Polityka pieniężna u progu 2023 roku
Zapraszamy do wysłuchania najnowszego odcinku podkastu dra Mateusza Benedyka.
Sieroń: Pieniądze z helikoptera
W ubiegłym roku pisaliśmy o wprowadzeniu przez niektóre banki centralne ujemnych stóp procentowych do swoich instrumentariów. Ponieważ kroki te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a wręcz mogły osłabić kondycję sektora bankowego, toczy się debata na temat użycia kolejnej nietypowej broni w bohaterskiej walce z presją deflacyjną. Chodzi oczywiście o pieniądze z helikoptera (ang. helicopter money), zwane również pieniądzem helikopterowym czy finansowaniem monetarnym (ang. monetary finance)
Shostak: Czy wzrost zamówień na dobra kapitałowe jest skutkiem błędnych decyzji inwestycyjnych?
Nie ulega wątpliwości, że wzrost jakości oraz ilości używanych narzędzi i maszyn (czyli dóbr kapitałowych) jest kluczowy dla zwiększenia ilości towarów i usług. Jednak czy zawsze jest to dobry znak dla wzrostu gospodarczego? Czy zawsze jest to korzystne dla procesu tworzenia dobrobytu?
Benedyk: Ujemne stopy procentowe Europejskiego Banku Centralnego
"Od 11 czerwca 2014 roku Europejski Bank Centralny stosuje ujemne (-0,1%) oprocentowanie wobec środków zgromadzonych przez banki komercyjne na depozycie (deposit facility — DF) w EBC. Wydawać by się mogło, że dokonała się wielka rewolucja i strefa euro znalazła się poza obszarem działania preferencji czasowej wymuszającej dodatnie oprocentowanie. Takie mniemanie jest jednak błędne z kilku powodów"
Shostak: Czy helikopter Bena Bernankego powinien wylądować?
Według przewodniczącego Fedu Bena Bernanke zbyt wczesne wycofanie się z użycia agresywnych środków polityki monetarnej stanowiłoby zagrożenie dla odbudowy gospodarczej. Przedstawiona powyżej analiza potwierdza jednak fakt, że im wcześniej Fed zrezygnuje z luźnej polityki monetarnej, tym lepiej dla podstaw amerykańskiej gospodarki. Radykalna zmiana obecnego luźnego podejścia, pozytywnie wpływając na twórców bogactwa jednocześnie podkopałaby różne nieproduktywne działania pochłaniające zasoby.
Herbener: Zostawcie produkcję pieniądza rynkowi!
Obecnie nikt nie potrafi przewidzieć, jak będzie działał system pieniądza towarowego oraz certyfikatów pieniężnych, jeżeli pozwoli się prywatnym przedsiębiorcom na ich produkcję. Podobnie sprawa miała się w 1900 r. — nikt nie był w stanie powiedzieć, jak będzie wygląda produkcja samochodów w XXI wieku. Wiemy na pewno jedynie to, że będzie to produkcja pieniądza regulowana przez rachunek zysków i strat, która będzie zaspokajać potrzeby społeczeństwa. Inflacja monetarna oraz ekspansja kredytowa, możliwe w systemie elastycznej waluty, które wciąż nękają naszą gospodarkę, odejdą w zapomnienie.
Shostak: Czy Bernanke rzeczywiście uchronił nas przed kolejnym wielkim kryzysem?
Zdaniem Bena Bernankego, agresywna odpowiedź Fedu na kryzys finansowy uchroniła amerykańską gospodarkę od katastrofy. W rzeczywistości luźna polityka monetarna nie tylko nie ocaliła Stanów Zjednoczonych od recesji, ale doprowadziła do przedłużenia błędnych inwestycji, które od momentu podniesienia stóp procentowych były stopniowo ujawniane. Jeszcze bardziej ekspansywna polityka Fed nic by w tej kwestii nie zmieniła — zalewając system bankowy pieniądzem nie tworzy się nowych oszczędności, lecz marnuje się te, które jeszcze pozostały. Takie działanie to prosty sposób na długotrwałą stagnację, podobną do sytuacji w Japonii.
Mueller: Celem inflacyjnym w mur
Garstka ekonomistów zdaje się pamiętać, że polityka monetarna bazująca na celach inflacyjnych została wdrożona z obietnicą, że niskie i przewidywalne stopy inflacji stworzą finansową i gospodarczą stabilność. Rzeczywistość nie potwierdziła tych zapewnień. Wręcz przeciwnie, cele inflacyjne odegrały kluczową rolę w nadejściu obecnego kryzysu finansowego.
Hoppe: Dlaczego państwo żąda kontroli nad pieniądzem
Wyobraź sobie, że stoisz na czele państwa, instytucji posiadającej terytorialny monopol na podejmowanie ostatecznych decyzji w przypadku każdego konfliktu, wliczając w to konflikty z udziałem samego państwa i jego pracowników. Sądzę, że możemy przewidzieć, jaka będzie twoja postawa i działanie dotyczące pieniędzy i bankowości.
Murphy: Charles Plosser - nasz człowiek z Fedu?
Charles Plosser — przewodniczący Banku Rezerwy Federalnej w Filadelfii — jest w tym roku członkiem z prawem głosu Federalnego Komitetu Otwartego Rynku, a jego dotychczasowe wypowiedzi wskazują na zaskakująco austriackie podejście do polityki monetarnej. Plosser twierdzi, że gospodarka cierpi z powodu innych „realnych” problemów. Zbyt wielu pracowników (i inne zasoby) zostało przekierowanych do sektora nieruchomości i na Wall Street w latach boomu. Potrzeba zatem czasu, aby uporać się z problemami, dokonując „ponownej kalkulacji”, a polityka monetarna niewielu tu pomoże.
Machaj: Lekka sprzeczność
Jak już kiedyś wspominaliśmy kryzys jest rezultatem kombinacji wielu rozmaitych czynników, a specjaliści od niego, dzielą się na dwie zasadnicze grupy.
Machaj: Era Greenspanów
Na polskim rynku ukazało się w końcu tłumaczenie książki niejakiego Alana Greenspana pod tytułem „Era zawirowań”. Greenspan jest dosyć interesującym przypadkiem, bowiem doskonale ucieleśnia wszystko to, co wiąże się z charyzmą szefa amerykańskiego banku centralnego. Przede wszystkim jednak, jest doskonałym przykładem karierowicza, perfekcyjnym uosobieniem sprzedającego swoje poglądy w zamian za intratne stanowisko i władzę. Na początku swojej ekonomicznej kariery był przeciwnikiem istnienia banków centralnych. Podkreślał, że są źródłem inflacji i przyczyniają się do zwiększania interwencji państwa w gospodarkę, a w konsekwencji powodują nieuniknione kryzysy. Jego teoretyczne rozważania nie przeszkadzały mu jednak, gdy radośnie przyjął stanowisko szefa amerykańskiej rezerwy federalnej, czyli banku centralnego.
Hülsmann: Projekt liberalnej reformy walutowej
W mało jakiej dziedzinie są liberalne reformy tak potrzebne jak w zakresie produkcji pieniądza. Pieniądz państwowy – pieniądz papierowy – jest najgroźniejszym środkiem, dzięki któremu nowoczesne państwa zapewniają sobie panowanie i doprowadzają rządzone przez siebie kraje do ruiny. Dzięki drukarce banknotów państwo i jego siepacze uzyskują owe dodatkowe środki, których nie ważą się odebrać obywatelom otwarcie w formie podatków. A pod koniec każdego eksperymentu z pieniądzem papierowym czeka nieodzownie hiperinflacja i upadek przeregulowanej gospodarki. Jak można pozbyć się takiego systemu?
