Filozofia polityki

Wybrana kategoria
Filozofia polityki
Pokaż kategorie
Wojtyszyn_fragment-doktoratu1.jpg

Filozofia polityki

Wojtyszyn: Wolnorynkowy porządek społeczny

Wielkim non sequitur popełnianym przez obrońców państwa, wliczając w to filozofów z nurtu klasycznego arystotelizmu i tomizmu, jest dokonywanie przeskoku ze stwierdzenia o konieczności istnienia społeczeństwa do stwierdzenia o konieczności istnienia państwa.

Sanchez_Falszywe-alternatywy_ikona.jpg

Teksty

Sanchez: Fałszywe alternatywy i prawdziwy dylemat

Im prędzej klasyczni liberałowie porzucą mętne podziały polityki partyjnej i przyjmą podziały naukowe proponowane przez Ludwiga von Misesa, tym większe szanse mają nasze wysiłki w wyjaśnianiu innym ludziom powagi wyboru, jaki leży przed nimi. Lewica kontra prawica, faszyzm kontra komunizm, wszystkie rzekome „trzecie drogi” (interwencjonizm, syndykalizm, korporacjonizm etc.) — to wszystko fałszywe alternatywy. Jak wykazał Mises, w polityce gospodarczej jest tylko jeden prawdziwy dylemat: „Albo kapitalizm, albo socjalizm: nie istnieje nic pośrodku”.

Tłumaczenia

Rajsic: Bezpaństwowa równowaga

Bezpaństwowe społeczeństwo rynkowe — spokojny układ społeczny oparty na dobrowolnych relacjach pomiędzy jednostkami, w którym nie występuje państwo — nie jest popularną koncepcją. Wielu ludzi uważa, że takiemu społeczeństwu brak jest zdolności do określania i egzekwowania praw własności, a to mogłoby skutkować chaosem, tyranią bogatych lub powrotem w stronę państwa. To przekonanie doprowadziło do powszechnego odrzucenia paradygmatu społeczeństwa bezpaństwowego.

MachineryOfJustice.jpg

Tłumaczenia

Darrow: Machina sprawiedliwości

Zło związane z sądzeniem i karaniem nie dotyka jedynie niefortunnej ofiary. Brutalizuje i odczłowiecza wszystkich, którzy mają z nim kontakt. Pod wpływem systemu karnego strażnicy więzienni, policjanci, szeryfowie, detektywi i wszyscy, którzy mają do czynienia z więzieniami, stają się bardziej gruboskórni względem innych. Niegodziwość wyrządzona bezbronnym więźniom odciska piętno zarówno na złapanych, jak i łapiących. Bycie świadkiem cierpienia i poniżenia w życiu więziennym niszczy wrażliwsze części duszy. Ludzie, którzy w swoim życiu są zwykle życzliwi, nie cofną się przed okrucieństwem w stosunku do pogardzanych, wyjętych spod prawa więźniów.

Teksty

Gordon: Czy istnieje prawo do secesji?

Jak wiedzą uczniowie Maculaya, klasyczny liberalizm opiera się na regule samoposiadania: każdy człowiek jest prawowitym właścicielem swojego ciała. Jednocześnie obok tego prawa, według klasycznych liberałów, poczynając od Locke'a, a na Rothbardzie kończąc, funkcjonuje prawo do zawłaszczenia mienia niczyjego.

Tłumaczenia

Darrow: Natura państwa

Początków państwa można upatrywać w najwcześniejszej historii rasy ludzkiej, kiedy to najsilniejszy dzikus pochwycił największą pałkę i tą bronią wymusił swoje rządy nad innymi członkami plemienia. Dzięki sile i sprytowi stał się wodzem i zaczął sprawować władzę nie dla ochrony słabych, ale dla uzyskania własnych korzyści. Jeden człowiek nie mógł samemu długo utrzymać plemienia w posłuszeństwie, więc wódz sprawił sobie pomocników. Zostali oni wybrani ze względu na swoją siłę oraz zdolności, a za swoją lojalność i pomoc otrzymali dużą część owoców władzy. Dobro publiczne nigdy nie było częścią planu tych barbarzyńskich wodzów. Masy były niewolnikami, których życiem i wolnością dysponowali silni.

Tłumaczenia

Higgs: Reżimowa niepewność

Reżimowa niepewność jest skomplikowaną kwestią. Żaden empiryczny wskaźnik nie potrafi jej w całości wychwycić, niektóre zaś potrafią ją nawet źle przedstawić. Tylko aktorzy grający na scenie potrafią go oszacować, choć ich szacunki będą całkowicie subiektywne. Jednakże poprzez ocenianie różnorodnych, bezpośrednich i niebezpośrednich dowodów, analitycy są w stanie lepiej docenić jego kontury, kierunek i wpływ na decyzje w sektorze prywatnych inwestycji.

Tłumaczenia

Sadowsky: Własność prywatna i kolektywna

Jedynym pouczającym sposobem analizowania problemów dotyczących ekonomii i własności jest skupienie się na jednostce, która jako jedyna jest prawdziwa. Ludziom źle służy tworzenie sztucznych bytów.

Teksty

Rudowski: Jak zreformować demokrację, by nie szkodziła gospodarce

Choć ustrój demokratyczny posiada wiele zalet, ma on też niestety tendencję do generowania licznych problemów natury gospodarczej. Niski wzrost PKB, wysokie bezrobocie, wysokie podatki i ogromny dług publiczny to typowe przypadłości współczesnych państw demokratycznych. Na szczęście można zmienić ten stan rzeczy bez rezygnacji z demokracji jako formy rządów.

Tłumaczenia

Röpke: Wolna gospodarka i ład społeczny

Przywrócenie szacunku i odpowiedniej dyscypliny w stosunku do prawa własności prywatnej jest jednym z najistotniejszych warunków trwałego sukcesu wszelkich naszych starań ku przywróceniu i utrzymaniu wolnej gospodarki i — co za tym idzie — wolnego społeczeństwa.

Tłumaczenia

Rüstow: Teologiczne korzenie leseferyzmu

Można w wielu aspektach nie zgadzać się z autorem, niemniej warto być może w okresie wielkanocnym zastanowić się nad teologicznymi korzeniami leseferyzmu.

Tłumaczenia

Gordon: Libertarianizm krwawiącego serca

Od ostrzeżenia Jerzego Waszygtona, by unikać niebezpieczeństw wyłącznych gospodarczych i militarnych paktów z innymi krajami... do propozycji poprawki konstytucyjnej Jamesa Madisona wymagającej od przywódców politycznych, aby zbierali fundusze z bieżących podatków, gdy chcą iść na wojnę (zamiast ukrywania kosztów pożyczania pieniędzy), zwolennicy ograniczonego rządu od dawna byli wśród najsilniejszych krytyków polityczno-militarnego establishmentu tak powszechnego we współczesnym USA... sama idea dużego, finansowanego z publicznych pieniędzy kompleksu militarno-przemysłowego jest wbrew istocie demokracji rynkowej.

Teksty

Rudowski: Skąd się biorą komunizm i socjalizm

Choć pojęcia komunizm i socjalizm powstały stosunkowo niedawno, odnoszą się do idei i zjawisk liczących tysiące lat. Należy podejrzewać, że ludzie „od zawsze” mieli skłonność do ulegania urokowi komunistycznych i socjalistycznych pomysłów naprawy świata. Lecz co może być tego przyczyną?

Tłumaczenia

Reisman: Dlaczego nazizm był socjalizmem oraz dlaczego socjalizm jest totalitaryzmem

Kiedy przypomnimy sobie, że w Niemczech rządziła Narodowo-Socjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza, uwagi Misesa o istnieniu socjalizmu w tym kraju mogą nie wydać się niczym szczególnym. Jaki system gospodarczy ma być bowiem w państwie, rządzonym przez partię ze słowem „socjalistyczna” w nazwie, jeśli nie socjalizm? Mimo to praktycznie nikt nie uważa nazistowskich Niemiec za państwo socjalistyczne. Dalece bardziej powszechnym jest mniemanie — jak uważali komuniści i inni marksiści — że reprezentuje ono pewną formę kapitalizmu.

Tłumaczenia

Rothbard: Libertarianizm w starożytnych Chinach

Między szóstym a czwartym wiekiem przed naszą erą w Chinach powstały trzy główne szkoły myśli politycznej. Najpóźniejsza z nich, naiwna szkoła legistów, zwyczajnie wierzyła w maksymalną siłę państwa i doradzała władcom, jak ją powiększać. Taoiści byli pierwszymi libertarianami na świecie, którzy wierzyli, że gospodarka i życie społeczne nie wymagają ingerencji rządu. Konfucjaniści znajdowali się zaś pośrodku drogi w tej zasadniczej kwestii.

Filozofia polityki

Nowakowski: O krytyce demokratycznych „zarządców” w filozofii politycznej Hansa-Hermanna Hoppego

Z dużą satysfakcją odnotowujemy, że tematyka libertariańska jest coraz częściej poruszana przez polskich autorów. Tydzień temu prezentowaliśmy książkę dr. Jurusia pt. "W poszukiwaniu podstaw libertarianizmu", zaś dziś publikujemy artykuł Pawła Nowakowskiego, doktoranta na Uniwersytecie Wrocławskim, poświęcony filozofii politycznej Hansa-Hermanna Hoppego.

Teksty

Juruś: Locke a Rothbard - koncepcje własności

Na polskim rynku wydawniczym niedawno pojawiła się kolejna publikacja poświęcona tematyce libertariańskiej, co nas niezmiernie cieszy. Prezentujemy jeden rozdział z książki dr. Dariusza Jurusia z Uniwersytetu Śląskiego W poszukiwaniu podstaw libertarianizmu .

Tłumaczenia

Tucker: Prawo do secesji

Secesje stanowią ważny element w historii wolności. Ludzie, którzy się wyłamują, definiują pojęcie wolności na nowo. Właśnie to stało się wraz z końcem Związku Radzieckiego; tym samym było utworzenie nowego państwa w 1776 r. nazwanego Stanami Zjednoczonymi. Współczesnym najdonioślejszym przykładem secesji jest Sealand.

Filozofia polityki

Rockwell: Co to jest faszyzm?

W latach 30. XX wieku, a nawet jeszcze w latach 80., zwolennicy państwa mieli morze pomysłów. Teraz tak już nie jest. Faszyzm nie ma nowych idei, wielkich projektów ― i nawet jego zwolennicy tak naprawdę nie wierzą, że jest ono w stanie wykonać swoje zadanie. Świat tworzony przez sektor prywatny jest o tyle bardziej użyteczny i piękny niż cokolwiek robionego przez państwo, że sami faszyści zostali zdemoralizowani i są świadomi, iż ich program nie ma realnych fundamentów intelektualnych.

Tłumaczenia

Rockwell: Bliźniacze demony

Nieczęsto omawia się rozwój wojny totalnej w połączeniu z rozwojem współczesnej bankowości centralnej, która — pomimo że poprzedzające ją systemy istniały dużo wcześniej — rozwinęła się w pełni w tym samym stuleciu. To, że wiek wojny totalnej zbiegł się w czasie z wiekiem bankowości centralnej, niekoniecznie jest jednak przypadkiem.

Tłumaczenia

Flynn: Dobrzy faszyści i źli faszyści

Od czasu, gdy zaczęto mówić o "dobrym faszyzmie" i "złym faszyzmie", wielu Amerykanów zaczęło bardzo zachwycać się wspaniałymi osiągnięciami Mussoliniego i lepszą stroną niemieckiego reżymu. Flirtujemy więc trochę z poglądem, że być może da się wprowadzić faszyzm bez tych hańbiących elementów, że nawet jeśli ma to być władza totalitarna, to tylko odrobinę totalitarna oraz tylko odrobinę militarystyczna i imperialistyczna ― tylko w imię Boga i demokracji.


Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.