Rothbard: Francis Hutcheson - nauczyciel Adama Smitha
Francis Hutcheson (1694 – 1746) był wykładowcą etyki Uniwersytetu w Glasgow. Wniósł on do szkockiej filozofii silną wiarę w prawa naturalne i dobroczynność natury. Skutkiem tego wniósł też do szkockiej myśli podstawy klasycznego liberalizmu.
Rothbard: David Hume i teoria pieniądza
Wkład Hume’a w ekonomię jest fragmentaryczny oraz składa się z około stu stron esejów znajdujących się w jego dziele pt. Political Discourses (1752). Rozprawki te są rozpoznawalne dzięki przejrzystemu, błyskotliwemu stylowi, który wyróżnia się pośród drętwych utworów uczonych z tamtego okresu. Największym osiągnięciem Hume’a w teorii pieniądza było przedstawienie mechanizmu zmiany cen i przepływu kruszców, który równoważy narodowe bilanse płatnicze oraz poziomy cen.
Rothbard: Fizjokratyzm i polityka wolnego handlu w XVIII-wiecznej Francji
Pierwsza „samoświadoma” szkoła myśli ekonomicznej powstała we Francji wkrótce po opublikowaniu Essai Cantillona. Z początku członkowie tej szkoły nazywali siebie „ekonomistami”, lecz później, ze względu na ich główną polityczno-ekonomiczną zasadę — fizjokratyzm (zasada natury) — zaczęli być określani mianem „fizjokratów”.
Wozinski: Pierwszy austriak w historii Polski
Zgłębianie historii myśli ekonomicznej w Polsce nie jest na pewno zajęciem, które mogłoby wywołać w nas nadmierny optymizm. Większość rodzimych myślicieli żywiła poglądy mające niewiele wspólnego z ideałem społeczeństwa opierającym na dobrowolnych interakcjach. Od tej smutnej reguły był jednak światły wyjątek, który został niestety niemal całkowicie zapomniany. Mowa o jezuicie, Marcinie Śmigleckim (1564 – 1618), który światu był znany głównie jako logik.
Rothbard: Wolność i własność: lewellerzy i Locke
W błyskotliwej i bardzo sensownej teorii Locke'a własność wywodzi się ze wspólnego posiadania lub z braku własności i przeradza się w czyjeś osobiste posiadanie w ten sam sposób, w jaki człowiek zmienia nieużywaną własność w używaną — to jest, poprzez „połączenie swojej własnej pracy”, osobistej energii z wcześniej nieużywanym i nieposiadanym zasobem, tym samym sprawiając, że zasób ten jest produktywnie używany, a tym samym przez niego osobiście posiadany.
Rothbard: John Locke kontra merkantyliści i inflacjoniści
Pierwszą ważną rozprawą merkantylistyczną, wzywającą do obniżenia stóp procentowych, był krótki tekst autorstwa Anglika, sir Thomasa Culpepera pt. Traktat przeciw wysokiej lichwie (1621). Culpeper stwierdził, że holenderska dobra koniunktura została osiągnięta dzięki niskiemu poziomowi stóp procentowych, oraz że wysoka stopa procentowa hamuje rozwój handlu w Anglii. Dlatego też rząd powinien obniżyć maksymalny poziom stopy procentowej w celu prześcignięcia Holendrów.
Rothbard: John Law - protokeynesista
Tragiczny eksperyment Johna Lawa oraz jego bańka Missisipi były lekcją ostrzegawczą dla wszystkich pisarzy i teoretyków finansowych przez cały osiemnasty wiek. Jak zobaczymy, doktryny twardej waluty dominowały w tym stuleciu, od byłego wspólnika Johna Law, sprytniejszego Richarda Cantillona, aż po ojców założycieli USA. Byli jednak tacy, których porażka Johna Lawa nie nauczyła niczego, i na których poglądy Law silnie wpłynął.
Rothbard: Obwiniajmy fizjokratów za teorię wartości obiektywnej
Mimo iż fizjokraci wnieśli kilka cennych uwag do ekonomii politycznej i dostrzegali znaczenie wolnego rynku, to ich wkład w techniczne zagadnienia ekonomii był nie tylko błędny, ale i w niektórych przypadkach katastrofalny w skutkach dla przyszłości myśli ekonomicznej. Jednym z tych błędów była teoria wartości obiektywnej.
Rothbard: Richard Cantillon - ojciec współczesnej ekonomii
Większość ludzi — zarówno ekonomistów, jak i laików — uważa, że ekonomia zrodziła się w głowie Adama Smitha pod koniec osiemnastego wieku. Obecnie wiemy jednakże, że jest to nieprawdą, ponieważ współczesna myśl ekonomiczna, tzn. analiza skupiająca się na objaśnianiu gospodarki rynkowej, rozwinęła się we Francji — a nie w Wielkiej Brytanii — pół wieku przed napisaniem Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów przez Smitha. Co więcej, francuscy pisarze pomimo swej różnorodności, powinni być zapisani w historii nie jako protoplaści Ricarda, lecz jako preaustriacy, to znaczy jako prekursorzy podejścia indywidualistycznego, mikroekonomicznego, i dedukcyjnego oraz opartego na wartości subiektywnej, zapoczątkowanego w Wiedniu w 1870 r.
McElroy: Prawa autorskie i patentowe w periodyku Benjamina Tuckera
Własność intelektualna — ucieleśniona w prawach autorskich i patentowych — była przedmiotem zagorzałej debaty na łamach periodyku „Liberty”, którego redaktorem był Benjamin Tucker. Warto przypomnieć jej przebieg i przyjrzeć się argumentom, które były wówczas przedstawiane przez różne strony sporu.
Huerta de Soto: Myśl ekonomiczna w starożytnej Grecji
Greckim myślicielom nie udało się pojąć najważniejszych zasad spontanicznego rynkowego porządku ani dynamicznego procesu współpracy w świecie, który ich otaczał. Poza nielicznymi wyjątkami, filozofowie byli zwolennikami etatyzmu i piewcami totalitarnej Sparty.
Kaza: Szkoła austriacka w badaniach cykli koniunkturalnych Narodowego Biura Badań Ekonomicznych
Komitet Datowania Faz Cyklu NBER-u uważany jest przez ekonomistów za nieoficjalnego arbitra w temacie cyklicznych punktów zwrotnych w Stanach Zjednoczonych. Niektóre badania kwestionują metodologię i stosowanie punktów zwrotnych przez NBER, jednak wielu ekonomistów uznaje opracowaną przez Komitet chronologię cykli koniunkturalnych, której początki sięgają 1854 r.
McGee: Ferdinando Galiani, włoski prekursor szkoły austriackiej
Szkoła austriacka nie wzięła się znikąd. Jej podwaliny były tworzone począwszy od starożytności przez licznych ekonomistów i filozofów. W XVIII wieku teorią ekonomii zajmował się Włoch, Ferdinando Galiani. W swoich pracach rozwinął m.in. teorię wartości i procentu, z czego skorzystali później Menger i Böhm-Bawerk.
Rothbard: Ekonomia Kalwina i kalwinizmu
Wiele poglądów Kalwina na tematy społeczne i ekonomiczne było podobnych do tego, co mówił Luter. Kalwin miał jednak inne zdanie w dwóch ważnych kwestiach — lichwy i idei "powołania".
Rothbard: Kopernik i ilościowa teoria pieniądza
W toku swego wywodu Kopernik jako pierwszy wysunął spójną „ilościową teorię pieniądza”, która głosi, że ceny zależą bezpośrednio od podaży pieniądza. Zrobił to 30 lat przed Azpilcueta Navarrus i bez wiedzy na temat inflacyjnych efektów napływu kruszcu z Nowego Świata, który mógłby skłaniać go do takich wniosków.
Kluz: Joseph Schumpeter a szkoła austriacka
Joseph Schumpeter zasłynął na polu ekonomii w szczególności za sprawą swoich badań nad istotą wzrostu gospodarczego, transformacji kapitalizmu w socjalizm oraz cyklów koniunkturalnych powstających wskutek przełomowych innowacji.
Huerta de Soto: Czterysta lat efektywności dynamicznej
Dynamiczne rozumienie pojęcia efektywności możemy znaleźć już w pracach hiszpańskich scholastyków, liczących sobie czterysta lat. Tę scholastyczną tradycję rozwinęli badacze z austriackiej szkoły ekonomii. Efektywność pojmowana dynamicznie, czyli jako zdolność do koordynacji i kreatywności jest kluczem do zrozumienia wielu gospodarczych i etycznych problemów.
Rothbard: Uczony ekstremista - Juan de Mariana
Juan de Mariana był hiszpańskim scholastykiem. Z powodu swoich poglądów politycznych i wierności wyznawanym zasadom przylgnęła do niego łatka "ekstremisty". Mariana zasłynął rozwinięciem teorii tyranii oraz analizą procesu psucia pieniądza. Nie kryl także, jakie wnioski płyną z jego teorii dla oceny bieżących działań politycznych, co sprowadzało na niego niemałe kłopoty.
Tucker: Röpke uratowany
Sława Szkoły Austriackiej w dwudziestych i trzydziestych latach XX wieku opierała się na jej niezłomnym oporze wobec głównych intelektualnych nurtów tego czasu: państwa dobrobytu (welfarism), kolektywizmu i centralnego planowania. Austriaccy ekonomiści zwalczali te trendy, argumentowali na rzecz prawdziwie wolnego społeczeństwa – koniecznie w oparciu o prywatną własność i kapitalizm – i płacili za to wysoką cenę.
Jabłecki: Marksowska wizja ewolucji kapitalizmu - spojrzenie krytyczne
W przedmowie do nowego, amerykańskiego, wydania swoich "Głównych murtów marksizmu" Leszek Kołakowski celnie zauważa, że doktryny filozoficzne, które przez długi czas cieszyły się znaczną popularnością nigdy do końca nie wymierają. Nawet z pozoru odrzucone przez główny nurt, zmieniają tylko swój styl oraz język i nadal przenikają rozmaite dziedziny kultury, wciąż zdolne budzić w ludziach tę samą nadzieję lub ten sam strach, co dawniej.
Machaj: Mises - dogmatyk?
Jedną z bardziej znanych legend jest ta o Misesie nietolerancyjnym i dogmatycznym, zupełnie nie akceptującym odrębności poglądów. Głównym dowodem przeciw niemu ma być to, że w trakcie jednej z debat Mont Pelerin Society (podobno stowarzyszenia klasycznych liberałów) Austriak wstał i powiedział stanowczym głosem: „Jesteście bandą socjalistów”, po czym opuścił pokój. O zdarzeniu tym opowiedział jeden z uczestników owego spotkania Milton Friedman, który ze względu na ogromną niechęć do austriackiej teorii starał się podkreślać rzekomą nietolerancyjność Misesa wobec ludzi o odmiennych przekonaniach.
