Machaj: Nadchodzi kolejna lekcja
Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego kojarzona jest głównie (całkiem słusznie zresztą) z imponującymi publikacjami noblisty, Friedricha Augusta von Hayeka. I chociaż jego wkład w tę teorię jest z pewnością największy w historii myśli ekonomicznej, to jednak należy pamiętać, że jej korzenie sięgają dużo głębiej. Pieniężny mechanizm wahań był sprawnie zaprezentowany przez przedstawicieli Currency School, swoistych proto-monetarystów; znał go już dobrze ojciec założyciel ekonomii, Richard Cantillon.
Machaj: Nobel z ekonomii 2006 dla Hayeka
Tytuł artykułu to oczywiście żart (choćby dlatego, że Nagroda Nobla nie jest przyznawana pośmiertnie). Tegorocznym laureatem został Edmund Phelps za "analizę międzyokresowej wymienności w polityce makroekonomicznej". Z punktu widzenia głównego nurtu jest to nagroda jak najbardziej zasłużona: w każdym podręczniku makroekonomii znajdziemy potwierdzenie, że Phelps wiele wniósł do tej dziedziny wiedzy. Mowa o tak zwanym rozróżnieniu na krótko- i długookresową krzywą Phillipsa.
Machaj: Nędza podatku spadkowego
Nikomu nie trzeba specjalnie tłumaczyć, czym jest podatek spadkowy. Polega on na bardzo prostym mechanizmie - po śmierci właściciela majątek, zamiast zostać rozdysponowany zgodnie z wolą zmarłego, ulega konfiskacie władz państwowych. O ile definicja tego podatku jest jasna, o tyle jego natura ekonomiczna wydaje się być kompletnie niezrozumianą, i to zarówno przez współczesne elity, zdominowane przez myślenie socjaldemokratyczne, jak również przez część poważnych środowisk naukowych. Za dobry dowód tego zjawiska można uznać przyjazne nastawienie do idei podatku spadkowego chociażby noblisty Jamesa Buchanana, którego niektórzy nazywają wolnorynkowcem.
Machaj: Słów kilka o ekonomii dobrobytu
Zwolennicy gospodarki rynkowej podkreślają zazwyczaj, że na transakcjach rynkowych "zyskują" obie strony transakcji. Niektórzy nawet posuwają się do stwierdzeń zdecydowanie mocniejszych, np. że wszyscy zyskują, lub że w wyniku dobrowolnych wymian podnosi się ogólny dobrobyt społeczny. Lecz nie wszystko jest takie, jakim się wydaje.
Machaj: Drużyna A - w obronie anarchokapitalizmu
"Drużyna A" broni idei prawa naturalnego, odrzuca koncepcje nominalizmu, sprzeciwia się relatywizmowi etycznemu i epistemologicznemu, wspiera przedsiębiorczość i wolny rynek, wychwala podział pracy i gospodarkę pieniężną, postawę moralną stawiając na pewnym gruncie aksjomatu nieagresji. Odrzuca też konieczność regulacji rynku, podważa sens instytucji rządu wykazując jego ułomności, a także pokazuje, jak ludzkie działanie kształtuje społeczeństwo. O anarchokapitalistycznej Drużynie A pisze Mateusz Machaj.
Rozmowa z Mateuszem Machajem: Dlaczego <em>Human Action</em>?
Dlaczego "Human Action" jest tak ważną książką? Czy rzeczywiście zasługuje na to, żeby po kilkudziesięciu latach od jej pierwszego wydania tłumaczyć ją na polski? - Na te i inne pytania odpowiada w rozmowie z nami Mateusz Machaj, Fundator Instytutu Misesa.
Machaj: Karl Marx, komunista
Marx miał wielu krytyków. Murray Newton Rothbard był jednym z najlepszych, głównie dzięki temu, że nazywał rzeczy po imieniu. Karl Marx był po prostu komunistą i bynajmniej nie chodzi o to, że słowo "komunista" jest obelgą. Stwierdzenie takie z początku może wydawać się niezbyt odkrywcze, ale Rothbard przekonuje nas, że jest to ścieżka, z której nie wolno nigdy zbaczać. Komunistyczne poglądy Marxa są bowiem punktem wyjścia do analizy jego poglądów filozoficznych, historycznych, ekonomicznych i socjologicznych.
Machaj, Jabłecki: Teoria i historia Imperium Americanum
Rzut oka na historię Stanów Zjednoczonych Ameryki XX wieku odkrywa przed nami długi zapis wojen, interwencji zbrojnych, akcji „pacyfikacyjnych”, działań prewencyjnych, konferencji pokojowych, spotkań i nasiadówek politycznych. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że kształtowana przez politycznie poprawne media pamięć o tych wydarzeniach przypomina chaotyczny zbiór niepowiązanych ze sobą stopklatek. Prezydent Franklin Delano Roosevelt mawiał jednak, że w polityce nic nie dzieje się przypadkiem, a jeśli się dzieje, to można iść o zakład, że tak to zostało zaplanowane. Warto więc chyba, niejako dla odmiany, zadać sobie trud i spojrzeć na historię USA nie jak na materiał filmowy z FOX News, ale jak na zapis realizacji planów, zamysłów, knowań i intryg. Słowem, zadać sobie pytanie nie tylko o to, jak naprawdę przedstawia się amerykańska rzeczywistość, ale również o to, dlaczego akurat tak, a nie inaczej.
Machaj: Mity standardu złota
Przez standard złota można rozumieć wiele rzeczy. Dzięki coraz szybszemu rozprzestrzenianiu się Internetu ludzie zaczynają docierać do alternatywnych w stosunku do głównego nurtu teorii monetarnych. Okazuje się, że słuszna teoria może być inna niż prezentowana przez Johna Maynarda Keynesa, Miltona Friedmana, czy innych championów rządowych interwencji monetarnych. Wraz z powrotem debaty, jako argumenty przeciw standardowi złota powstają ze swych grobów stare mity na jego temat. Zanim jednak zajmiemy się ich analizą, warto przypomnieć, czym ów system jest, a czym nie jest.
Wywiad z Jorgiem Guido Hülsmannem
Dr. Hülsmann uczy ekonomii na Uniwersytecie w Angers we Francji. Autor Kritik der Dominanztheorie oraz Logik der Währungskonkurrenz; przetłumaczył wiele uznanych książek ekonomicznych na język niemiecki. Dr. Hülsmann napisał liczne artykuły angielsko-, fancusko- i niemieckojęzyczne, pisze do takich magazynów, jak Quarterly Journal of Austrian Economics, Review of Austrian Economics, i Journal of Libertarian Studies. Obecnie pracuje nad pełną biografią o życiu i pracy Ludwiga von Misesa.
Machaj, Lewiński: Szkoła austriacka o filozofii i o cyklach
Mateusz Machaj oraz Jan Lewiński z Instytutu Ludwiga von Misesa wyjaśniają nieścisłości dotyczące szkoły austriackiej ekonomii zawarte w niedawnym artykule Marcina Masnego, mówiąc o podstawach filozoficznych szkoły oraz o jej teorii cykli koniunkturalnych.
Mariusz Doszyń rozmawia z Mateuszem Machajem
Zapraszamy do przeczytania wywiadu z Mateuszem Machajem na temat austriackiej ekonomii, który na swojej autorskiej stronie przeprowadził Mariusz Doszyń.
Machaj: W obronie austriackiej metody
Mateusz Machaj polemizuje z artykułem profesora Jacka Tittenbruna. Niezwykle rzadko mamy do czynienia w Polsce z dyskursem między różnymi stronami sporu; często raczej publikuje się dzieła przedstawiające pozytywny program interwencjonistyczny bez odwoływania się do oponentów. Artykuł profesora Tittenbruna nie dość, że dostarcza szansy na wymianę zdań, to na dodatek zawiera wiele pożytecznych wskazówek dla samych zwolenników austriackiej szkoły ekonomii. Dla wielu Czytelników będzie to esej mający zdecydowaną wartość edukacyjną.
Machaj: Unia Europejska walczy ze spekulacją!
Jak donosi Rzeczpospolita w dniu 18-04-2004, Polska zostanie najprawdopodobniej zmuszona do przyjęcia od 1 maja 2004 systemu kontroli handlu produktami spożywczymi. Celem tego systemu jest "walka ze spekulacją" na rynkach unijnych tańszymi produktami z Polski. Lista towarów jest bardzo obszerna, obejmuje 203 pozycje. Wymienia się w niej m.in. pszenicę, mleko, sery, pieczarki, ryż, cukier, masło, wołowina, itd.
Machaj, Witwicki: Podatki a inwestycje
Bartosz Witwicki i Mateusz Machaj polemizują z niektórymi tezami podatkowymi przedstawionymi przez specjalistów z Centrum Badawczego Tiger.
Machaj: Walka z inflacją
Artykuł wyjaśnia, o co chodzi w tak często używanych przy politycznych debatach terminach jak "walka z inflacją" czy "walka z bezrobociem", których znaczenie jest inne niż się powszechnie sądzi.
Wywiad z Hansem Hermannem Hoppe
Rozmowa z Profesorem Hoppe na temat demokracji, prywatnej własności, państwa, pomysłów Friedmana, Hayeka i wielu innych ciekawych wątków.
