Machaj: Przewidywanie w czasach ataku koronawirusa
Czy da się teraz dokonać ekonomicznej oceny strategii walki z epidemią koronawirusa?
Machaj: Jak mądrze zaciskać pasa czyli wyższe podatki kontra niższe wydatki
Czy polityka zaciskania pasa polega na autentycznym zaciskaniu pasa, czy na sięganiu do kieszeni innych?
Machaj: Grecja powinna zaimportować Adama Smitha
Grecji brakuje ważnego ogniwa produkcyjnego w ich planie budowy dobrobytu. Tym ogniwem są stare nauki Adama Smitha o źródłach wzrostu gospodarczego, które należy jak najszybciej zaimportować. Rozwój danego kraju może się odbywać tylko dzięki oszczędnościom, które poprzez akumulację kapitału pozwalają na zwiększanie siły produkcyjnej, drzemiącej w krajowej sile roboczej.
Machaj: Choroba europejskich oczu
José Manuel Barroso wyraża zdziwienie, że agencje ratingowe są jakoś mało „europejskie”. Włoski regulator rynku wprowadza ograniczenia na krótką sprzedaż, a Europejski Bank Centralny szykuje się do druku kolejnych pieniędzy na pomoc upadającym instytucjom. Brzmi znajomo? Owszem, z tym samym mieliśmy do czynienia rok temu.
Machaj: OFE nie jest tak naprawdę systemem kapitałowym
Problem obecnego system emerytalnego polega na tym, że jest przymusowy i skartelizowany. Zarówno OFE, jak i ZUS nie stanowią dobrego zabezpieczenia dla emeryta ani nie prowadzą do makroekonomicznej stabilności. Prawdziwy system kapitałowy wymagałby dobrowolności w wyborze inwestowania składki i rozbicia kartelu. W tym momencie dywagowanie o wyższości OFE nad ZUS przypomina dywagowanie o wyższości prywatnego monopolu nad państwowym.
Machaj: Zamiast OFE - propozycja reformy emerytalnej
Wychodząc od założeń przyjmowanych przez zwolenników systemu przymusowego oszczędzania na emeryturę, przedstawiamy tutaj propozycję prostej reformy emerytalnej, która naszym zdaniem powinna zostać bez problemów zaakceptowana przez wszystkich zwolenników Otwartych Funduszy Emerytalnych. Należałoby w całości znieść II filar. Składki, które były tam odprowadzane,obywatel powinien otrzymywać na indywidualne konto w wybranym przez siebie banku. Nie może ich wypłacać, ale będą one przekazywane na wybrane przez niego instrumenty inwestycyjne.
Machaj: Zusofe - druga faza reformy emerytalnej w Polsce
Za każdym razem, gdy słyszymy po raz kolejny o problemach emerytalnych, człowiek musi ponownie je sobie uporządkować. A główne problemy są tak naprawdę dwa: (1) jak osiągnąć względne bezpieczeństwo emerytalne młodych pracowników? (2) jak rozwiązać problem ogromnych zobowiązań wobec stypendystów ZUS-u? Odpowiedź na pierwsze pytanie nie jest trudna: znieść przymus ubezpieczeń. Jeśli tego nie zrobimy, to za jakiś czas młodzi pracownicy powiększą zakres i tak już ogromnego problemu drugiego. Ten z kolei to już temat na poważną i problematyczną dyskusję. Politycznie i społecznie bardzo problematyczną. Nie zmienia to jednak faktu, że ze względu na katastrofalne prognozy budżetowe jest ona nie do uniknięcia.
Machaj: Podatki w górę
Pierwsza połowa XXI wieku zapisze się w historii gospodarczej jako krytyczny moment światowego systemu gospodarczego, opartego na rekordowej fiskalnej redystrybucji, która nie może być w długim okresie zatuszowana polityką ekspansji długu i kredytu.
Machaj: Zusofe a bezpieczeństwo emerytalne
Rok 2009 nie obfitował w tak burzliwe i ciekawe wydarzenia jak rok 2008, może nie licząc zakończenia najostrzejszej fazy wielkiej recesji 2008 roku. Na naszym polskim podwórku najciekawsze w ostatnim czasie były „afera hazardowa” i pomysł zmiany reformy emerytalnej w celu ratowania (na papierze) budżetu.
Machaj: Kryzys i deficyt
W trakcie, gdy kryzys zbiera żniwa, powraca na scenę propozycja prowadzenia aktywnej polityki fiskalnej, czyli mówiąc o polsku propozycja zwiększania wydatków budżetowych.
Machaj: Spokojnie, to tylko nacjonalizacja
Gdy popatrzymy na ewolucję systemów bankowości i rynków kapitałowych, to zauważymy powolne, aczkolwiek systematyczne i wieloletnie podążanie w stronę coraz poważniejszego zastosowania tak zwanej doktryny ZDuBU. ZDuBU to skrót od określenia „zbyt duży, by upaść”, które święci tryumfy w Stanach Zjednoczonych pod rodzimą nazwą Too Big to Fail.
Machaj: Państwo traci
Czytam sobie właśnie na jednym z internetowych portali informację o tym, że „państwo traci miliony złotych na przemycie alkoholu i papierosów”. Nigdy nie przestanie mnie zadziwiać ta prawie mafijna retoryka, która nie tylko pojawia się na ustach przedstawicieli państwa polskiego, lecz także przesiąka często dość skutecznie do języka opinii publicznej.
Machaj: Prywaciarze i monopoliści
W zeszłym tygodniu usłyszałem w radio informację o poszkodowanych mieszkańcach kilku małych miejscowości, w których PKS zawiesił połączenia autobusowe. Ponieważ nadeszły wakacje, firma zdecydowała się na ten krok ze względu na ich niską lub w ogóle ujemną rentowność. Co ciekawe, zaraz później usłyszałem raport dziennikarzy, którzy mówili o tym, że być może prywatna firma zainteresowałaby się przewożeniem poszkodowanych pasażerów. A chwilkę później komentarz, że w tym celu musiałaby się zebrać rada gminy, aby podpisać odpowiednią umowę, wydać zezwolenie, etc. To z kolei zajęłoby trochę czasu.
Machaj: Pieniądze OFE a własność
Polska ma kolejnego bohatera narodowego. Niestety, opinia publiczna koncentruje się cały czas na kwestiach relatywnie mniej ważnych i mało kto zwrócił uwagę na tę osobę. A mowa o niejakim Adamie Mielczarku, wybitnym młodym człowieku, który postawił sobie zadanie, jakie powinno być celem każdego patrioty: mianowicie obronę swojego narodu przed opresją państwa, nawet jeśli tworzone jest ono przez ludzi tej samej narodowości. W tym wypadku sprawa dotyczyła tak zwanych „składek” na Otwarte Fundusze Emerytalne.
Machaj: ZUS
Większość państwowych instytucji specjalizuje się w dość prostym zadaniu – ich rola polega na jak najskuteczniejszej konsumpcji budżetu starannie zebranego poprzez opodatkowanie obywateli. Oczywiście nie jest to proste wydawanie bez żadnych prób tłumaczenia się. Instytucje państwowe, by nie wzbudzać powszechnego oburzenia, muszą przedstawiać siebie w pozytywnym świetle i wręcz siać propagandę o swojej wspaniałości, wyjątkowości – bez której wszyscy obywatele musieliby cierpieć – zarówno za pomocą różnego rodzaju baniek medialnych, jak również głębokiej indoktrynacji w ramach systemu szkolnictwa.
Machaj: Częściowe zniesienie belkowego
Nazwisko Marka Belki póki co dość trwale wpisało się w historię gospodarczą najbliższych lat polskiej prowincji Unii Europejskiej. Nie dlatego, że jako minister dokonał wielkiej reformy finansów publicznych. Nie dlatego, że zmniejszył w Polsce fiskalizm, albo bezkarność urzędów skarbowych. Lecz dlatego, że wprowadził podatek od zysków kapitałowych pieszczotliwie zwany od jego nazwiska „belkowym”. Niedawno rozpętała się dyskusja na temat ewentualnego zniesienia tego podatku.
Machaj: Fetysz podatku liniowego
Raz na jakiś czas, zwłaszcza gdy dochodzi do zmiany ekipy rządzącej, na wierzch wypływają fetyszyści podatku liniowego; bezkrytyczni jego zwolennicy, którzy starają się forsować pogląd jakoby jednolita liniowa stawka podatku dochodowego była świetnym rozwiązaniem gospodarczym. Nie jest oczywiście tak, że w tym, co mówią nie ma żadnej prawdy – wprost przeciwnie, często mają rację, jeśli chodzi o fundamenty, a dopiero w szczegółach kryje się diabeł.
Machaj: Nędza podatku spadkowego
Nikomu nie trzeba specjalnie tłumaczyć, czym jest podatek spadkowy. Polega on na bardzo prostym mechanizmie - po śmierci właściciela majątek, zamiast zostać rozdysponowany zgodnie z wolą zmarłego, ulega konfiskacie władz państwowych. O ile definicja tego podatku jest jasna, o tyle jego natura ekonomiczna wydaje się być kompletnie niezrozumianą, i to zarówno przez współczesne elity, zdominowane przez myślenie socjaldemokratyczne, jak również przez część poważnych środowisk naukowych. Za dobry dowód tego zjawiska można uznać przyjazne nastawienie do idei podatku spadkowego chociażby noblisty Jamesa Buchanana, którego niektórzy nazywają wolnorynkowcem.
Machaj, Witwicki: Podatki a inwestycje
Bartosz Witwicki i Mateusz Machaj polemizują z niektórymi tezami podatkowymi przedstawionymi przez specjalistów z Centrum Badawczego Tiger.