Rothbard: Podróż do Polski
Jeden z tygodni marca 1986 roku spędziłem niezwykle ciekawie, uczestnicząc w konferencji, która odbywała się w hotelu w Mrągowie na pojezierzu w północnej części Polski (dawniejszych Prusach Wschodnich). Konferencja, a właściwie sympozjum poświęcone szerokiemu wachlarzowi zagadnień ujętych w tytule „Ekonomia a przemiany społeczne”, została zorganizowana przez Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jej sponsorem była grupa angielskich naukowców o przekonaniach konserwatywnych i wolnorynkowych.
Rothbard: Richard Cantillon - ojciec współczesnej ekonomii
Większość ludzi — zarówno ekonomistów, jak i laików — uważa, że ekonomia zrodziła się w głowie Adama Smitha pod koniec osiemnastego wieku. Obecnie wiemy jednakże, że jest to nieprawdą, ponieważ współczesna myśl ekonomiczna, tzn. analiza skupiająca się na objaśnianiu gospodarki rynkowej, rozwinęła się we Francji — a nie w Wielkiej Brytanii — pół wieku przed napisaniem Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów przez Smitha. Co więcej, francuscy pisarze pomimo swej różnorodności, powinni być zapisani w historii nie jako protoplaści Ricarda, lecz jako preaustriacy, to znaczy jako prekursorzy podejścia indywidualistycznego, mikroekonomicznego, i dedukcyjnego oraz opartego na wartości subiektywnej, zapoczątkowanego w Wiedniu w 1870 r.
Murphy: Fiskalne eufemizmy
Jednym ze sposobów, w jaki politycy radzą sobie z podejrzeniami o systematyczną kradzież, jest opisywanie swojej działalności przy pomocy eufemizmów. Ostatnio dwaj rzekomo wolnorynkowi ekonomiści zaproponowali podwyżkę podatków, nazywając ją cięciem wydatków.
Rothbard: Ekonomia Kalwina i kalwinizmu
Wiele poglądów Kalwina na tematy społeczne i ekonomiczne było podobnych do tego, co mówił Luter. Kalwin miał jednak inne zdanie w dwóch ważnych kwestiach — lichwy i idei "powołania".
Sieroń: Krytyka „Etyki wolności” Rothbarda
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie krytyki fundamentalnego dzieła Murraya Newtona Rothbarda ─ amerykańskiego ekonomisty, historyka i filozofa politycznego ─ pt. „Etyka wolności”. Nie zamierzamy bynajmniej odrzucić całego systemu tego wybitnego myśliciela, lecz jedynie zrewidować pewne tezy, niektóre rozszerzyć, a odnośnie do jeszcze innych zadać ─ jak sądzimy ─ konstruktywne pytania.
Rothbard: Kopernik i ilościowa teoria pieniądza
W toku swego wywodu Kopernik jako pierwszy wysunął spójną „ilościową teorię pieniądza”, która głosi, że ceny zależą bezpośrednio od podaży pieniądza. Zrobił to 30 lat przed Azpilcueta Navarrus i bez wiedzy na temat inflacyjnych efektów napływu kruszcu z Nowego Świata, który mógłby skłaniać go do takich wniosków.
Rothbard: Neomerkantylizm
Pośród grup interesu, które używają polityki do represjonowania i grabienia reszty ludności, protekcjoniści zasłużenie zajmują czołowe miejsce. Najwyższy czas raz na zawsze pozbyć się tych pasożytów i potraktować ich z zasłużonym brakiem szacunku.
Rothbard: Merkantylizm w Anglii
W szesnastym wieku Anglia rozpoczęła szybki marsz ku swej ekonomicznej i przemysłowej potędze. Jednak angielska monarchia niezamierzenie robiła co tylko było w jej mocy, by za pomocą merkantylistycznych regulacji skrępować ten rozwój.
Rothbard: Anatomia Państwa
Czym jest Państwo? Jak funkcjonuje i na jakich fundamentach się opiera? Dzięki czemu oraz na jakie sposoby rozrasta się Państwo? Jaka jest rola intelektualistów we wspieraniu Państwa? Na te i inne pytania odpowiada profesor Rothbard.
Rothbard: Alan Greenspan - raport mniejszości
O Greenspanie mówi się jako o zwolenniku wolnego rynku i filozofii Ayn Rand. Jego kariera dowodzi jednak, że Greenspan jest konserwatywnym Keynesistą i typowym przedstawicielem establishmentu.
Gordon: Murray N. Rothbard (1926-1995)
Murray N. Rothbard był uczonym o nieprawdopodobnie szerokim zakresie zainteresowań. Przyczynił się do rozwoju ekonomii, historii, filozofii politycznej oraz teorii prawa. W drugiej połowie XX wieku ugruntował swoją pozycję jako czołowego austriackiego teoretyka. Przeprowadzał także analizy zagadnień historycznych, takich jak wielki kryzys z 1929 roku czy dzieje amerykańskiej bankowości, z punktu widzenia austriackiej teorii.
Rothbard: Nieuznawanie długu publicznego
Dług publiczny należy traktować inaczej niż dług prywatny. Przy prywatnych transakcjach trzeba chronić wierzycieli przed nieuczciwymi dłużnikami. Najlepszym zaś rozwiązaniem problemu długu publicznego jest odmowa jego spłaty. Takie postępowanie jest chwalebną częścią amerykańskiej tradycji, którą warto kontynuować.
Rothbard: Notatka o ekonomii matematycznej
Stykając się z dżunglą ekonomii matematycznej, czytelnik powinien zignorować kłębowisko równań i przyjrzeć się założeniom, na jakich się opierają. Te założenia są niezmiennie: nieliczne, proste, błędne.
Rothbard: Dlaczego istnieją cykle koniunkturalne?
Teoria Misesa, tak jak kiedyś teoria klasyków, została odrzucona przez badaczy głównie z jednego powodu: Mises przyczynę cykli upatruje w interwencjach w wolny rynek, podczas gdy wszyscy inni badacze uważają, że cykl jest nieodwołalnie związany z systemem kapitalistycznym.
Rothbard: Uczony ekstremista - Juan de Mariana
Juan de Mariana był hiszpańskim scholastykiem. Z powodu swoich poglądów politycznych i wierności wyznawanym zasadom przylgnęła do niego łatka "ekstremisty". Mariana zasłynął rozwinięciem teorii tyranii oraz analizą procesu psucia pieniądza. Nie kryl także, jakie wnioski płyną z jego teorii dla oceny bieżących działań politycznych, co sprowadzało na niego niemałe kłopoty.
Rothbard: Hayek i Nagroda Nobla
F. A. Hayek zasługuje całkowicie nie tylko na Nagrodę Nobla, ale również na każde inne wyróżnienie, którym moglibyśmy go uhonorować. Jednak najlepszym hołdem dla prac zarówno Misesa, jak i Hayeka, będzie z pewnością nasz wysiłek włożony w ograniczanie zakusów rządu i popieranie wolnego, niezależnego społeczeństwa.
Hoppe: Własność, przyczynowość i odpowiedzialność
"Ścisła definicja odpowiedzialności" Rothbarda wymaga ważnych poprawek, jest bowiem zbyt obiektywistyczna. Poprawna definicja odpowiedzialności musi brać pod uwagę subiektywną naturę ludzkiego działania.
Wojtyszyn: Państwo w koncepcjach Ayn Rand, Roberta Nozicka i Murraya Newtona Rothbarda
Zapraszamy do zapoznania się z pracą magisterską Radosława Wojtyszyna: "Państwo w koncepcjach Ayn Rand, Roberta Nozicka i Murraya Newtona Rothbarda".
Jabłecki: Marksowska wizja ewolucji kapitalizmu - spojrzenie krytyczne
W przedmowie do nowego, amerykańskiego, wydania swoich "Głównych murtów marksizmu" Leszek Kołakowski celnie zauważa, że doktryny filozoficzne, które przez długi czas cieszyły się znaczną popularnością nigdy do końca nie wymierają. Nawet z pozoru odrzucone przez główny nurt, zmieniają tylko swój styl oraz język i nadal przenikają rozmaite dziedziny kultury, wciąż zdolne budzić w ludziach tę samą nadzieję lub ten sam strach, co dawniej.
Wozinski: Rothbard i Hayek: rynek widziany oczami scholastyka i pozytywisty
Obydwaj byli uczniami Ludwiga von Misesa. Światu znany jest dziś jednak tylko Hayek. A szkoda, bo poglądy wolnorynkowe utożsamiane są dziś niemal całkowicie z jego wizją nauki i społeczeństwa. Rehabilitujący scholastykę Murray Rothbard pozostaje osobą niemodną i niemal zupełnie nieznaną.
Rothbard: Inne spojrzenie na spiskową teorię dziejów
Zdarza się, że ktoś podejmuje się krytycznej analizy dotyczącej tego, kim są ludzie u władzy, starając się przy tym przeniknąć ich interesy polityczne i ekonomiczne. Związani z establishmentem liberałowie i konserwatyści (a często i libertarianie) określają te starania mianem „spiskowej teorii dziejów”, „paranoi”, „determinizmu ekonomicznego”, a nawet „marksizmu”. Te oszczercze etykietki przykleja się każdemu, kto dokonuje takiej analizy, bez względu na to, w której części spektrum poglądów ekonomicznych się on znajduje.
