Machaj: Murray Rothbard, najważniejszy austriacki ekonomista?
Murray Rothbard pozostaje jednym z ważniejszych ekonomistów w historii myśli. Niestety w jego sławie często większą rolę odgrywają poglądy ideologiczne lub historyczne (jak przystało na człowieka renesansu, zajmował się wszystkim, włącznie z pisaniem przedstawień teatralnych, recenzowaniem jazzu oraz filmów rozrywkowych). Ze względu na kontrowersyjność jego poglądów i niefortunność niektórych sformułowań zapomina się nieraz o jego wartości jako teoretyka ekonomicznego. Dla szkoły austriackiej pozostaje jej jednym z dwóch najważniejszych przedstawicieli w całej historii, a z perspektywy instytucjonalnej kontynuacji nawet najważniejszym.
Boettke, Coyne: Rothbard a socjalizm – zapomniany wkład badawczy
Zagadka, z którą muszą zmierzyć się ekonomiści pokroju Rothbarda, brzmi: jak socjalizm mógł przetrwać w praktyce tak długo w obliczu wszystkich słabości tego systemu, jakie zostały przez nich obnażone w teorii. Na szczęście, Rothbard zajmował się także realnym wymiarem socjalizmu. W swoich pracach uzasadniał, dlaczego gospodarka socjalistyczna jest niemożliwa już w teorii i pokazywał, jak socjalizm radził sobie w zderzeniu z rzeczywistością. W Ekonomii wolnego rynku Rothbard przekazuje czytelnikowi nie tylko wiedzę o podstawowych prawach ekonomii oraz ekonomii politycznej, lecz daje też solidną podstawę do analizy systemu socjalistycznego w ZSRS, która była o wiele lepsza od tej dominującej wówczas na polu sowietologii i analizy porównawczej systemów gospodarczych.
Rothbard: Czy wielkie korporacje mogą narzucać ceny?
Etatowi krytycy Wielkiego Biznesu (ang. Big Buisness) podnoszą regularnie jeden ulubiony zarzut ― niezależnie od tego, czy czasy są dobre czy złe, ceny są zbyt wysokie. W czasach kryzysu Wielki Biznes utrzymuje je zbyt wysoko, co stanowi przyczynę bezrobocia; kiedy nadchodzi boom, wówczas Wielki Biznes, podnosząc ceny, staje się głównym winowajcą cenowej „inflacji”. Z zarzutów tych wynika, że wielkie firmy ― jakimś cudem ― mogą ignorować prawa popytu i podaży i posiadły przywilej despotycznego dyktowania cen, które mogą pobierać czy zarządzić.
Rothbard: Depresje gospodarcze - przyczyny i leczenie
Przekonanie, że zwiększanie wydatków rządowych (czyli polityka łatwego kredytu) jest „dobre dla biznesu”, a cięcia budżetowe (restrykcyjna polityka kredytowa) „złe”, przenika nawet do najbardziej konserwatywnych czasopism i magazynów. Biorą one za pewnik, że świętym zadaniem rządu federalnego jest sterowanie system gospodarczym na wąskiej ścieżce nad przepaścią depresji i inflacji.
Rothbard: Inflacja a teoria ekonomii
Koncepcja stabilnego poziomu cen nie jest tak bardzo szkodliwa, gdy ceny akurat rosną. Wtedy może się okazać pomocna obrońcom zdrowego pieniądza, którzy chcieliby powstrzymać boom. Kiedy jednak ceny spadają, a zwolennicy programu stabilizacji domagają się zwiększenia podaży pieniądza wtedy owa koncepcja staje się bardzo niebezpieczna. Niestety, wówczas również koncepcja stabilizacji znacznie zyskuje na popularności.
Rothbard: Keynesistowska krytyka austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego
Według keynesistów zadaniem rządu w czasie depresji jest odpowiednie stymulowanie inwestycji i zniechęcanie do oszczędzania, co ma skutkować wzrostem całkowitych wydatków. Oszczędności i inwestycje są ze sobą jednak ściśle powiązane. Nie można jednocześnie zwiększyć tych pierwszych i zmniejszyć drugich.
Rothbard: Zapobieganie kryzysom
Jaką politykę powinien realizować rząd w latach dwudziestych? Co powinien robić, żeby zapobiec krachowi? Rothbard uważa, że najlepiej by postąpił, gdyby zlikwidował System Rezerwy Federalnej i ustanowił pieniądz mający stuprocentowe pokrycie w złocie.
Rothbard: Wstęp do pierwszego amerykańskiego wydania "Wielkiego Kryzysu w Ameryce"
Do dziś mnóstwo ludzi sądzi, że przyczyny Wielkiego Kryzysu tkwiły w systemie kapitalistycznym. Jeśli nowoczesne metody polityki fiskalnej, monetarnej i stabilizacyjnej nie uchronią kapitalizmu przed kolejnym poważnym kryzysem, zażądają oni wprowadzenia socjalizmu. Kolejny kryzys będzie dla nich ostatecznym dowodem na to, że nawet zreformowany i oświecony kapitalizm nie może sprawnie funkcjonować. Tymczasem głębsza analiza pokazuje, że twierdzenia te nie znajdują uzasadnienia.
Rothbard: Polityka rządu w czasie depresji: laissez-faire
W czasie depresji rząd powinien konsekwentnie prowadzić politykę leseferyzmu: radykalnie zredukować budżet i zachęcać do ograniczania kredytu. Przez wiele dziesięcioleci ekonomiści głównego nurtu określają ten program jako „ignorancki”, „reakcyjny” lub „neandertalski”. Tymczasem właśnie taką politykę ekonomia nakazuje prowadzić tym, którym zależy na jak najszybszym i jak najłagodniejszym zakończeniu depresj
Rothbard: Ekonomiści a konkurencja
Zapomniana tradycja neoklasycznej konkurencji opartej na swobodzie wejścia na rynek odnowiona została przez J.M. Clarka i innych po II wojnie światowej. Szkoła chicagowska, choć znacznie złagodniała od lat 30. XX wieku, wciąż używa modelu konkurencji doskonałej jako ideału i jako teorii wyjaśniającej rzeczywistość. Dlatego też wielu jej członków wciąż tęskni za bezwzględnym niszczeniem trustów.
Rothbard: Problemy związane z austriacką teorią cyklu gospodarczego
Nieregularne fluktuacje w odpowiedzi na zmiany w gustach konsumentów, podaży zasobów itd. z pewnością będą występować na wolnym rynku. W ich konsekwencji może czasem dojść do kumulowania się strat ponoszonych przez przedsiębiorców. Jednak regularne i systematyczne zniekształcenia, które niezmiennie prowadzą do nagromadzenia się błędów i depresji – zjawiska charakterystycznego dla „cyklu koniunkturalnego” – to wyłącznie następstwo ingerencji systemu bankowego w rynek
Rothbard: Dziesięć wielkich gospodarczych mitów
Społeczeństwo wyznaje wiele mitów ekonomicznych, które wypaczają poglądy na istotne kwestie, co prowadzi do akceptacji niezdrowych i fałszywych działań rządu. Oto dziesięć z najbardziej niebezpiecznych mitów dotyczących m.in. deficytów, inflacji, deflacji, bezrobocia, handlu zagranicznego oraz analiza, co jest z nimi nie tak.
Rothbard: Dlaczego istnieją cykle koniunkturalne?
Teoria Misesa, tak jak kiedyś teoria klasyków, została odrzucona przez badaczy głównie z jednego powodu: Mises przyczynę cykli upatruje w interwencjach w wolny rynek, podczas gdy wszyscy inni badacze uważają, że cykl jest nieodwołalnie związany z systemem kapitalistycznym.
Rothbard: Ułuda równania wymiany
Z prawdziwą przyjemnością prezentujemy Szanownym Czytelnikom znakomitą krytykę Murraya N. Rothbarda powszechnie uznawanego w świecie ekonomii quasi-matematycznego równania wymiany Irvinga Fishera. Rothbard krok po kroku rozbraja argumentację stojącą za nim i ukazuje, że słynne równanie wymiany nie tylko niewiele znaczy, lecz także że jest zwyczajnie fałszywe.
Rothbard: Cykl Kondratiewa – Fakt czy Oszustwo?
Murray Rothbard pisze o jednym z bardziej znanych przykładów długofalowych cykli koniunkturalnych, dzięki którym próbuje się prognozować przyszłość, ale też uzasadnia się nimi państwowe interwecje. Artykuł jest doskonałą krytyką "naukowych przesądów", na które powołują się nader często naukowi hochsztaplerzy i laicy, posługujący się magicznymi, nie podpartymi żadnymi naukowymi dowodami konstrukcjami, traktującymi rynek jak mechanizm, który jest niezależny od ludzkiej woli i działania.
Murphy: Mises i Rothbard o suwerenności konsumenta
Robert P. Murphy pisze o suwerenności konsumenta najpierw w ujęciu Ludwiga von Misesa, potem w ujęciu Murraya N. Rothbarda. Artykuł w niezwykle przystępny i przekonujący sposób wyjaśnia, dlaczego postanowienia konsumentów mają ostateczną, decydującą rolę w kształtowaniu decyzji wszystkich producentów na rynku, jeśli nie jest on spętany ograniczeniami administracyjnymi.
