Jasay: Czy własność jest mitem?
Ekonomiści powinni poświęcić więcej uwagi teoretycznej obronie własności niż czynią to obecnie. Istotność solidnej obrony wolności posiadania, wedle mojego zdania, nie polega tylko na tym, że własność jest niezbędna dla funkcjonowania rynków (choć jest to oczywiście prawdą). Ale raczej chodzi o to, że jeśli własność jest nienaruszalna, to stanowi barierę dla redystrybucji, a przynajmniej sprawia, że redystrybucja wygląda wątpliwie z moralnego punktu widzenia.
Jasay: Dziedzictwo etatyzmu
Niepopularność własności, rzucająca cień nienawiści i moralnego potępienia, nieuchronnie wzmacnia rękę państwa, jako że jest to ośrodek władzy redystrybucyjnej, która może poprzez legislacje przenieść własność i dochód od jednych do drugich. Im silniejsze państwo, tym większa rola przypisana „ramom prawnym”, których dynamika naciska, by obejmowały i regulowały coraz więcej aspektów osobistego i społecznego zachowania.
Jasay: Własność czy „prawa własności”?
Ekonomiści, którzy posiadają dom lub inne aktywa, traktują je jako swoją „własność”. Jednak w ramach wykonywania swojego zawodu, zmieniają słownictwo i zaczynają mówić o „prawach własności”. Czy te terminy oznaczają tę samą rzecz i czy to ważne, który z nich jest używany? Niniejszy esej próbuje dowieść, że „własność” i „prawa własności” oznaczają różne rzeczy i używanie ich jako synonimów stanowi ukryte, ale dość poważne zagrożenie dla tego rodzaju ładu społecznego, w którym efektywność ekonomiczna i wolność osobista mają największą szansę przetrwać.
Alchian: Prawa własności
W ubiegłym tygodniu odszedł kolejny wielki ekonomista - Armen Alchian, współtwórca nowej ekonomii instytucjonalnej. Prezentujemy jego artykuł nt. praw własności, w którym dowodzi, że: "Prywatne prawa własności nie kolidują z prawami człowieka. One są prawami człowieka. Prywatne prawa własności są prawami człowieka do używania określonych dóbr i do ich wymiany. Wszelkie ograniczenia dotyczące prywatnych praw własności zmieniają układ sił z bezosobowych cech w stronę cech osobistych i w stronę zachowania, które jest zatwierdzane przez siły polityczne. To jest właśnie zasadniczym powodem do preferowania silnego systemu prywatnych praw własności — prywatne prawa własności chronią wolność jednostki".
Herbert: Lód a ekonomia
Cena, prawo własności oraz zysk są źródłem informacji, motywacji oraz innowacji. Czynniki te leżą u podstaw każdego wolnego i bogatego społęczeństwa. Dzięki nim możliwe jest pobudzenie potencjału drzemiącego w jednostkach. Uwolniona przedsiębiorczość sprawia, że możliwe okazują się zadania nawet tak złożone, jak dostarczenie lodu na Bahamy.
French: Własność to sposób na ochronę środowiska!
Dobre intencje rządu w niewielkim stopniu ochroniły dziką przyrodę. Tylko własność prywatna i wycena rynkowa będą chronić te wspaniałe stworzenia, aby przyszłe pokolenia mogły się nimi zachwycać i cieszyć. Przykład afrykańskich prywatnych rezerwatów zwierzyny potwierdza, że nie ma żadnego nieodłącznego konfliktu między rynkiem i środowiskiem.
Hoppe: Przedsiębiorczość w warunkach pustej własności
Fizyczne cechy środków produkcji oraz fizyczny charakter pieniądza towarowego stanowią podstawy, dzięki którym możliwe jest skuteczne działanie kapitalistycznego przedsiębiorcy. Państwo poprzez swoje działania w sferze monetarnej zamienia pieniądz towarowy na pusty pieniądz a poprzez regulacje wykorzystania własności zamienia fizyczną własność we własność pustą. W takich warunkach radykalnie zmienia się charakter działań przedsiębiorcy. Zamiast starać się zaspokoić potrzeby konsumentów musi zaspokajać pragnienia biurokratów i polityków.
Hoppe: O własności prywatnej, wspólnej i publicznej, z uzasadnieniem całkowitej prywatyzacji
Postawiłem sobie trzy cele, pisząc ten artykuł. Po pierwsze, pragnę wyjaśnić naturę i funkcję własności prywatnej. Po drugie, chcę przedstawić różnice pomiędzy własnością „wspólną” a „publiczną”; wskażę również błąd w instytucji własności publicznej. Po trzecie, przedstawię uzasadnienia dla prywatyzacji i zaproponuję pewne zasady, według których powinna być przeprowadzana.
Rothbard: Wolność i własność: lewellerzy i Locke
W błyskotliwej i bardzo sensownej teorii Locke'a własność wywodzi się ze wspólnego posiadania lub z braku własności i przeradza się w czyjeś osobiste posiadanie w ten sam sposób, w jaki człowiek zmienia nieużywaną własność w używaną — to jest, poprzez „połączenie swojej własnej pracy”, osobistej energii z wcześniej nieużywanym i nieposiadanym zasobem, tym samym sprawiając, że zasób ten jest produktywnie używany, a tym samym przez niego osobiście posiadany.
Hoppe: Własność, przyczynowość i odpowiedzialność
"Ścisła definicja odpowiedzialności" Rothbarda wymaga ważnych poprawek, jest bowiem zbyt obiektywistyczna. Poprawna definicja odpowiedzialności musi brać pod uwagę subiektywną naturę ludzkiego działania.
Bastiat vs. Proudhon - o darmowym kredycie: List drugi
Prezentujemy drugi z czternastu listów w dyskusji F. Bastiata z P.J. Proudhonem o darmowym kredycie. Tym razem Bastiat odpowiada F.C. Chevému na poczynione przezeń w liście pierwszym zarzuty wobec procentu jako takiego. Bastiat twierdzi, iż użytkowanie własności niesie ze sobą dla użytkownika określoną wartość, wnosi też do dyskusji argumenty mówiące o swobodzie wymiany i produktywności kapitału. Zapraszamy do lektury - kolejne listy już niedługo na naszej stronie!
