzwanie zwolennikom socjalizmu, aby pokazali, jak i przy użyciu jakich narzędzi można według nich kontrolować gospodarkę centralnie planowaną i kierować nią w warunkach braku własności prywatnej. Czytaj dalej
